Ο διαγκωνισμός των ευεργετών

Καθ’ όλην την διάρκειαν του διακομετακομιστικού τους βίου, ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Σταύρος Νιάρχος υπήρξαν ανταγωνισταί στον επαγγελματικό τους βίο.

Σήμερα, τα Ιδρύματα που δημιούργησαν, επιδίδονται σε μία ευγενή άμιλλα προσφοράς.

Το 1975, μετά την εκδημία του Αριστοτέλη Ωνάση, κατέστη γνωστό ότι στην διαθήκη του διέθετε το 40% της περιουσίας του για την δημιουργία ενός Ιδρύματος που θα έφερε το όνομα του υιού του Αλέξανδρου. Διαχειρισταί ανέλαβαν τα μέλη ενός Διοικητικού Συμβουλίου, με πρώτο πρόεδρο την κόρη του Χριστίνα.

Η δράσις του εν λόγω Ιδρύματος υπήρξε ποικίλη, με τον τομέα της Υγείας (Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο), της Παιδείας (υποτροφίες και εκπαιδευτικά προγράμματα), καθώς και του Πολιτισμού (Στέγη Ιδρύματος Ωνάση) να κατέχουν τα πρωτεία.

Είκοσι ένα χρόνια αργότερα, το 1996, απεβίωσε και ο Σταύρος Νιάρχος. Όπως ο ομογάλακτός του στην Ναυτιλία, προέβλεψε στην διαθήκη του, το δικό του Ίδρυμα.

Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Νιάρχου, που σήμερα αποτελεί ένα από τα εμβληματικά τοπόσημα των Αθηνών, φιλοξενεί την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Το ποσό που διετέθη για την κατασκευή του κτιρίου και την διαμόρφωση του πάρκου άγγιξε το αστρονομικό ποσό των 630.000.000 ευρώ. Παραλλήλως, με πρόεδρο τον υιό της αδελφής του Νιάρχου, Κωνσταντίνο Δρακόπουλο, και στην συνέχεια του υιού αυτού, Ανδρέα, προέβη σε μία σειρά ευεργεσιών, με πιο πρόσφατη την κατασκευή δημοσίων νοσοκομείων σε Κομοτηνή, Θεσσαλονίκη και Σπάρτη.

Τον πολύπαθο δημόσιο τομέα συνεχίζει να υποστηρίζει και το Ίδρυμα Ωνάση. Την περασμένη εβδομάδα, επικυρώθη από την Βουλή ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ιδρύσεως ενός δικτύου δημοσίων σχολείων, 22 τον αριθμό, σε περιοχές της χώρας που αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις.

Τα ανωτέρω σχολεία, από τον Σεπτέμβριο του 2025 θα λειτουργούν όπως τα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια. Τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, όπως θα ονομάζονται, θα αναβαθμισθούν κτιριακώς και θα εξοπλισθούν καταλλήλως.

Οι μαθηταί που επιθυμούν να φοιτήσουν σε αυτά, θα πρέπει να συμμετάσχουν σε γραπτές εξετάσεις (τεστ) δεξιοτήτων και ο αριθμός τους την πρώτη σχολική χρονιά αναμένεται να ανέλθει στους 6.000.

Το Ίδρυμα Ωνάση, μέσω δωρεάς συνολικού ύψους 160 εκατομμυρίων ευρώ, αναλαμβάνει να καλύψει όλα τα επί πλέον έξοδα, από την πρόσθετη αμοιβή των εκπαιδευτικών, του διοικητικού προσωπικού, έως τις δαπάνες για συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε επιμορφωτικά προγράμματα στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ των περιοχών που επελέγησαν είναι το Μενίδι, το Πέραμα, το Περιστέρι, η Ξηροκρήνη, ο Εύοσμος, η Κοζάνη και η Ξάνθη.

Μία δωρεά άνευ προηγουμένου

Η σκηνή διεδραματίσθη στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημαρχείου Βεροίας.

Σύσσωμοι οι δημοτικοί σύμβουλοι ηγέρθησαν και χειροκρότησαν έναν συμπατριώτη τους, που μόλις είχε ανακοινώσει την απόφασή του να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός υπογείου πάρκινγκ εισφέροντας το ποσόν των 3.000.000 ευρώ.

Με τον Γεράσιμο Καλλιγά –αυτό είναι το όνομά του– έχουμε πολύχρονη γνωριμία, αφού μεγαλώσαμε στην ίδια πόλη.

Εκκίνησε την επαγγελματική του δραστηριότητα με ένα φροντιστήριο, και στην συνέχεια επεξετάθη στην έκδοση και διανομή βιβλίων εκμαθήσεως ξένων γλωσσών.

Η επιτυχία του ήταν τέτοια, ώστε σήμερα να θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ιδιώτες εργοδότες του Νομού Ημαθίας, προσφέροντας εργασία σε νέους και νέες της περιοχής που αντιμετώπιζαν το φάσμα της ανεργίας, ιδίως οι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί.

Πριν από τρία χρόνια, με προσεκάλεσε να παρουσιάσω ένα βιβλίο που επιμελήθη ο ίδιος, με τίτλο «Η Βέροια στην Κατοχή και τον Εμφύλιο 1940-1949».

Πρόκειται για μία λεπτομερή ιστορική αποτύπωση των τραγικών στιγμών που έζησε ο τόπος εκείνη την χρονική περίοδο, βασισμένη στα ημερολόγια που κρατούσε ο θείος του Νικόλαος.

Το προτέρημα του εν λόγω βιβλίου είναι η προσπάθεια αντικειμενικής προσεγγίσεως, όσο είναι δυνατόν, του θέματος με τα μίση και τα πάθη που ενέσκηψαν μετά την Απελευθέρωση από την γερμανική Κατοχή.

Ενδιαφέρον έχει, επίσης, η πλούσια εικονογράφησις με αρκετές ανέκδοτες φωτογραφίες.

Μία πρόγευση των μετέπειτα προθέσεων του συγγραφέως έλαβα το βράδυ της παρουσιάσεως, όταν ανέφερε ότι όλα τα έσοδα των 5.000 αντιτύπων, προς την προσιτή τιμή των 10 ευρώ, θα διετίθεντο ισοπόσως σε οκτώ φιλανθρωπικά σωματεία της πόλεως. Τα αναφέρω ονομαστικώς, γιατί έχει σημασία.

Πρωτοβουλία για το Παιδί, Σύλλογος Οικογενειών και Φίλων για την Ψυχική Υγεία, Κέντρο Μέριμνας Ατόμων Ειδικών δεξιοτήτων, Κέντρο Μέριμνας Ατόμων με Αυτισμό, Σύλλογος Κοινωνικής Παρέμβασης ΕΡΑΣΜΟΣ, Σύλλογος Μικρασιατών, Σύλλογος Βλάχων και Εύξεινος Λέσχη.

Οποία ήτο η έκπληξίς μου όταν, προ ολίγων ημερών, ανέγνωσα στον ηλεκτρονικό Τύπο την είδηση της δωρεάς του «ως τη μεγαλύτερη που έγινε στα νεώτερα χρόνια», ενώ ο σύγχρονος ευεργέτης σχολίασε ταπεινά: «Τα χρήματα τα απέκτησα με την βοήθεια Βεροιαίων – Βεροιώτες μού τα έδωσαν, στην Βέροια τα επιστρέφω».