Οι ευχές στο Διαδίκτυο

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Του Χρήστου Ζαμπούνη

Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, όταν κάποιος εόρταζε, εδέχετο επισκέψεις φίλων και συγγενών, συνήθως στο σπίτι του, τηλεφωνήματα, κυρίως στο σταθερό τηλέφωνο, και ενίοτε ελάμβανε τηλεγραφήματα. Την σήμερον ημέρα, πλην της πρώτης κατηγορίας και ελαχίστων τηλεφωνικών κλήσεων, ο κυρίαρχος τρόπος εκφράσεως των ευχών είναι ηλεκτρονικός.

Τα sms (short message story), τα γραπτά μηνύματα, είναι ο πλέον διαδεδομένος τρόπος για να ευχηθούμε γενικώς και ειδικώς. Είναι δωρεάν, δεν παίρνουν πολύ χρόνο και, το σπουδαιότερο, είναι γραπτά, οπότε μένουν - scripta manent.

Ο πειρασμός εις τον οποίον υποκύπτουν, συνήθως, οι ράθυμοι είναι τα μαζικά μηνύματα, με τον κίνδυνο να αγνοηθούν από τους παραλήπτες, εφ’ όσον το σύγχρονο savoir vivre δεν μας υποχρεώνει να απαντάμε σε αυτού του είδους την επικοινωνία. Το Facebook ειδικώς ενδείκνυται για τις ευχές, έχοντας προβλέψει μία λειτουργία που ενημερώνει τους χρήστες του για το ποιος έχει και πότε, γενέθλια. Στο ανωτέρω Μέσον Κοινωνικής Δικτυώσεως (Μ.Κ.Δ.) η ραθυμία εκφράζεται με μία ανάρτηση του εορτάζοντα και το ακόλουθο μήνυμα: « Θα ήθελα μα ευχαριστήσω τους διαδικτυακούς μου φίλους για τις ευχές τους…». Στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι προτιμητέα η προσωποποιημένη απάντησις στον καθένα που μας ευχήθη, με το όνομά του, εάν πρόκειται για γενέθλια ή ονομαστική εορτή, ενώ στις απρόσωπες κατά συρροήν ευχές δεν έχουμε καμμία υποχρέωση να απαντήσουμε.

Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση ευχών, αγνώστων εις ημάς; Οι καλοί τρόποι προκρίνουν να τους ευχαριστήσουμε και αυτούς, διότι οι ευχές τους έχουν την ίδια αξία με αυτές των γνωστών μας. Επίσης, στο ερώτημα ποιο είναι το χρονικό περιθώριο για να ευχαριστήσουμε όσους μας εύχονται, το 24ωρο είναι ένα λογικό διάστημα. Τέλος, ποτέ, μα ποτέ δεν ευχώμεθα πριν από την εορτή, αλλά έχουμε το δικαίωμα να ευχηθούμε μετά.

Έχοντας πλέον εισέλθει στον εορταστικότερο μήνα του έτους, αρκετοί εξ’ ημών διερωτώμεθα ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να ευχηθούμε διαδικτυακώς, με τα sms και το Facebook να παίρνουν την σκυτάλη από τα τηλεγραφήματα και τα τηλεφωνήματα, και τα μαζικά μηνύματα να μην είναι καλοδεχούμενα.

Φάρσες και παραπληροφόρηση

Στις 30 Οκτωβρίου του 1938, με την βαριά επιβλητική του φωνή, ο Όρσον Γουέλς ανέγνωσε από την συχνότητα του ραδιοφωνικού σταθμού CBS, αποσπάσματα του βιβλίου ο «Πόλεμος των Κόσμων», του Χ. Τζ. Γουέλς.

Το θέμα ήταν η εισβολή εξωγήϊνων στην Γη. Παρ’ ότι πριν αρχίσει η ανάγνωσις υπήρξε ανακοίνωσις που παρουσίαζε τον αφηγητή και το έργο, εκατομμύρια ακροατές κατελήφθησαν από πανικό, θεωρώντας ότι οι σκηνές που περιγράφοντο ήταν αληθινές. Χρειάσθηκε η επέμβασις της αστυνομίας στο στούντιο, για να αντιληφθεί ο Όρσον Γουέλς το μέγεθος της ανησυχίας που είχε προκαλέσει.

Ένα άλλο μέγεθος που κατέγραψαν οι ιστορικοί ήταν της επιρροής που έχουν τα Μέσα Μαζικής Ενημερώσεως στο κοινό τους. Το «Ο Πόλεμος των Κόσμων» είναι το πιο διάσημο περιστατικό fake news (ψευδείς ειδήσεις) π.Δ. (προ Διαδικτύου). Τον 21ο αιώνα, οι «φάρσες» γίνονται κατά, κύριο λόγο, online. Η ταχύτης της μεταδόσεώς τους είναι ασύλληπτη, εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν του ότι μέσα σε 5 λεπτά γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο 20 εκατομμύρια αναζητήσεις στο Google, 6,5 εκατομμύρια συνδέσεις στο Facebook και αποστέλλονται 95 εκατομμύρια μηνύματα σε Whatsapp.

Στο βιβλίο της «Fake News, Τι κάνει η Ευρώπη», η Κλημεντίνη Διακομανώλη, εκπρόσωπος Τύπου της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, επισημαίνει ότι «η Συμπεριφορική Επιστήμη έχει αποδείξει πως έχουμε προδιάθεση προς τα αρνητικά νέα, στα πιο εντυπωσιακά, και σε αυτά που απευθύνονται στο συναίσθημα». Η παραπληροφόρησις εγνώρισε πεδίον δόξης λαμπρόν στη περίπτωση του υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α. Κόλιν Πάουελ. Τι είχε συμβεί; Ο Κόλιν Πάουελ απεδήμησε προσφάτως, σε ηλικία 84 ετών. Το γεγονός ότι ήταν εμβολιασμένος απετέλεσε το έναυσμα για την επιβεβαίωση της αναποτελεσματικότητος των εμβολίων. Ελάχιστοι από τους χρήστες των social media μπήκαν στον κόπο να αναζητήσουν ότι η αλήθεια πίσω από την τοξική είδηση ήταν πως ο Πάουελ είχε υποκείμενα νοσήματα του αίματος και Πάρκινσον.

Η θεωρία ότι τα εμβόλια τροποποιούν το DNA των ανθρώπων είναι μία από τις πολλές που κυκλοφορούν στι Διαδίκτυο δημιουργώντας σύγχυση εν πρώτοις, και άρνηση στην συνέχεια, σε όσους την αναγιγνώσκουν, με ολέθριες, συνήθως, επιπτώσεις στην υγεία τους όταν έλθουν σε επαφή με τον κορωνοϊό.