Πρώτη κάλπη πριν από το Πάσχα ή πριν από τις Πανελλαδικές;
«Το σκληρό «πόκερ» για τη μάχη των εκλογών, μόλις άρχισε...»
Τί σημαίνει η φράση του πρωθυπουργού «μετά τον Απρίλιο όλα είναι ανοιχτά»; Μία πρώτη ανάγνωση την ερμηνεύει πως οι εκλογές θα διεξαχθούν μετά το Πάσχα. Η άλλη άποψη είναι πως ο καθοριστικός μήνας είναι ο Απρίλιος. Τα σενάρια, πάντως, φαίνεται πως είναι δύο, και απλά ψάχνουμε τις ημερομηνίες της πρώτης και της δεύτερης κάλπης.
Ας πάρουμε πρώτα τα δεδομένα του α’ εξαμήνου του 2023, τα οποία θα σταθμίσουν ο πρωθυπουργός και οι στενοί συνεργάτες του πριν αποφασίσουν για το χρόνο διεξαγωγής των εκλογών. Οι τρεις πρώτοι μήνες του 2023 είναι καθοριστικοί για την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και έχει ετοιμασθεί μία σειρά από νομοσχέδια τα οποία θέλει να περάσει η κυβέρνηση πριν διαλυθεί η Βουλή. Στο σημερινό φύλλο της «Βραδυνής της Κυριακής» απαριθμούμε τα 30 πιο σημαντικά νομοσχέδια που έχουν επεξεργασθεί τα αρμόδια υπουργεία και τα οποία θα κατατεθούν μέχρι τον Μάρτιο στις επιτροπές, προκειμένου να πάρουν την ψήφο των βουλευτών. Πρόκειται για δεσμεύσεις της κυβέρνησης, οι οποίες θα γίνουν νόμοι του κράτους και θα προετοιμάσουν σε μεγάλο βαθμό το κυβερνητικό έργο της επόμενης τετραετίας.
Ο κ. Μητσοτάκης δίνει μεγάλη βαρύτητα στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που είχε αναλάβει προσωπικά για την α’ τετραετία, γι’ αυτό και θα επιμείνει μέχρι τελευταία ημέρα στην ψήφιση των πιο σημαντικών νομοσχεδίων. Επίσης, τα οικονομικά αποτελέσματα του α’ τριμήνου του 2023 και τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., θα παίξουν καθοριστικό παράγοντα στις εξαγγελίες και τις δεσμεύσεις του προεκλογικού αγώνα. Με απλά λόγια, τέλος Μαρτίου ο πρωθυπουργός θα ξέρει το δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται στα δημόσια ταμεία, και κατ’ επέκταση και το πλεόνασμα το οποίο θα μοιράσει στους πολίτες. Μία τακτική που ακολουθεί από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησής του.
Από τα αποτελέσματα του α’ τριμήνου και την πορεία της Οικονομίας θα εξαρτηθεί, για παράδειγμα, η τελική αύξηση στον κατώτατο μισθό, αλλά και το εάν θα δοθούν τα αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους ανεξάρτητα αν έχουν προσφύγει ή όχι, στη Δικαιοσύνη. Εάν προκύψει δημοσιονομικός χώρος ο πρωθυπουργός θα κάνει την εξαγγελία και θα δεσμευτεί προεκλογικά για τους απόμαχους. Τα χρήματα μπορεί να δοθούν ακόμη και σε δόσεις και να μην καλυφθούν μόνο από τον προϋπολογισμό του 2023, αλλά να καλυφθούν και από τα έσοδα του 2024.
Ένας άλλος παράγοντας που θα παίξει καθοριστικό ρόλο για το χρόνο των εκλογών είναι το πότε θα γίνουν οι εκλογές στην Τουρκία. Είναι προγραμματισμένες για τις 18 Ιουνίου, αλλά υπάρχουν σκέψεις να γίνουν ή στις 30 Απριλίου ή στις 14 Μαΐου. Η διεθνής κοινότητα ανησυχεί πως ο Ερντογάν στην προσπάθειά του να τις κερδίσει, μπορεί να προκαλέσει θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο ή σε κάποιο ελληνικό νησί. Γι’ αυτό και κάποιοι εισηγούνται η Ελλάδα την κρίσιμη αυτή περίοδο να μην βρίσκεται ακέφαλη και χωρίς ισχυρή κυβέρνηση. Θα πρέπει να αφήσουμε –λένε– να γίνουν πρώτα οι εκλογές στην Τουρκία και μετά να προκηρυχθούν στην Ελλάδα.
Με αυτά τα δεδομένα, στο ημερολόγιο του πρωθυπουργού δεν περισσεύουν και πολλές ημερομηνίες για το στήσιμο διπλής κάλπης με διαφορά περίπου 50 έως 60 ημερών που απαιτούνται για τις διερευνητικές εντολές και την προεκλογική περίοδο. Το αρχικό σενάριο, το οποίο παραμένει κυρίαρχο, προβλέπει οι πρώτες εκλογές να γίνουν πριν από το Πάσχα και οι δεύτερες μετά. Πριν από το Πάσχα οι εκλογές θα μπορούν να γίνουν ή στις 2 ή στις 9 Απρίλιου. Η 26η Μάρτιου απορρίφθηκε γιατί θα αλλοιωθεί το πνεύμα των εκδηλώσεων για την εθνική επέτειο. 9 Απριλίου είναι Η Κυριακή των Βαΐων 9 Απριλίου δεν φαίνεται να δημιουργεί πρόβλημα στις σχέσεις με την Εκκλησία. Οι επαναληπτικές εκλογές σε αυτό το σενάριο θα διεξαχθούν ή στις 21 ή στις 28 Μαΐου, πριν από τις πανελλαδικές εξετάσεις εισαγωγής στα πανεπιστήμια.
Το δεύτερο σενάριο, που άρχισε να φουντώνει από την προηγουμένη εβδομάδα, είναι αυτό που προβλέπει εκλογές πριν και μετά τις πανελλαδικές εξετάσεις. Οι πρώτες εκλογές προβλέπεται να γίνουν την τελευταία Κυριακή του Μαΐου, λίγο πριν αρχίσουν οι Πανελλαδικές, οι οποίες δεν πρόκειται να επηρεαστούν έτσι κι αλλιώς. Αυτό το σενάριο προβλέπει ότι αν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα οι δεύτερες κάλπες θα στηθούν αρχές Ιουλίου. Ή στις 9 ή στις 16 του μήνα. Αυτό το σενάριο έχει, βέβαια, ως πλεονέκτημα ότι θα έχουν προηγηθεί οι εκλογές στην Τουρκία, αν τελικά στηθούν και εκεί πρόωρα οι κάλπες. Έχει όμως και τα μειονεκτήματά του. Εκείνη την περίοδο θα έχει αρχίσει η νέα τουριστική σεζόν και η χώρα δεν θα έχει ισχυρή κυβέρνηση, ενώ στον «αέρα» θα είναι και η αξιολόγηση της Οικονομίας από τις Βρυξέλλες, για την εξασφάλιση κονδυλίων από τη χώρα μας.
Το σκληρό «πόκερ» για τη μάχη των εκλογών, μόλις άρχισε.