Απόψεις

Οι βασιλικές βιογραφίες

Οι βασιλικές βιογραφίες
Αρθρογράφος: Χρήστος Ζαμπούνης
Από Χρήστος Ζαμπούνης

Η εκδημία του βασιλέως Κωνσταντίνου, πρώην βασιλέως των Ελλήνων, όπως είναι ο επίσημος τίτλος του, έφερε στο προσκήνιο ένα απωλεσθέν είδος, αυτό του βασιλικού ρεπορτάζ, αλλά και των βασιλικών βιογραφιών.

Φυσικώ τω λόγω, ανύποπτοι περί του θέματος δημοσιογράφοι έσπευσαν να ενημερωθούν για μία οικογένεια για την οποία λίγα εγνώριζαν και ακόμη λιγότερα είχαν διδαχθεί στο σχολείο. Πέραν του Διαδικτύου, το οποίο αποτελεί για την πλειονότητα των διακόνων του Τύπου η μοναδική πηγή πληροφορήσεως, οι πλέον απαιτητικοί εξ’ αυτών ανέτρεξαν σε μία σειρά εκδόσεων που εξειδικεύονται στην ιστορία της ελληνικής βασιλικής οικογενείας. Μεταξύ των ουκ πολλών συγγραφέων που ησχολήθησαν με το ζήτημα, κεντρικό πρόσωπο αποτελεί η Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου – διδάκτωρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία υπήρξε η πρώτη Ελληνίς δημοσιογράφος που κάλυψε τον πόλεμο του Βιετνάμ, για τον «Ελεύθερο Κόσμο».

Εκεί συνέχισε ως χρονογράφος με το ψευδώνυμο «Τηλέμαχος», για να συνεχίσει στην ανά χείρας εφημερίδα, καθώς και στην «Εστία» έως προσφάτως. Παραλλήλως, εξειδικεύθη στις βιογραφίες των Ελληνίδων βασιλισσών, όπως η βασίλισσα Όλγα, η βασίλισσα Φρειδερίκη και η βασίλισσα Άννα-Μαρία. Η έκδοσις του τελευταίου της πονήματος με τον ευρηματικό τίτλο «Μαρί-Σαντάλ, παρ’ ολίγον βασίλισσα», συνέπεσε με την κηδεία του πεθερού της βασιλέως Κωνσταντίνου και την ανάδειξη του συζύγου της πρίγκηπος Παύλου ως επί κεφαλής της οικογενείας. Είχα την ευκαιρία να μοιρασθώ μαζί της μία άκρως διαφωτιστική εκ των έσω εξομολόγησή της.

«Υπάρχουν δύο είδη βιογραφιών: πρώτον, έχουμε τις βιογραφίες καθ’ υπαγόρευση από κάποιον που θέλει να γράψει τη ζωή του και αναθέτει σε ένα συγγραφέα την επιμέλεια του κειμένου και την εκτύπωση του βιβλίου. Στην περίπτωση αυτή ο συγγραφέας δεν έχει δικαίωμα ούτε να αλλάξει κάτι ούτε να ερευνήσει αν αυτά που του υπαγορεύουν είναι ακριβή ή όχι. Σε τέτοιες βιογραφίες εγώ δεν βάζω το όνομά μου. Το άλλο είδος της βιογραφίας βασίζεται στην έρευνα από τον συγγραφέα της ιστορίας της ζωής ενός διασήμου προσώπου, χωρίς να ζητείται από αυτό η άδεια για την συγγραφή του κειμένου, ούτε η έγκριση για την εκτύπωση. Φυσικά, μία συνέντευξη με τον εν λόγω διάσημο μπορεί να διευρύνει περισσότερο την έρευνα του συγγραφέα.

Οι βιογραφίες της βασίλισσας Άννας-Μαρίας και της πριγκίπισσας Μαρί-Σαντάλ δεν έχουν γραφεί καθ’ υπαγόρευση. Είχαν ενημερωθεί και οι δύο ότι θα παρουσίαζα τις προσωπικότητές τους επειδή ο κόσμος ενδιαφέρεται για τη ζωή των επισήμων, πόσο μάλλον δε όταν πρόκειται για γαλαζοαίματους. Δεν είχε ζητηθεί η άδειά τους για να εκδοθούν τα βιβλία μου, ούτε διάβασαν τα κείμενα πριν δημοσιευθούν. Και τα δύο βιβλία τηρούν πλήρη σεβασμό της προσωπικότητας. Στο βιβλίο της Φρειδερίκης δεν έχω γράψει ούτε υπέρ ούτε κατά της Φρειδερίκης. Έχω αφηγηθεί τη ζωή της στην Νότιο Αφρική και τις δραστηριότητές της όταν έγινε βασίλισσα. Ανέφερα την ιδέα της για τα Ιδρύματα Βασιλικής Προνοίας για την παραγωγή χαλιών και άλλων παραδοσιακών προϊόντων που θα βελτίωναν την οικονομία των χωρικών. Το ενδιαφέρον της για την πυρηνική φυσική που οδήγησε στον Δημόκριτο. Την κρουαζιέρα των γαλαζοαίματων στο Αιγαίο που τόνωσε τον Τουρισμό μας.

Εγώ μεγάλωσα με βασιλιάδες. Στα παραμύθια των παιδικών μου χρόνων οι πρωταγωνιστές ήταν οι νέοι και ωραίοι βασιλιάδες που ζούσαν σε ονειρεμένα χρυσά παλάτια, που φορούσαν λαμπρές στολές, που νικούσαν τους εχθρούς και που δεν δίσταζαν να κάνουν γυναίκα και βασίλισσά τους μια φτωχή και δυστυχισμένη κοπέλα χωρίς προίκα για την οποία χτυπούσε η καρδιά τους. Όταν μεγάλωσα και πήγα σχολείο βρήκα τους βασιλιάδες στο βιβλίο της Ιστορίας, όπου τα παραμύθια είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα.

Σε όλα τα γεγονότα που συνέβησαν στην Ευρώπη επί αιώνες, πρωταγωνιστές ήταν οι βασιλιάδες. Αναρωτιέμαι πώς θα ήταν σήμερα ή ακόμη και αν θα υπήρχε σήμερα μία χώρα με το όνομα “Γαλλία”, αν δεν είχαν υπάρξει οι Λουδοβίκοι με τα καλά και με τα κακά τους. Για πολλούς αιώνες η βασιλεία ήταν ο μόνος τρόπος για να κυβερνηθεί μία χώρα. Μετά την Γαλλική Επανάσταση οι βασιλείς αποσύρθηκαν σιγά-σιγά από την πολιτική και διατηρήθηκαν σαν απόγονοι των οικογενειών που είχαν γράψει την Ιστορία. Οι σημερινοί βασιλείς απλώς και μόνο με την παρουσία τους κάνουν τις καλύτερες δημόσιες σχέσεις της χώρας, της διαφήμισης του τουρισμού της και προσδίδουν επισημότητα στις τελετές και τις Εθνικές εορτές. Με αυτούς τους βασιλείς είχα μεγαλώσει».

Δείτε επίσης