Οι ελβετικές τράπεζες
Την ιστορία μού εδιηγήθη σε ανύποπτο χρόνο ισχυρός οικονομικός παράγων του τόπου, σε ένα γεύμα τετ-α-τετ που είχαμε στην Αθηναϊκή Λέσχη.
- Μάντεψε ποιον είδα προχθές στην τράπεζά μου στην Γενεύη.
- Ποιον;
- Τον συνάδελφό σου Γ.Τ. Κατέβαινε από τον ιδιωτικό ανελκυστήρα που χρησιμοποιούν οι μεγάλοι πελάτες.
Η πληροφορία δεν με εξέπληξε, διότι κάτι είχα ακούσει για τον χρηματισμό του. Το μόνο που με ενόχλησε ήταν η ειρωνική επαγγελματική ταύτισις με έναν από τους πλέον διεφθαρμένους δημοσιογράφους της χώρας. Ο συνομιλητής μου, βεβαίως, είχε και αυτός ενοχληθεί από την τυχαία συνάντησή του με έναν parvenu, έναν νεοαφιχθέντα στο βασίλειο του Μαμωνά, αλλά ας ήταν ο μόνος νεόπλουτος.
Από αιώνων η Ελβετία, μία ορεινή χώρα με σχεδόν μηδαμινό πρωτογενή τομέα, είχε επιτύχει να καταστεί το πιο ασφαλές θησαυροφυλάκιο της Υφηλίου. Το τραπεζικό απόρρητο ήταν ο πρώτος λόγος. Η πολιτική σταθερότης, με ένα σύστημα ομοσπονδιακής κυβερνήσεως που είχε επινοήσει ο Ιωάννης Καποδίστριας, ήταν ο δεύτερος λόγος. Η σοβαρότης των κατοίκων της ο τρίτος, μία αρετή που συνεδυάζετο με την εργατικότητα και την διακριτικότητα. Δεν γνωρίζω εάν ήταν Ελβετός ο hacker που διέρρευσε τους τραπεζικούς λογαριασμούς 30.000 πελατών της Credit Suisse, πριν από 13 μήνες ακριβώς, πάντως τα αδιάσειστα στοιχεία που απεκαλύφθησαν, παρουσιάζουν μία σειρά από κακοποιούς, με χαρακτηριστικές ονομαστικές αναφορές ενός δισεκατομμυριούχου που δολοφόνησε την Λιβανέζα ερωμένη του, ενός χρηματιστού από το Χονγκ Κονγκ, που εφυλακίσθη για δωροδοκία, ενός εμπόρου λευκής σαρκός από τις Φιλιππίνες, επιχειρηματιών που λεηλάτησαν την κρατική εταιρεία πετρελαίου της Βενεζουέλας, και, φυσικά, πλήθους πολιτικών που είχαν καταθέσεις που δεν δικαιολογούντο από τους μισθούς τους. Παρένθεσις εξεχούσης σημασίας.
Αρκετοί από τους προαναφερομένους «υπηρέτες» του δημοσίου συμφέροντος ήσαν Ουκρανοί. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια έχει γυρισθεί πλήθος κινηματογραφικών ταινιών ή τηλεοπτικών σειρών όπου οι έως πρότινος ανύποπτοι θεαταί παρακολουθούσαμε διάφορους ύποπτους τύπους να πηγαινοέρχονται στην Ζυρίχη και την Γενεύη, να συναντούν ανώτατα στελέχη τραπεζών, να ανοίγουν λογαριασμούς ή θυρίδες, να εισέρχονται και να εξέρχονται με βαλίτσες γεμάτες χρήματα ή διαμάντια ή χρυσό.
Είναι αλήθεια επίσης, ότι το τελευταίο διάστημα ασκήθηκαν τεράστιες πιέσεις από τις Η.Π.Α. για περισσότερη διαφάνεια και ελέγχους στην προέλευση των χρημάτων. Η αρχή του τέλους για την Credit Suisse ξεκίνησε το 2013, με μία μήνυση της Εισαγγελίας της Νέας Υόρκης για τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια που οδήγησαν στην χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Η κατηγορία περιελάμβανε την ελλιπή ενημέρωση των δανειοληπτών για τα ρίσκα που ενείχε η δανειοδότησίς τους. Τον Οκτώβριο του 2022, η ελβετική τράπεζα ανεκοίνωσε την τελική συμφωνία που επετεύχθη με τις δικαστικές αρχές των Η.Π.Α. και συνίστατο στην πληρωμή ενός προστίμου ύψους 507 εκατομμυρίων ευρώ. Είχε προηγηθεί ένα εσωτερικό σκάνδαλο, με την απόλυση του προέδρου της Credit Suisse, τον Ιούλιο του 2021, με ένα κάπως πιο αθώο κατηγορητήριο. Εν μέσω καραντίνας, ελέω Covid, είχε επιτρέψει στον εαυτό του να ταξιδέψει στο Λονδίνο, για να παρακολουθήσει τον τελικό τένις του Γουΐμπλετον.
Η απουσία εμπιστοσύνης, ως γνωστόν, είναι ο κορυφαίος παράγων για να κάνει κανείς ανάληψη χρημάτων από μία τράπεζα. Τούτο συνέβη με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων χρήσεως του οικονομικού έτους 2022, όπου ανεγράφοντο οι ζημίες ύψους 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ίδιο, περίπου, ποσό είχε « χαθεί» και το 2008, τότε που κατέρρευσε η παγκόσμια Οικονομία. Ο κίνδυνος καταρρεύσεως του ελβετικού τραπεζικού συστήματος εν τω συνόλω του, οδήγησε την Union des Banques Swisses, την μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, υπό την καθοδήγηση της Κεντρικής Τραπέζης της χώρας, να αγοράσει την παραπαίουσα συνάδελφό της.
Η συναλλαγή έγινε με ταπεινωτικούς όρους, ήτοι με την πώληση της μετοχής προς μόλις 0,76 σεντς, έναντι της ονομαστικής της αξίας στο κλείσιμο του χρηματιστηρίου την προηγούμενη Παρασκευή του 1,86 σεντς. Σύνολον της αγοράς, μόλις 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Ειρωνεία των αριθμών.
Η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας εγγυήθη με 100 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα την επιβίωση της Credit Suisses, όσο ήταν ακριβώς το ποσό της διαρρεύσεως των υπόπτων τραπεζικών λογαριασμών, που άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου για το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην Ιστορία της χώρας του Γουλιέλμου Τέλλου. Οι Αγορές φάνηκαν να πείθονται από το γενναιόδωρο πακέτο σωτηρίας, αφού τα χρηματιστήρια σημείωσαν από την παρελθούσα Δευτέρα ανοδικές τάσεις, μετά την κατακρήμνιση της μετοχής της Credit Suisse, αλλά και του τραπεζικού τομέως σε Ευρώπη, Ασία και Αμερική. Σχετικός πανικός επεκράτησε και από τους Έλληνες πελάτες των ανωτέρω ελβετικών τραπεζών, όχι πάντως από τον Γ.Τ. αυτοπροσώπως, λόγω της αποδημίας του, ίσως όμως από τους κληρονόμους του.