Οι Γενικές Τουρκικές Εκλογές της 14ης Μαΐου 2023

«Είναι καλύτερα να υπολογίζεις ότι ο εχθρός σου είναι πιο δυνατός απ’ ό,τι φαίνεται»
Από το έργο «Ο Ερρίκος ο 5ος»,του Γουίλιαμ Σαίξπηρ [ Άγγλος δραματουργός (1564-1616)].

Την Κυριακή 14 Μαΐου 2023, 55,7 εκατομμύρια ψηφοφόροι (53,7 στην Τουρκία, και 2 στη διασπορά), ψήφισαν για την ανάδειξη του Προέδρου της χώρας και των 600 μελών του κοινοβουλίου, όλων με πενταετή θητεία. Η συμμετοχή ανήλθε στο 87% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.

Προεδρικές Εκλογές

Τα εκλογικά αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών κατά σειρά ήσαν:

* 1ος, ο 69χρονος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), επικεφαλής της Λαϊκής Συμμαχίας (People's Alliance)], έλαβε 27,088,360 ψήφους που αντιστοιχεί στο 49,50% των έγκυρων ψηφοδελτίων.
* 2ος, ο 74χρονος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και προεδρικός υποψήφιος με το μπλοκ των έξι κομμάτων [Εθνική Συμμαχία (Nation Alliance)], έλαβε 24,568,196 ψήφους, που αντιστοιχεί στο 44,89% του συνόλου.
* 3ος, ο 56χρονος βουλευτής Σινάν Ογάν [πρόεδρος του Ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (ΜΗΡ)], επικεφαλής της Προγονικής Συμμαχίας (ΑΤΑ Alliance) έλαβε 2,829,634 ψήφους που αντιστοιχεί στο 5,1% των ψήφων.
* Ο τέταρτος υποψήφιος για την θέση του προέδρου, ο 59χρονος Μουχαρέμ Ιντζέ (πρόεδρος του Κόμματος της Πατρίδος), απέσυρε την υποψηφιότητά του 3 ημέρες πριν από τις εκλογές, επικαλούμενος λόγους «υγείας», αλλά επί της ουσίας μετά από καταγγελία για την εμπλοκή του σε «ροζ» σκάνδαλο.

Ο πρόεδρος θα αναδειχθεί στην επαναληπτική ψηφοφορία την 28η Μαΐου 2023, επειδή ουδείς των υποψηφίων συγκέντρωσε πάνω από το 50% των ψήφων, όπως ορίζει η εκλογική νομοθεσία.

Βουλευτικές Εκλογές

Συγχρόνως με τις προεδρικές έλαβαν χώρα και οι βουλευτικές εκλογές στις 87 εκλογικές περιφέρειες της χώρας, για τη ανάδειξη των 600 μελών της εθνοσυνελεύσεως. Οι βουλευτές εκλέγονται με λίστα, ενώ η κατανομή των εδρών ανά περιφέρεια καθορίζεται από του αριθμό των ψήφων του πρώτου κόμματος, διαιρούμενου με 1,2,3, κλπ, μέχρι εξαντλήσεως τους. Το εκλογικό σύστημα ευνοεί το πρώτο κόμμα. Το ΑΚΡ έλαβε το 35,5% των ψήφων, αλλά κατέλαβε το 45% των εδρών. Το όριο εισόδου των κομμάτων στο κοινοβούλιο είναι το 7 % επί του συνόλου των ψήφων, είτε μεμονωμένα, είτε σε συμμαχία με άλλα κόμματα.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα η κατανομή των εδρών έχει ως εξής:
* Η «Λαϊκή Συμμαχία» του Ερντογκάν 322, οι οποίες προήλθαν από: Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) 267 (35,58%), το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) 50 (10,23%) και το Νέο Κόμμα της Ευημερίας 5 (2,82%),
* Η «Εθνική Συμμαχία» του Κιλιτσντάρογλου 213, οι οποίες προήλθαν από: Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) 169 (25,33%) και το Καλό Κόμμα (IYI) 44 (9,69%).
* Το Κόμμα των Πρασίνων και του Αριστερού Μέλλοντος (YSP) 61 (8,81%,) και τέλος το Εργατικό Κόμμα Τουρκίας (TIP) 4 (1,73%).

Ο Ερντογκάν έχει εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, που σημαίνει ότι εάν εκλεγεί στη προεδρία δεν θα αντιμετωπίζει προβλήματα στις ψηφοφορίες των νομοσχεδίων του, σε αντίθεση με το Κιλιτσντάρογλου, που δεν θα το ελέγχει.

Ο Δεύτερος Γύρος των Προεδρικών Εκλογών

Στο δεύτερο γύρω των προεδρικών εκλογών ο Ερντογκάν χρειάζεται 380.000 ψήφους για υπερβεί το 50%, ενώ ο Κιλιτσντάρογλου 2.722.000 ψήφους για να καλύψει τη διαφορά 4,34% που υπολείπεται του αντιπάλου του, η οποία αντιστοιχεί στο σύνολο περίπου αυτών που ψήφισαν τον Ογάν. Ιδεολογική συγγένεια των ακραίων εθνικιστών του Ογάν υπάρχει, τόσο προς την «Λαϊκή Συμμαχία» του Ερντογκάν, όσο και προς την «Εθνική Συμμαχία» του Κιλιτσνταρογλου. Ο Ερντογκάν έχει το προβάδισμα να εκλεγεί πρόεδρος για 3η συνεχόμενη θητεία και δύσκολα φαίνεται να χάσει στο δεύτερο γύρο. Σε περίπτωση που το επιτύχει θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην ιστορία της Τουρκίας, συμπληρώνοντας ένα τέταρτο του αιώνος στο τιμόνι της χώρας, επίδοση που πολύ δύσκολα δύναται να επαναληφθεί. Έχει αναδειχθεί στον ηγέτη που αφουγκράζεται τη ψυχή των συμπατριωτών του και κατά τη τελευταία θητεία του θα αναμετρηθεί με την ιστορία. Ο Κιλιτσντάρογλου χαιρέτισε την προοπτική επαναληπτικών εκλογών και δήλωσε ότι το κόμμα του θα θριαμβεύσει. Σε 11 διαφορετικές εκλογικές αναμετρήσεις με αντίπαλο τον Ερντογκάν, έχει ηττηθεί σε όλες μέχρι σήμερα. Θα αναμένομε την 28η Μαΐου να μάθουμε την έκβαση της δωδεκάτης.

Οι Συνέπειες για την Ελλάδα

Η Τουρκία βρίσκεται στη περιοχή που παλαιότερα ονομάζονταν «Εγγύς Ανατολή» (Near East) και αποτελεί τη γραμμή επαφής μεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας. Η γεωγραφία μας υποχρεώνει να συνυπάρχουμε μαζί της, με ότι αυτό συνεπάγεται. Οι διεκδικήσεις σε βάρος των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων θα συνεχισθούν και είναι πιθανόν, εάν επανεκλεγεί ο Ερντογκάν, οι Τούρκοι να επανέλθουν στη επιθετική ρητορική και τις απειλές της περιόδου πριν το καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου 2023. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα εξακολουθήσουν να είναι αυστηροί απέναντι στη Τουρκία, όσο θα συνεχίζει την επαμφοτερίζουσα πολιτική της. Η επικράτηση των ακραίων Τούρκων εθνικιστών μπορεί να επηρεάσει τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους των Ελληνικών Εκλογών της 21ης Μαΐου να προτιμήσουν κόμματα που ενισχύουν την αμυντική μας ισχύ. Σε περίπτωση που ο Κιλιτσντάρογλου κάνει την υπέρβαση θα προσπαθήσει να αναθερμάνει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ενώ θα είναι λιγότερο επιθετικός προς την χώρα μας. Δεν μπορεί να αποκλεισθεί και το ενδεχόμενο ενάρξεως συνομιλιών σχετικά με την επίλυση των διαφορών μας. Σ’ αυτό το σημείο εξαντλούνται τα καλά νέα. Η επίτευξη συμφωνίας δεν μπορεί να σημαίνει εκχώρηση μέρους των διακηρυγμένων κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπάρχει μεγάλο χάσμα στην αντίληψη περί του διεθνούς δικαίου και τη χρήση στρατιωτικής βίας. Οι διαφωνίες μας με την Τουρκία είναι δομικές και θα διατηρηθούν σε βάθος χρόνου, εκτός εάν συμβούν συνταρακτικά γεγονότα.

Το Δια Ταύτα

Η Τουρκία λόγω θέσεως, μεγέθους και ισχύος έχει την δυνατότητα να κοιτάει προς δύο κατευθύνσεις και να επιδιώκει την επέκταση της κυριαρχίας της, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνει σε βάρος της δικής μας. Αποτελεί το υπεράνω όλων καθήκον μας, να πολεμήσουμε για την υπεράσπιση κάθε σπιθαμής της Ελληνικής γης, όπως έπραξαν οι πρόγονοι μας που θυσιάσθηκαν για την απελευθέρωσή της. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η άμυνα της πατρίδος μας συνιστά πρωτίστως δική μας ευθύνη.