Κομβικός ο ρόλος της Ελλάδας στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ
Για το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για επενδύσεις ΑΠΕ καθώς, πέραν των περιβαλλοντικών λόγων, είναι πλέον η φθηνότερη μορφή ενέργειας, εξαιρουμένης της πυρηνικής, έκανε λόγο ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης στο 17th IAEE European Energy Conference με θέμα «Clean Energy Projects: Investment magnets and Innovation Drivers» που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (ΗΑΕΕ).
Ανάμεσα στους συμμετέχοντες, ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης και ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών Γιώργος Τσούνης.
Κατά τον χαιρετισμό του ο κ. Γεωργιάδης, είπε: «Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις ΑΠΕ καθώς, πέραν των περιβαλλοντικών λόγων, είναι πλέον η φθηνότερη μορφή ενέργειας, εξαιρουμένης της πυρηνικής. Ο ρόλος της Ελλάδας στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ είναι κομβικός.
Ένας από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στην Ελλάδα, σε συνάντηση που είχαμε στο γραφείο μου, μου είπε ότι «η Ελλάδα μπορεί να γίνει η Σαουδική Αραβία της Ευρωπαϊκής Ένωσης τις επόμενες δεκαετίες».
Δηλαδή, μπορεί να παράγει τόση ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ώστε όχι μόνο να καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες αλλά να γίνει εξαγωγέας «πράσινης» ενέργειας και σε άλλες χώρες της ΕΕ που θα την έχουν ανάγκη. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε κι αυτό είναι το όραμα της Κυβέρνησης.
Από την επιθυμία έως την υλοποίηση, η απόσταση, προφανώς, είναι μεγάλη. Το σημείο-κλειδί είναι να αυξηθεί η χωρητικότητα στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και ν’ αυξηθεί το συντομότερο. Εργαζόμαστε πολύ στο συγκεκριμένο τομέα, έχουμε πολλές ιδέες.
Εκτιμούμε ότι τα επόμενα χρόνια θα έχει αυξηθεί η χωρητικότητα κατά 40%, που είναι μεγάλο ποσοστό εάν συγκριθεί με το παρελθόν, αλλά δεν είναι αρκετό.
Το Υπουργείο Ενέργειας & Περιβάλλοντος θέσπισε ήδη θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο ο επενδυτής έχει περιθώριο δύο ετών να υλοποιήσει την επένδυσή του, αλλιώς χάνει την άδεια σύνδεσης με το δίκτυο. Αυτό πρέπει να γίνει ακόμη πιο αυστηρό.
Ως υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων καλωσορίζω όλες τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας. Ωστόσο, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ από τους επενδυτές εκείνους που μπορούν να υλοποιήσουν αμέσως τις επενδύσεις τους έναντι εκείνων που αναζητούν χρηματοδότηση.
Αυτό πρεσβεύει η Κυβέρνηση. Τα επόμενα χρόνια είμαι βέβαιος ότι θα δούμε τεράστια πρόοδο στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα. Αυτό είναι το όραμα μου ως Υπουργού Ανάπτυξης & Επενδύσεων ώστε η ενέργεια από ανταγωνιστικό μειονέκτημα που είναι σήμερα να εξελιχθεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα για την ελληνική οικονομία.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων ξεκινά το συντομότερο δυνατό μέσω του νέου ΕΣΠΑ 2021-27 την υλοποίηση προγράμματος 700 εκατ. ευρώ, με το οποίο θα δοθεί η δυνατότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να παράγουν ενέργεια για τις δικές τους ανάγκες.
Προς την ίδια κατεύθυνση σημαντική είναι η χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για τις βιομηχανίες – συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Ενέργειας & Περιβάλλοντος γι’ αυτό -, όπως και η χρηματοδότηση για τις κατοικίες.Εάν συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο, σε μερικά χρόνια η Ελλάδα θα είναι μια τελείως διαφορετική χώρα».
Παίρνοντας τον λόγο, ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς, εστίασε στις μεγάλες ευκαιρίες και τις προοπτικές που ανοίγονται για την Ελλάδα μέσω της ενεργειακής μετάβασης.
Συνεχίζοντας, ο κ. Μυλωνάς σημείωσε ότι σήμερα το πετρέλαιο κυριαρχεί στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, με 55% και κυρίως χρησιμοποιείται στις μεταφορές και σε θέρμανση, όταν στην Ευρώπη είναι 33%.
Η ενεργειακή μετάβαση στη χώρα μας θα πρέπει να συμβεί προς δύο κατευθύνσεις: η πρώτη προς αύξηση της χρήσης του ηλεκτρισμού σε αντικατάσταση της χρήσης του πετρελαίου και η δεύτερη προς επίτευξη μεγαλύτερου μεριδίου παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ (από 40% σήμερα σε περίπου 70% το 2030).
Για να γίνει αυτό απαιτείται αύξηση 150% στην ικανότητα παραγωγής των ΑΠΕ (+15GW) καθώς και πρόσθετη ικανότητα αποθήκευσης (+4-5GW).
Με βάση τα παραπάνω, εκτίμησε ότι θα απαιτηθεί να υλοποιηθούν επενδύσεις συνολικού ύψους 55-60 δισ. ευρώ έως το 2030, τόσο σε έργα υποδομών, παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας ΑΠΕ, διασύνδεσης αλλά και ενεργειακής αναβάθμισης βιομηχανίας και νοικοκυριών.
Μάλιστα, συμπλήρωσε ότι ο ρόλος των τραπεζών σε αυτή τη διαδρομή θα είναι διττός: Πρωτίστως, αφορά στην τεχνογνωσία τους ως προς την αξιολόγηση της βιωσιμότητας των επενδυτικών σχεδίων και την παροχή ειδικών χρηματοδοτήσεων και δεύτερον, στο ότι οι τράπεζες θα αποτελέσουν τη βασική πηγή χρηματοδότησης σε ποσοστό 60% των συνολικών επενδύσεων.
Ολοκληρώνοντας, επισήμανε ότι η ΕΤΕ, θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, παρέχοντας σημαντικό μέρος των συνολικών χρηματοδοτήσεων (μεγαλύτερο από το μερίδιο που της αναλογεί) αλλά και την απαραίτητη τεχνογνωσία που έχει συγκεντρώσει, καθώς πρωτοστατεί στην αγορά της ενέργειας, λέγοντας:
«Είμαστε υπερήφανοι που αποτελούμε την «Τράπεζα της Ενέργειας» στην Ελλάδα έχοντας χρηματοδοτήσει μεγάλες επενδύσεις όπως του σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη», προσθέτοντας ότι «ζυμώνονται» και οι χρηματοδοτήσεις νέων σημαντικών, τονίζοντας ότι:
«Η Εθνική Τράπεζα κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο χρηματοδότησης ΑΠΕ στην αγορά, της τάξης του 35%, ενώ διαθέτοντας μία εξειδικευμένη ομάδα σε θέματα ενέργειας, είναι σε πολύ καλή θέση για να αξιοποιήσει τη ζήτηση για χρηματοδοτήσεις τα επόμενα χρόνια».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Μάνος Μανουσάκης, μίλησε για την προσήλωση του ΑΔΜΗΕ στην ταχεία υλοποίηση του επενδυτικού του προγράμματος, παρά την επιδείνωση των διεθνών οικονομικών συνθηκών λόγω της ενεργειακής κρίσης,
Σύμφωνα με τον ίδιο, το ΑΔΜΗΕ καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε με την απαιτούμενη στήριξη από την αρμόδια Ρυθμιστική Αρχή, να συνεχιστεί με τον ταχύτερο δυνατό ρυθμό το ύψους 5 δισ. ευρώ επενδυτικό πρόγραμμα του Διαχειριστή, που θα διπλασιάσει το εθνικό Σύστημα Μεταφοράς έως το 2030.
Κατόπιν, ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ ανέδειξε τη σημαντική συμβολή των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, και ιδιαίτερα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στην υλοποίηση των κρίσιμων ενεργειακών επενδύσεων που θα αυξήσουν την επάρκεια εφοδιασμού και θα επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση.
Στη συνέχεια υπογράμμισε ότι με τα έργα που προβλέπονται στο Δεκαετές Πλάνο Ανάπτυξης του Διαχειριστή θα δημιουργηθούν 10 GW επιπλέον για την ανάπτυξη ΑΠΕ έως το τέλος της δεκαετίας, ενώ το αμείωτο επενδυτικό ενδιαφέρον για πράσινα ενεργειακά έργα καθιστά αναγκαία την επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να αποδεσμευθεί πολύτιμος ηλεκτρικός χώρος για νέες, βιώσιμες επενδύσεις.
Αναφερόμενος στον ενεργειακά δύσκολο επερχόμενο χειμώνα τόνισε ότι οι αρμόδιοι φορείς, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι συντονισμένοι και προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν όλα τα πιθανά σενάρια κινδύνου,
ενώ επανέλαβε ότι στην παρούσα γεωπολιτική συγκυρία η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί σε ένα στρατηγικό σταυροδρόμι πράσινης ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο, μέσω των κρίσιμων διεθνών διασυνδέσεων που δρομολογούνται στην ευρύτερη περιοχή με τη συνδρομή του Διαχειριστή.
Καταλήγοντας, ο κ. Μανουσάκης, υποστήριξε πως: «Η μεγάλη εικόνα είναι και θα είναι η κλιματική κρίση. Η συνετή χρήση της ενέργειας δεν συνδέεται μόνο με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση αλλά και την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του πλανήτη.
Οι διεθνείς διασυνδέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να αναβαθμίσουν τον διεθνή ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας.
Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας επιτρέπει την εξέλιξή της σε έναν κρίσιμο διάδρομο ανταλλαγών πράσινης ενέργειας μεταξύ της Μέσης Ανατολής, της βόρειας Αφρικής και της Ευρώπης.
Η διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ είναι ένα ώριμο έργο που έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ από το Connecting Europe Facility και αναμένεται να ξεκινήσει το 2023. Από την πρώτη στιγμή, ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει το έργο με την τεχνογνωσία του ενώ πρόκειται να συμμετάσχει και ως επενδυτής με τουλάχιστον 25% στη μετοχική σύνθεση του φορέα υλοποίησης, Euroasia Interconnector.
Συνεργαζόμαστε στενά και με τον Διαχειριστή της Αιγύπτου, EETC, για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου. Οι αρχικές μελέτες κόστους-οφέλους θα χρηματοδοτηθούν από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ».
Για να καταλήξει ότι: «Μέσα από αυτά τα έργα, η χώρα μας έχει τη μοναδική ευκαιρία να καταστεί ένας στρατηγικός ενεργειακός κόμβος. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία και θα μας βοηθήσει να κινηθούμε ακόμη πιο γρήγορα προς την ενεργειακή μετάβαση.
Ο ΑΔΜΗΕ καταβάλλει συνεπείς προσπάθειες για ακόμη πιο ισχυρή περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία αλλά και για την αναβάθμιση της θέσης της χώρας μας στον διεθνή ενεργειακό χάρτη».