Οι μεγαλύτερες σφαγές στην Ιστορία

«Φρίκη στην Μπούτσα: Η Ρωσία κατηγορείται για βασανισμό και σφαγή αμάχων», ήταν ο τίτλος του «Guardian» που συνόδευε τη φωτογραφία με τους νεκρούς Ουκρανούς διάσπαρτους στους δρόμους της πόλης κοντά στο Κίεβο, που αυτή την εβδομάδα συγκλόνισε τον κόσμο ολόκληρο και απέδειξε ότι το τέλος αυτού του πολέμου αργεί ακόμη.

Το παραπάνω έγκλημα συμπεριλαμβάνεται, πλέον, στις μεγάλες σφαγές της ανθρώπινης Ιστορίας με κίνητρο άλλοτε την ολοκληρωτική εκκαθάριση συγκεκριμένων πληθυσμών και άλλοτε τα αντίποινα και την ένδειξη εξουσίας από την πλευρά των ισχυρών. Κάθε φορά μία μαρτυρική πόλη, κάθε φορά εκατοντάδες ή και χιλιάδες νεκροί.

Από την Γκουέρνικα μέχρι τη Σρεμπρένιτσα οι μεγαλύτερες σφαγές στην Ιστορία είναι οι ακόλουθες, όχι όμως και οι μοναδικές, αφού και το Κόβεντρι της Μεγάλης Βρετανίας ισοπεδώθηκε από τους Γερμανούς τον Νοέμβριο του 1940 και το Βερολίνο τον Απρίλιο του 1945 από τους Σοβιετικούς. Στο δικό μας Δίστομο ή στα Καλάβρυτα επίσης, οι ναζί αφάνισαν εκατοντάδες αμάχους, επιβεβαιώνοντας αυτό που πρώτος είχε γράψει ο Γάλλος ποιητής και συγγραφέας Ρομπέρ Σαμπατιέ, ότι «ο πόλεμος είναι ο πολλαπλασιασμός του τέλειου εγκλήματος».

Γκουέρνικα, 26 Απριλίου 1937
Τα γερμανικά αεροσκάφη σκοτείνιασαν τον ουρανό πάνω από την Γκουέρνικα ή Γκερνίκα, όπως αποκαλείται στη διάλεκτο των Βάσκων, αργά το απόγευμα της 26ης Απριλίου του 1937. Ήταν η μέρα που λειτουργούσε η υπαίθρια αγορά και στην ιστορική βασκική πόλη εκατοντάδες πολίτες είχαν συγκεντρωθεί στην κεντρική πλατεία. Μέσα σε 3 ώρες τα αεροσκάφη των ναζί, που συνεργάζονταν με τους εθνικιστές του στρατηγού Φράνκο κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφύλιου Πολέμου (1936-1939), έριξαν 45 τόνους εκρηκτικών, ισοπεδώνοντας κυριολεκτικά την πόλη. Η επιχείρηση είχε την ονομασία «Επιχείρηση Επίπληξη» («Operation Rügen») και προκάλεσε το θάνατο τουλάχιστον 800 αμάχων. Αυτό το τυφλό χτύπημα, ένα κλασικό έγκλημα πολέμου, που έστειλε σήμα κινδύνου σε ολόκληρη την ανθρωπότητα για τη φονική ναζιστική πολεμική μηχανή που απειλούσε την Ευρώπη, αποτύπωσε ο Πάμπλο Πικάσο στον ομότιτλο διάσημο πίνακά του, που σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Reina Sofia στη Μαδρίτη.


Λένινγκραντ, 8 Σεπτέμβριου 1941 – 27 Ιανουάριου 1944
«Ένα παιδί πεθαίνει, μόλις τριών ετών. Η μητέρα τοποθετεί τη σορό του στο παράθυρο και κόβει κάθε μέρα ένα κομματάκι για να θρέψει το δεύτερο παιδί, την κόρη της». Αυτή ήταν η περιγραφή του Ρώσου συγγραφέα Δανιήλ Γκράνιν για την πολιορκία του Λένινγκραντ από τα ναζιστικά στρατεύματα από τον Σεπτέμβριο του 1941 μέχρι τον Ιανουάριο του 1944. Η διαταγή του Χίτλερ, εξάλλου, ήταν ξεκάθαρη: «Το Λένινγκραντ να πεθάνει από την πείνα». Στη διάρκεια της πολιορκίας της σοβιετικής πόλης και της αντίστασης των πολιτών της, που κράτησε 872 ημέρες, 16.647 κάτοικοι σκοτώθηκαν, 38.702 τραυματίστηκαν και 641.803 πέθαναν από την πείνα. Ήταν ο θλιβερός απολογισμός των 107.000 βομβών και των 159.000 βαριών βλημάτων που έριξαν οι ναζί στην άλλοτε λαμπερή Αγία Πετρούπολη. Η πόλη του Λένιν, όμως, άντεξε και ο Κόκκινος Στρατός κατάφερε τελικά την απώθηση των εισβολέων.


Χιροσίμα – Ναγκασάκι, 6 και 9 Αυγούστου 1945
Πριν από 77 χρόνια, στις 6 και 9 Αυγούστου του 1945, οι ΗΠΑ εξαπολύουν την πρώτη επίθεση με ατομικά - πυρηνικά όπλα. Στόχος τους δύο πόλεις στην Ιαπωνία, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Εκείνη τη μαύρη μέρα, χιλιάδες Ιάπωνες θυσιάστηκαν στο βωμό της επίδειξης δύναμης που πραγματοποίησαν οι ΗΠΑ ως αντίποινα για τη σφαγή του αμερικανικού στόλου στο Περλ Χάρμπορ. Το ωστικό κύμα της έκρηξης στη Χιροσίμα, σε συνδυασμό με τη θερμότητα που εκλύθηκε, κονιορτοποίησε τα πάντα σε μία περιοχή 11 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ στο Ναγκασάκι το ανάλογο κύμα κατέστρεψε εντελώς τα κτίρια της πόλης σε μια ζώνη 5 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Στη Χιροσίμα έχασαν τη ζωή τους 20.000 στρατιώτες και 78.000 άμαχοι και στο Ναγκασάκι οι νεκροί έφθασαν τα 36.000 άτομα. Η ιστορία προσέθεσε μία ακόμη μαύρη σελίδα στο βιβλίο της.


Δρέσδη, 13 - 15 Φεβρουαρίου 1945
«Μέσα από τα χαλάσματα εξείχαν χέρια, κεφάλια, πόδια, σπασμένα κρανία. Οι δεξαμενές νερού ήταν γεμάτες μέχρι τα χείλη με πτώματα» (Μάργκαρετ Φρέγερ, Ο βομβαρδισμός της Δρέσδης, «Τα μεγάλα Ρεπορτάζ», Β’ τόμος, εκδόσεις «Νάρκισσος»). Από τις 13 έως τις 15 Φεβρουαρίου 1945, 1.100 αμερικανικά και βρετανικά αεροπλάνα άδειασαν πάνω από 4.000 τόνους εμπρηστικών και εκρηκτικών βομβών, ισοπεδώνοντας στην κυριολεξία τη Δρέσδη. Το 88% των κτιρίων της καταστράφηκαν, ενώ υπολογίζεται ότι πάνω από 35.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους. Η καταστροφή της Δρέσδης θεωρείται μία από τις πιο αμφιλεγόμενες ενέργειες των συμμαχικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επειδή ήταν μία πόλη αφιερωμένη στις τέχνες και στα γράμματα και όχι σημαντικό βιομηχανικό κέντρο ή στρατιωτικός στόχος. Το ερώτημα: έγκλημα πολέμου ή απαραίτητη επίθεση για τη συντριβή του Χίτλερ, παραμένει αναπάντητο.


Σρεμπρένιτσα, 11 Ιουλίου 1995
Σρεμπρένιτσα ή αλλιώς Μικρό Οχυρό ονομάζεται η πόλη της Ανατολικής Βοσνίας στην οποία συντελέστηκε η μεγαλύτερη σφαγή στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 11 Ιουλίου του 1995, στο απόγειο του εμφυλίου πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία, σερβικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό τον στρατηγό Ράντκο Μλάντιτς πολιόρκησαν και κατέλαβαν την πόλη Σρεμπρένιτσα, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη είχαν χαρακτηρίσει «ασφαλή περιοχή» και φυλασσόταν από Ολλανδούς στρατιώτες, οι οποίοι όμως δεν έκαναν καμιά προσπάθεια να την υπερασπιστούν. Στη σφαγή που ακολούθησε, εκτελέστηκαν μέσα σε λίγες ώρες 8.000 άμαχοι, τα πτώματα των οποίων ρίχτηκαν σε ομαδικούς τάφους. Στις 26 Φεβρουαρίου 2007, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε την απόφασή του στην υπόθεση της Βοσνίας Ερζεγοβίνης κατά της πρώην Γιουγκοσλαβίας σχετικά με τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα το 1995. Σύμφωνα με την απόφαση, η σφαγή συνιστά γενοκτονία.