Ρεύμα με περσινές τιμές: Το σχέδιο για να ξεφουσκώσουν οι λογαριασμοί

Ανάμεσα σε συμπληγάδες βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση –αλλά και οι ευρωπαϊκές–, αφού από τη μία η Ρωσία επιμένει για πληρωμή φυσικού αερίου σε ρούβλια –και πολλές χώρες φαίνεται να κλείνουν το μάτι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο– και από την άλλη απειλείται η ενεργειακή επάρκεια των κρατών της Γηραιάς Ηπείρου.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα η Ελλάδα έχει ένα ισχυρό χαρτί για να συνεχίσει την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και αυτό δεν είναι άλλο από την πορεία του Προϋπολογισμού και της αύξηση των εσόδων, που της δίνουν την δυνατότητα να κάνει παροχές για να ανακουφίσει όσους έχουν ανάγκη.

Η είδηση της διακοπής από τη Μόσχα της παροχής φυσικού αερίου σε Πολωνία και Βουλγαρία σήμανε «κόκκινο συναγερμό» στο Μέγαρο Μαξίμου. Στην κυβέρνηση δεν αιφνιδιάστηκαν, καθώς ήταν μία εξέλιξη λίγο-πολύ αναμενόμενη με βάση τα δεδομένα, ωστόσο είναι αναγκασμένοι να επαναξιολογήσουν την κατάσταση και να προσδιορίσουν τις επόμενες κινήσεις τους.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαβεβαιώνει ότι υπάρχει ενεργειακή επάρκεια στη χώρα και δεν αναμένεται να προκύψει διαταραχή στην προμήθεια. «Η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι χρειαστεί προκειμένου να μην υπάρξει πρόβλημα», τονίζουν κυβερνητικές πηγές, που –όσον αφορά τη ρωσική απαίτηση για πληρωμή του αερίου με ρούβλια– αποφεύγουν να δώσουν σαφή απάντηση για τη στάση της χώρας μας.

Οι επόμενες πληρωμές προς την Gazprom πρόκειται να γίνουν το τρίτο 10ήμερο του Μαΐου, και μέχρι τότε αναμένεται ότι θα έχει αποσαφηνιστεί η συμπεριφορά κρατών και εταιριών σε ό,τι αφορά το ζήτημα των πληρωμών. Με βάση τη νέα απαίτηση της Μόσχας, οι πληρωμές, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «θα πρέπει να γίνονται σε ευρώ, τα οποία στη συνέχεια, με βάση τις νέες απαιτήσεις της Ρωσίας, μετατρέπονται σε έναν δεύτερο λογαριασμό σε ρούβλια, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο το εν λόγω νόμισμα.

Παρότι το ποσό που πληρώνεται δεν είναι διαφορετικό, το ζήτημα είναι αν παραβιάζονται οι κυρώσεις, στις οποίες –να σημειωθεί– δεν περιλαμβάνεται η διακοπή αγοράς φυσικού αερίου, λόγω των συνεπειών που θα είχε στις ευρωπαϊκές Οικονομίες». Σε κάθε περίπτωση, λένε στην κυβέρνηση, «η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει ενεργειακά ασφαλής».

Την ερχόμενη Δευτέρα 2 Μαΐου, θα συνεδριάσουν εκτάκτως οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε., ενώ την επόμενη εβδομάδα εξετάζεται το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Τα έσοδα αρωγός για επιδοτήσεις

Αυξημένα ήταν τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμού, κατά το 1ο τρίμηνο του 2022. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 12.090 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.283 εκατ. ευρώ ή 11,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022, στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθησαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022, καθώς και στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.

Αλλάζουν οι αγοραστικές συνθήκες

Ύστερα από σχεδόν δυόμισι χρόνια πανδημίας, η Ευρώπη περνά στα αχαρτογράφητα νερά των μεγάλων αναπροσαρμογών στην αγορά Ενέργειας, με τον πληθωρισμό, που αυξάνεται και επηρεάζει ολοένα και περισσότερο την καθημερινότητά μας, και τον πόλεμο στην Ουκρανία να δημιουργούν νέες ψυχολογικές και αγοραστικές συνθήκες πανευρωπαϊκά. Σε αυτό το αβέβαιο και ασταθές περιβάλλον, οι αγορές μόδας δεν αποτελούν εξαίρες, σύμφωνα με έρευνα του GLAMI.

Η έρευνα διαπίστωσε, επίσης, ότι το 43% των Ελλήνων σχεδιάζει να ξοδέψει λιγότερα σε σύγκριση με το 2021, με την πλειοψηφία αυτών να μειώνουν γενικά τις αγορές μόδας (62%) ή να παραμένουν στα ίδια αγοραστικά επίπεδα αλλά αναζητώντας φθηνότερες τιμές (23%).

Ανήσυχοι εμφανίζονται οι Έλληνες σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ερωτηθέντες ευθέως για το πώς πιστεύουν ότι ο πόλεμος επηρέασε τις αγορές τους σε είδη ρουχισμού και υπόδησης, το 71% των Ελλήνων (το υψηλότερο ποσοστό ανάμεσα στις 9 χώρες της έρευνας) απάντησε ότι ξοδεύει λιγότερα για να εξοικονομήσει χρήματα σε περίπτωση που η κατάσταση κλιμακωθεί.

Η Ελλάδα λαμβάνει τα μέτρα της…

«Αυτό που είναι σαφές είναι ότι αν η Ρωσία μάς κόψει το φυσικό αέριο, ας πούμε στις 20-21 Μαΐου, η χώρα έχει λάβει τα μέτρα της έτσι ώστε να μην κατεβάσουμε τον διακόπτη. Δεν υπάρχει περίπτωση να κατεβάσουμε τον διακόπτη. Δεν υπάρχει περίπτωση να αιφνιδιαστούμε προς την κατεύθυνση αυτή», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.

Η Ελλάδα, επισημαίνουν στην κυβέρνηση, έχει συμβόλαια προμήθειας με την Gazprom τα οποία λήγουν στο τέλος του 2026. Δηλαδή, είναι αρκετά πιο μακροχρόνια τα συμβόλαιά μας από εκείνα της Πολωνίας και της Βουλγαρίας.
Το Μέγαρο Μαξίμου, ακόμη και στο πιο ακραίο σενάριο, επιμένει στο σχέδιο που έχει ήδη ανακοινωθεί από το υπουργείο Ενέργειας και το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την προσθήκη μίας πλωτής δεξαμενής LNG στη Ρεβυθούσα, τη μετατροπή τεσσάρων μεγάλων και μίας μικρής μονάδας της ΔEΗ προκειμένου αντί για φυσικό αέριο να λειτουργούν με πετρέλαιο, τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε υπόγειες αποθήκες στην Ιταλία, την αύξηση της προμήθειας αζερικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού TAP, ενώ θα μπουν ξανά σε λειτουργία λιγνιτικές μονάδες.

Μόνο τυχαίο δεν είναι, εξάλλου, το γεγονός ότι στις 3 Μαΐου ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επισκεφθεί την Αλεξανδρούπολη, όπου το καλοκαίρι θα αρχίσει η κατασκευή της πρώτης πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG, που θα λειτουργήσει το 2023.

Αμέσως μετά τη λήψη της επενδυτικής απόφασης, στις 27 Ιανουαρίου, η Gastrade «τρέχει» όλες τις πρόδρομες εργασίες για την υλοποίηση του FSRU. Ο πλωτός σταθμός αποθήκευσης και επαναεριοποίησης, δηλαδή, το δεξαμενόπλοιο μήκους περί τα 300 μ., μετά τη μετατροπή του σε FSRU σε ναυπηγείο της Σιγκαπούρης, προβλέπεται να φθάσει και να αγκυροβολήσει μόνιμα στο Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης την τρίτη εβδομάδα του Νοεμβρίου 2023.

Η αποθηκευτική ικανότητα LNG της μονάδας θα είναι 153.500 κ.μ. και η ετήσια δυναμικότητα αεριοποίησης 5,5 δισ. κ.μ. ημερησίως, θα έχει δυναμικότητα αεριοποίησης 14,5 εκατ. κ.μ., που θα μπορεί να φθάσει στην αιχμή της στα 22 εκατ. κ.μ.

Και τον Μάιο η επιδότηση ρεύματος

Υπό την ορατή, πλέον, απειλή διακοπής ροής του ρωσικού φυσικού αερίου και την ανάγκη διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας της χώρας η κυβέρνηση καλείται να λάβει, τις επόμενες ημέρες, τις αποφάσεις της και για την στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από εδώ και στο εξής, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις πολύ υψηλές τιμές ΕνέργειαςFullscreenMute

Σύμφωνα με πληροφορίες, προωθείται η παράταση της επιδότησης και για τον Μάιο, με το ίδιο ακριβώς ποσό που δόθηκε και τον Απρίλιο, δηλαδή τα 72 ευρώ ανά μήνα. Σε συνδυασμό, όμως, με τις επιδοτήσεις που κάνουν οι εταιρίες ηλεκτρικής ενέργειας (σ.σ.: η ΔΕΗ δίνει πρόσθετη έκπτωση υπό μορφή επιδότησης, ενώ οι ιδιωτικές εταιρίες έχουν κατεβάσει την ονομαστική χρέωση της κιλοβατώρας) αλλά και τη μείωση της ρήτρας αναπροσαρμογής για τον Απρίλιο, οι λογαριασμοί του Μαΐου θα φέρουν επιβάρυνση πολύ κοντά στα αντίστοιχα περσινά επίπεδα. Όχι για όλους, όμως. Μόνο οι δικαιούχοι της κρατικής επιδότησης θα έχουν αυτό το… προνόμιο.

Οι τελικές αποφάσεις για το μόνιμο μηχανισμό διαμόρφωσης της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο αυτός να απορροφήσει τις επιβαρύνσεις από τη ρήτρα αναπροσαρμογής για όλη την υπόλοιπη χρονιά, θα ληφθούν και θα ανακοινωθούν αργότερα μέσα στο μήνα, καθώς το τοπίο παραμένει εξαιρετικά θολό.

Η απειλή διακοπής της ροής του φυσικού αερίου είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει την τιμή του φυσικού αερίου (σ.σ.: ήδη καταγράφονται μεγάλες ανατιμήσεις στην αγορά του Άμστερνταμ), και φυσικά και στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Προς το παρόν, ο Απρίλιος φαίνεται να «κλειδώνει» με τιμή χονδρικής κάτω από τα 250 ευρώ, δηλαδή περίπου 7-8% χαμηλότερα σε σχέση με τον Μάρτιο.

Μέχρι και σήμερα, η τιμή διαμορφώνεται στα 249 ευρώ. Αν η κυβέρνηση υλοποιήσει τον σχεδιασμό για επιδότηση και για τις καταναλώσεις του Απριλίου, αντίστοιχη με αυτή του Μαρτίου (δηλαδή 72 ευρώ τον μήνα), τότε ουσιαστικά θα απορροφηθεί το σύνολο της επιβάρυνσης από τη ρήτρα αναπροσαρμογής για τα 7 στα 10 νοικοκυριά της χώρας, που καταναλώνουν μέχρι 300 κιλοβατώρες ανά μήνα.

Με τιμή χονδρικής στα 249 ευρώ ανά μεγαβατώρα ή στα 25 λεπτά ανά κιλοβατώρα, η επιβάρυνση από τη ρήτρα αναπροσαρμογής για μηνιαία κατανάλωση 300 κιλοβατώρων ανέρχεται στα 74 ευρώ περίπου. Άρα, με επιδότηση 72 ευρώ, η ρήτρα αναπροσαρμογής, σχεδόν απορροφάται, και το νοικοκυριό πληρώνει περίπου 50 ευρώ μηνιαίο λογαριασμό για κόστος Ενέργειας, ρυθμιζόμενες χρεώσεις και ΦΠΑ.

Αυτή θα είναι και η χαμηλότερη μηνιαία επιβάρυνση από τον Αύγουστο και μετά, οπότε και τα νοικοκυριά άρχισαν να επιβαρύνονται με μεγάλα ποσά λόγω της ρήτρας αναπροσαρμογής. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί ούτε τον Μάιο για αυτούς που έχουν μεγαλύτερες καταναλώσεις ή γι’ αυτούς που δεν δικαιούνται της κρατικής επιδότησης.

Πώς αναμένεται να διαμορφωθεί τον Μάιο το κόστος ανά κιλοβατώρα

Είναι ενδεικτικό το κόστος ανά κιλοβατώρα όπως αναμένεται να διαμορφωθεί τον Μάιο, ανάλογα με την κατανάλωση:
1. Για 300 κιλοβατώρες, κόστος 0,165 ευρώ ανά κιλοβατώρα
2. Για 400 κιλοβατώρες, κόστος 0,224 ευρώ ανά κιλοβατώρα
3. Για 500 κιλοβατώρες ανά μήνα, κόστος 0,26 ευρώ ανά κιλοβατώρα
4. Για 600 κιλοβατώρες ανά μήνα, κόστος 0,28 ευρώ ανά κιλοβατώρα.

Σε ρούβλια ετοιμάζονται να πληρώσουν ενεργειακοί κολοσσοί

Αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζουν ώστε να δοθούν σαφέστερες οδηγίες σχετικά με το πώς θα πρέπει να διαχειριστούν τις απειλές της Ρωσίας γύρω από την Ενέργεια, αλλά και την απαίτηση να γίνονται οι πληρωμές σε ρούβλια, λέγοντας ότι οι τρέχουσες οδηγίες είναι πολύ διφορούμενες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετέφερε στους πρεσβευτές των χωρών –σε συνάντηση που έγινε πίσω από κλειστές πόρτες την Τετάρτη– ότι θα βελτιώσει τη διατύπωση των κατευθυντήριων γραμμών της, σύμφωνα με τα διεθνή μέσα.

Ορισμένες χώρες που έθεσαν το θέμα επί τάπητος, θέλουν η Ε.Ε. να διευκρινίσει πώς πρέπει να διαχειρίζονται τις απαιτήσεις της Ρωσίας οι χώρες που αγοράζουν αέριο από εκείνη.

Η ένταση στην Ε.Ε. έρχεται αφότου η Ρωσία έκλεισε τη στρόφιγγα φυσικού αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία, οι οποίες αρνήθηκαν να πληρώσουν σε ρούβλια. Την ίδια στιγμή, τέσσερις ευρωπαϊκές εταιρίες πραγματοποίησαν πληρωμές σε ρούβλια, αλλά δεν είναι σαφές ακόμα αν πρόκειται για εταιρίες που ανήκουν σε χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κάποιες χώρες είναι έτοιμες να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια.

Το διάταγμα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αγοραστές φυσικού αερίου ανοίγουν δύο λογαριασμούς στην Gazprombank JSC – έναν σε ξένο νόμισμα και έναν σε ρούβλια. Η Gazprombank θα είναι στη συνέχεια υπεύθυνη για τη μετατροπή του ξένου νομίσματος σε ρούβλια και τη μεταφορά των χρημάτων στην Gazprom. Η Ε.Ε. δήλωσε ότι η διαδικασία της Ρωσίας για τυχόν εξαιρέσεις παραμένει ασαφής.

Παραμένει ασαφές αν η Μόσχα θα δεχόταν οι συναλλαγές να ολοκληρώνονται μετά την αρχική πληρωμή σε ευρώ ή δολάρια, ακόμη και αν τα κεφάλαια στη συνέχεια μετατρέπονταν σε ρούβλια. Τα κράτη-μέλη αναμένεται να συζητήσουν το θέμα σε επικείμενη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ε.Ε. έχει προγραμματίσει τη συνάντηση για τις 2 Μαΐου.

Σύμφωνα με τους «Financial Times», ενεργειακοί κολοσσοί σε Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και Σλοβακία ετοιμάζονται να πληρώσουν σε ρούβλια.

Αναφερόμενοι στο ποιες εταιρίες ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε μία τέτοια κίνηση, οι «Financial Times» σημειώνουν επικαλούμενοι άτομα που έχουν γνώση των προετοιμασιών: «Οι διανομείς φυσικού αερίου στη Γερμανία, την Αυστρία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία σχεδιάζουν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια στην Gazprombank στην Ελβετία, προκειμένου να ικανοποιήσουν τη ρωσική απαίτηση για πληρωμές στο δικό τους νόμισμα. Στους ομίλους αυτούς περιλαμβάνονται δύο από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού φυσικού αερίου: η Uniper με έδρα το Ντίσελντορφ και η OMV με έδρα τη Βιέννη».

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το Bloomberg, η ιταλική Eni –ένας ακόμη από τους μεγάλους πελάτες της Gazprom– ετοιμάζεται να ανοίξει λογαριασμό σε ρούβλια στην Gazprombank.