Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Με ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα στους ρυθμούς απονομής συντάξεων, εφάπαξ και μερισμάτων επιδιώκει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων να βάλει φρένο στις καθυστερήσεις. Μια σειρά πρωτοβουλιών έχει ως στόχο να αντιμετωπιστεί οριστικά το στοκ των ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων και να ανέβουν οι ταχύτητες στην απονομή επικουρικών συντάξεων, εφάπαξ και μερισμάτων. 

Με βάση το σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, πρώτη προτεραιότητα είναι η έκδοση των 78.000 ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων, που είναι στην αναμονή για πάνω από τρεις μήνες. Ταυτόχρονα, καθιερώνονται οι «συντάξεις εμπιστοσύνης», με τις προϋποθέσεις να αποσαφηνίζονται σε εγκύκλιο που εκδόθηκε πρόσφατα.

Στο «μέτωπο» των επικουρικών συντάξεων στόχος είναι η έκδοση να γίνεται μέσα σε προθεσμία τριών μηνών από την απονομή της κύριας σύνταξης. Προθεσμία έξι μηνών προβλέπεται για την έκδοση των νέων εφάπαξ. Παράλληλα, με ανεβασμένους ρυθμούς προχωρά η καταβολή των μερισμάτων, με το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων να πετυχαίνει την εξάλειψη του στοκ των εκκρεμοτήτων.

Στις κινήσεις που έχουν γίνει αναφέρθηκε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, σημειώνοντας: «Το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων κατάφερε, πλέον, να απονέμει χωρίς καθυστερήσεις τα μερίσματα στους δικαιούχους και παράλληλα να εξαλείψει τις χιλιάδες εκκρεμότητες του παρελθόντος. Όπως αποδείχθηκε και με το ΝΑΤ, επιβεβαιώνεται και στην περίπτωση του ΜΤΠΥ πως με σωστή διαχείριση, οργάνωση και στοχοθεσία τα προβλήματα λύνονται και οι παθογένειες εξαλείφονται». Για να υπογραμμίσει πως «κάθε μέρα ερχόμαστε πιο κοντά στο να αναβαθμίσουμε στην πράξη το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης και να παρέχουμε ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες. Οι μικρές αυτές καθημερινές νίκες δείχνουν το δρόμο και για την οριστική αντιμετώπιση των ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων στον ΕΦΚΑ εντός του καλοκαιριού». 

Έπεσαν στα 179,9 εκατ. οι ληξιπρόθεσμες οφειλές

Οι εκδόσεις νέων συνταξιοδοτικών αποφάσεων το πρώτο τρίμηνο του έτους έφτασαν τις 61.864, σημειώνοντας αύξηση 91% σε σχέση με το 2019. Με βάση την επίσημη έκθεση «ΑΤΛΑΣ» οι ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις (πλην διεθνών και ανελαστικών) ήταν τον Μάρτιο 78.173. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους εν αναμονή συνταξιούχους περιορίστηκαν στα 179,9 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 65% σε σχέση με το 2021 (509,7 εκατ. ευρώ) και 72% σε σχέση με το 2020 (637,7 εκατ. ευρώ). Η σημαντική αυτή αποκλιμάκωση οφείλεται στην εκκαθάριση –μέσα από στοχευμένες δράσεις– του συνόλου των εκκρεμών συντάξεων παλαιών ετών για τις οποίες είχαν συσσωρευθεί και τα μεγαλύτερα ποσά οφειλών. Εκκρεμεί μόνο ένας μικρός αριθμός συνταξιοδοτικών περιπτώσεων που είναι εξαιρετικά σύνθετες ή με ελλιπή στοιχεία.

Ληξιπρόθεσμες εκκρεμείς συντάξεις

Εφάπαξ: Μέσα σε ένα εξάμηνο η έκδοση

Προθεσμία έξι μηνών για τη χορήγηση των νέων εφάπαξ προβλέπεται με αφετηρία την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος. Το σχέδιο για παράλληλη έκδοση της κύριας σύνταξης μαζί με το εφάπαξ έχει ξεκινήσει στο Δημόσιο, όπου τα στοιχεία υπολογισμού της σύνταξης (χρόνος ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές) είναι κοινά και για τον υπολογισμό του εφάπαξ.

Να σημειωθεί πως ήδη για το 70% των αιτήσεων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στο Δημόσιο, με χρόνο ασφάλισης σε ένα Ταμείο, οι συνταξιούχοι πληρώνονται το εφάπαξ πριν κλείσουν δύο μήνες από την πληρωμή της οριστικής τους σύνταξης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΤΕΑΕΠ (Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών), αυτήν την περίοδο εξετάζονται οι αιτήσεις ως εξής:

- Τομέας Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ): αιτήσεις του Ιουλίου 2020

- Κλάδος Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ: αιτήσεις Νοεμβρίου 2021

- Τομέας Πρόνοιας Προσωπικού ΟΣΕ: αιτήσεις Σεπτεμβρίου 2021 

- Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Αθήνας: αιτήσεις Νοεμβρίου 2019

- Τομέας Πρόνοιας Ξενοδοχοϋπαλλήλων: αιτήσεις Μαΐου 2019

- Τομέας Πρόνοιας Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων: αιτήσεις Ιουλίου 2020

- Τομέας Πρόνοιας Εργαζόμενων στα εμπορικά κατάστημα: αιτήσεις Φεβρουαρίου 2020

- Τομέας Πρόνοιας Προσωπικού ΟΤΕ: αιτήσεις Σεπτεμβρίου 2021.

Ηλεκτρονικό ραντεβού στον ΕΦΚΑ

Μέσω του συστήματος των ηλεκτρονικών ραντεβού εξυπηρετούνται οι πολίτες από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Ειδικότερα, μπορούν μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης (gov.gr) ή του δικτυακού τόπου της υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ να εισέλθουν με τους κωδικούς Taxis στην υπηρεσία των ηλεκτρονικών ραντεβού. Με απλά βήματα επιλέγουν την υπηρεσία και το τμήμα από το οποίο επιθυμούν να εξυπηρετηθούν, και κλείνουν αυτόματα το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού. 

Οι πολίτες μπορούν να εξυπηρετηθούν στα υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ και χωρίς το κλείσιμο ηλεκτρονικού ραντεβού κατ’ εξαίρεση μόνο:

- Σε έκτακτες και επείγουσες περιπτώσεις κατά την κρίση του επικεφαλής της μονάδας,

- Εφόσον αυτό είναι δυνατόν με βάση τα πραγματικά δεδομένα κατά την ώρα προσέλευσης και δεν υπάρχουν κλεισμένα ραντεβού εκείνη την ώρα.

Τι θα γίνει με τις επικουρικές

Προθεσμία τριών μηνών δίνεται, πλέον, για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης. Στόχος είναι να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που υπάρχουν, και σε αυτό θα συμβάλει και η επιτάχυνση της έκδοσης των κύριων συντάξεων. 

Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής για την πορεία απονομής συντάξεων που ισχύει μέχρι τώρα: 

- Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων: αιτήσεις Αυγούστου 2019

- Κλάδος Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ: αιτήσεις του 2019 (του 2021 στις περιπτώσεις θανάτου συνταξιούχου)

- ΤΕΠΟΚΑ: αιτήσεις του 2019

- ΤΑΔΚΥ: αιτήσεις του Νοεμβρίου του 2019

- Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορικών Καταστημάτων: αιτήσεις του 2020 για συντάξεις γήρατος και του 2021 για τις υπόλοιπες περιπτώσεις 

- Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών του ΟΑΕΕ: αιτήσεις του 2018 για τις συντάξεις γήρατος και του 2021 για όλες τις άλλες κατηγορίες 

- Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού ΕΛ.ΤΑ. (ΤΑΥΤΕΚΩ): αιτήσεις γήρατος και αναπηρίας του Φεβρουαρίου του 2021, ενώ στις περιπτώσεις συντάξεων λόγω θανάτου εξετάζονται οι αιτήσεις του Δεκεμβρίου του 2021

- Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος: αιτήσεις Αυγούστου του 2019. 

Ξεκινούν οι συντάξεις «εμπιστοσύνης»

Εκδόθηκε η εγκύκλιος για τις συντάξεις «εμπιστοσύνης». Σύμφωνα με τις οδηγίες, οι υπάλληλοι καλούνται να σταματήσουν αμέσως κάθε αλληλογραφία για την επαλήθευση στοιχείων που αφορούν τις αιτήσεις συνταξιοδότησης, οι οποίες είχαν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022. Θα πρέπει να εκδώσουν πράξεις απονομής σύνταξης ή απορριπτικές αποφάσεις με βάση:

- Τα στοιχεία του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού του αιτούντος (σύστημα «ΑΤΛΑΣ» ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα που τηρούνται στον ΕΦΚΑ), και

- τη δήλωση του αιτούντος για ασφαλιστικό χρόνο πέρα από αυτόν που έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά (συντάξεις εμπιστοσύνης).

Στις περιπτώσεις που, με βάση το ηλεκτρονικό ιστορικό του αιτούντος και από τη δήλωση για επιπλέον χρόνο ασφάλισης, δεν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, οι εισηγητές θα πρέπει να εκδώσουν αμέσως απορριπτικές αποφάσεις. Υπενθυμίζεται πως επί αιτήσεων που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022, οποιαδήποτε εκκρεμότητα σε σχέση με την επαλήθευση των δηλώσεων των ασφαλισμένων ελέγχεται μετά την έκδοση πράξης απονομής σύνταξης.

Επίσης, σημειώνεται: 

-Η διαδικασία για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης σε αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022, γίνονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

- Κάθε αλληλογραφία για αναγνώριση/επαλήθευση χρόνου ασφάλισης επί αιτήσεων που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022, που έχει ανασταλεί ή δεν έχει ξεκινήσει, θα επανεκκινήσει ή θα εκκινήσει μετά την έκδοση της αντίστοιχης πράξης απονομής σύνταξης προκειμένου να ακολουθήσει ο εκ των υστέρων έλεγχος.

- Ως εισφορές για τον ασφαλιστικό χρόνο, εκτός του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού που έχει δηλωθεί χωρίς τεκμηρίωση, θα λογίζονται αυτές που αντιστοιχούν στο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη αν πρόκειται για μισθωτό, ή στην κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία αν πρόκειται για ασφαλισμένο άλλης κατηγορίας, όπως αυτοί ίσχυαν κατά τη χρονική περίοδο που ζητήθηκε να αναγνωριστεί.

«Fast track» διαδικασία για τις αιτήσεις του Απριλίου

Στις αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από την 1η Απριλίου και μετά, εάν δεν έχει εκδοθεί απόφαση εντός τριών μηνών, εφαρμόζεται μία διαδικασία fast track. Μετά την πάροδο του τριμήνου οι εισηγητές διακόπτουν κάθε αλληλογραφία για επαλήθευση των στοιχείων που έχει υποβάλει ο αιτών. 

Η πράξη απονομής σύνταξης ή η απορριπτική απόφαση εκδίδεται με βάση:

-Τα στοιχεία του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού του αιτούντος (σύστημα «ΑΤΛΑΣ» ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα που τηρούνται στον ΕΦΚΑ), και

- τη δήλωση του αιτούντος για ασφαλιστικό χρόνο πέρα από αυτόν που έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά (συντάξεις «εμπιστοσύνης»), στο βαθμό που αυτή έχει τεκμηριωθεί με έγγραφα (διαδικασία fast track). 

Οι εισηγητές, στο πλαίσιο της διαδικασίας fast track, θα πρέπει:

- Να ελέγχουν αν στην ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης έχουν υποβληθεί ή αναρτηθεί τα δικαιολογητικά (για τον πρόσθετο χρόνο ασφάλισης) εντός 15 ημερών.

- Να προβαίνουν στην άμεση έκδοση εγκριτικής συνταξιοδοτικής απόφασης με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό, καθώς και τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης που έχει δηλωθεί και τεκμηριωθεί.

- Εάν δεν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, οι εισηγητές θα πρέπει να εκδώσουν αμέσως απορριπτικές αποφάσεις που θα κοινοποιήσουν στους αιτούντες.

- Η διαδικασία για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου γίνεται κατά απόλυτη προτεραιότητα μετά την 1η Ιουλίου 2022.

- Αν εκκρεμεί αίτηση απώλειας ασφαλιστικών βιβλιαρίων επισημαίνεται στον αιτούνται ότι δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη ο αντίστοιχος ασφαλιστικός χρόνος, εκτός αν προκύπτει από το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό ή τεκμηριώνεται από άλλα έγγραφα. Στην περίπτωση αυτή, ο ασφαλισμένος έχει την ευχέρεια είτε να αποσύρει την αίτησή του είτε να δεχθεί την πράξη απονομής σύνταξης που δεν λαμβάνει υπόψη το χρόνο που θα μπορούσε να τεκμηριωθεί με το ασφαλιστικό βιβλιάριο.

Οι νέες πληρωμές στα μερίσματα

Την εξάλειψη του στοκ των εκκρεμοτήτων πέτυχε το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, που το επόμενο διάστημα δρομολογεί μία σειρά από πληρωμές. Ειδικότερα: 

- Έχει προγραμματιστεί για την 20ή Μαΐου η καταβολή μερισμάτων σε 9.023 νέους δικαιούχους ατομικού μερίσματος, με εκκρεμείς αιτήσεις που υποβλήθηκαν στο Ταμείο για το χρονικό διάστημα από 1ης Σεπτεμβρίου 2021 έως 31 Ιανουαρίου 2022

- Έχει προγραμματιστεί για πρώτη φορά με αυτοματοποιημένο τρόπο η απονομή μερισμάτων σε μέλη ορφανικών οικογενειών με υποβολή αιτήσεων μεταβίβασης από 6 Αυγούστου 2021 έως 10 Απριλίου 2022, για το τέλος Ιουνίου, σε περίπου 2.000 ορφανικές οικογένειες.

Όπως επισημαίνεται, σε επόμενες πληρωμές (κάθε τρεις μήνες) μέχρι το τέλος του έτους, θα εκκαθαριστούν με τον ίδιο τρόπο όλες οι αιτήσεις που πρόκειται να υποβληθούν μέχρι και το φθινόπωρο του 2022. 

Το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων εξυπηρετεί 286.210 μερισματούχους-συνταξιούχους, καθώς και 298.000 μετόχους-ασφαλισμένους δημοσίους υπαλλήλους, καταβάλλοντας σε τριμηνιαία βάση ανταποδοτικό μέρισμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το μέσο μηνιαίο ατομικό μέρισμα ανέρχεται σε 110 ευρώ και το αντίστοιχο χηρικό σε 45 ευρώ. 

Το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων προχωρά στην ψηφιοποίηση των δομών και των υπηρεσιών του καταργώντας την υποχρέωση αυτοπρόσωπης φυσικής παρουσίας για μία σειρά από συναλλαγές. Από την 1η Μαρτίου τέθηκε σε λειτουργία το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης ηλεκτρονικών αιτημάτων. Πλέον, οι αιτήσεις για λήψη μερισμάτων πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά, καθώς και η παρακολούθηση των αιτημάτων. 

ΝΑΤ: Μηδενίστηκαν οι ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις

Τέλος στις καθυστερήσεις στην έκδοση των συντάξεων μπήκε στο ΝΑΤ, και πλέον οι νέες αιτήσεις εξυπηρετούνται ενός 90 ημερών. Είναι χαρακτηριστικό πως στο Ταμείο οι εκκρεμότητες τον Φεβρουάριο ανέρχονταν σε 3.100, ενώ πλέον εκκρεμεί η εκκαθάριση μόλις 12 ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων. 

Να σημειωθεί πως με νομοθετικές παρεμβάσεις απλοποιήθηκε η διαδικασία απονομής για επιμέρους κατηγορίες ασφαλισμένων, όπου υπήρχαν και οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Για παράδειγμα, αντιμετωπίστηκε το θέμα με τις 444 χήρες ναυτικών, που περίμεναν έως και 6 χρόνια για την οριστική τους σύνταξη. 

Η μεγάλη «μάχη» τώρα δίνεται για την οριστική εξάλειψη και του στοκ των εκκρεμών επικουρικών, που ανέρχονται σε 831, αλλά και των εφάπαξ, που είναι 345. Στόχος της Διοίκησης του ΝΑΤ είναι το σύνολο των εκκρεμοτήτων να έχει εκκαθαριστεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, για την αντιμετώπιση των εκκρεμοτήτων: 

- Yπήρξε αναδιάταξη του ανθρώπινου δυναμικού και καλύτερος καταμερισμός εργασιών μεταξύ των υπαλλήλων. Για παράδειγμα, ενισχύθηκαν τα τμήματα απονομών συντάξεων, ενώ απασχολήθηκαν 20 άτομα μέσω επιδοτούμενης εργασίας από το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ.

- Υπήρξε σημαντική ανανέωση του μηχανογραφικού εξοπλισμού και του λογισμικού.

 - Εντοπίστηκαν με επιτόπια έρευνα οι «προβληματικοί» φάκελοι και αναλύθηκαν διαδικασίες και τρόποι επίλυσης των προβλημάτων. Ταυτόχρονα, καταργήθηκαν έλεγχοι που δεν είχαν ουσιαστικό αντίκτυπο.

- Αναπτύχθηκε ένας «mini Πύργος Ελέγχου» εντός του ΝΑΤ, για την παρακολούθηση, σε συνεχή ροή, της παραγωγικότητας ανά Διεύθυνση, Τμήμα και υπάλληλο.

- Υλοποιήθηκαν έργα διασύνδεσης του ΝΑΤ με άλλους φορείς του Δημοσίου. 

- Θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά πριμ παραγωγικότητας για τους αποδοτικούς υπαλλήλους. Να σημειωθεί εδώ πως συμμετείχαν σε αυτό, έπειτα από δική τους αίτηση, τα 2/3 των υπαλλήλων.