Κλείνει τον Αύγουστο ένας κύκλος διάρκειας 4 ετών, κατά τη διάρκεια του οποίου η Ελλάδα βρισκόταν σε ένα ενισχυμένο καθεστώς επιτήρησης που μεσολαβούσε μεταξύ των Μνημονίων και της ευρωπαϊκής κανονικότητας που απολάμβαναν τα  υπόλοιπα κράτη-μέλη που «πέρασαν» από αυτά.

Αυτό «λύνει» σε ένα μεγάλο βαθμό τα χέρια της κυβέρνησης για να στηρίξει ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, και σε συνδυασμό με την υπέρβαση των εσόδων τον Μάιο, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οι ανάσες που θα δοθούν στην κοινωνία θα είναι και πολλές και ικανοποιητικές, πάντα στα όρια της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκονται οι εξής βοήθειες προς την κοινωνία:

1. Εφάπαξ βοήθημα σε χαμηλοσυνταξιούχους, χαμηλόμισθους και άνεργους, το φθινόπωρο.

1. Συνέχιση της επιδότησης καυσίμων, για όσο συνεχίζεται η κρίση.

1. Από τον Ιούλιο, απορρόφηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής έως και 90% στα τιμολόγια της ΔΕΗ.

1. Μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά στο καλάθι της νοικοκυράς.

Μετά και την απόφαση του χθεσινού Eurogroup, η Ελλάδα περνά στην τακτική μετα-προγραμματική παρακολούθηση, δηλαδή αξιολογήσεις ανά εξάμηνο, αντί για τρίμηνο που ίσχυε έως τώρα. Η συγκεκριμένη απόφαση δίνει ένα ισχυρό σήμα στις αγορές περί επιστροφής της Ελλάδας στην κανονικότητα, ενώ φέρνει πιο κοντά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός μιλώντας στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ τοποθέτησε χρονικά την επιστροφή του ελληνικού αξιόχρεου στην επενδυτική βαθμίδα το α’ εξάμηνο του 2023.

Η «έξοδος» θα πραγματοποιηθεί στις 21 Αυγούστου. Και αυτό, γιατί τότε ολοκληρώνονται τα τέσσερα χρόνια σε ενισχυμένη εποπτεία. Η Ελλάδα θα τελεί υπό το νέο καθεστώς έως ότου εξοφλήσει το 75% των δανείων που έλαβε. Παράλληλα, θα υπάρχει και εσωτερική αξιολόγηση, που θα διεξαχθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) μέσω της διαδικασίας Early Warning. Αυτή η αξιολόγηση καταγράφει κάθε τρίμηνο την πορεία υλοποίησης των δεσμεύσεων και την ευστάθεια των Οικονομιών των χωρών-μελών και δεν δημοσιοποιείται.

Ύστερα από μία ισχυρή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2021, οι εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής δείχνουν τη συνέχιση της ανάκαμψης μετά την πανδημία, αν και με κάπως βραδύτερο ρυθμό από τον αναμενόμενο, λόγω των επιπτώσεων της ρωσικής στρατιωτικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας και των υψηλότερων τιμών της Ενέργειας. Η ανάπτυξη αναμένεται να λάβει ώθηση κυρίως από τις επενδύσεις, και σε μικρότερο βαθμό από την κατανάλωση και τις καθαρές εξαγωγές. Η ανάπτυξη ενισχύεται, επίσης, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και από μία συνολική υποστηρικτική δημοσιονομική πολιτική τη φετινή χρονιά.

Το Eurogroup χαιρετίζει τις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που έχουν επιτευχθεί μετά τη δημοσίευση της τελευταίας έκθεσης στις 23 Φεβρουαρίου 2022. Ειδικότερα, χαιρετίζει την εκπλήρωση των ειδικών δεσμεύσεων στον τομέα της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, της φορολογίας ακινήτων, των επιδομάτων αναπηρίας, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και της Δικαιοσύνης, και τη συμφωνία για την παράταση της εντολής του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Επιπλέον, η Ελλάδα ολοκλήρωσε ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων στις δημόσιες συμβάσεις και τη δημιουργία τμήματος Στατιστικής στο υπουργείο Δικαιοσύνης.

Οι δεσμεύσεις και τα προαπαιτούμενα

Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο του 2018, στο κείμενο του Eurogroup είχε διατυπωθεί μία σειρά από προαπαιτούμενα που έπρεπε να υλοποιηθούν και τα οποία εξειδικεύθηκαν κατά τη διάρκεια των τρίμηνων αξιολογήσεων.

Ωστόσο, η πανδημία το 2020 και η ενεργειακή κρίση, σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία, φαίνεται ότι άφησαν πίσω τους κάποιες «ουρές», δηλαδή μία σειρά από προαπαιτούμενα τα οποία δεν κατέστη εφικτό να ολοκληρωθούν.

Η λίστα έχει ήδη καθοριστεί και περιλαμβάνει 22 προαπαιτούμενα με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Οκτώβριο. Η αποτίμηση για το πώς έχει προχωρήσει η Ελλάδα αναμένεται να πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο. Η σχετική έκθεση θα δημοσιοποιηθεί το Νοέμβριο. Βάσει των συμπερασμάτων της, το Eurogroup του Δεκεμβρίου θα αποφασίσει για την εκταμίευση ή όχι, των 748 εκατ. ευρώ, της δόσης που εκκρεμεί από το καλοκαίρι του 2019, σε συνδυασμό με τις περαιτέρω παρεμβάσεις για την ελάφρυνση του Χρέους.

Οι δεσμεύσεις της Αθήνας

1. Θα συνεχίσει σταθερή και συνετή δημοσιονομική πολιτική.

1. Θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, και ιδιαίτερα σε Ενέργεια και Δικαιοσύνη.

1. Δεσμεύεται να λύσει 22 εκκρεμότητες έως τα τέλη Οκτωβρίου.

1. Δεσμεύεται ότι θα προχωρήσει σε πολιτικές που θα μειώνουν το υπέρογκο Δημόσιο Χρέος.

1. Δεσμεύεται ότι νέα μέτρα στήριξης θα υιοθετούνται μόνο εάν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος.

Τα θετικά για την Οικονομία

1. Η χώρα απολαμβάνει άνετη θέση σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα.

1. Σταθερή πρόσβαση στις αγορές.

1. Χαμηλές χρηματοδοτικές ανάγκες που αντικατοπτρίζουν τη μακρά μέση ωρίμανση του Χρέους.

1. Παρακαταθήκη η ανάπτυξη του 2021, που ήταν από τις πιο ισχυρές στην Ε.Ε.

1. Ο τραπεζικός τομέας είναι πιο ισχυρός, με λιγότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

1. Η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ και η μερική αποπληρωμή δανείων από τα κράτη της ευρωζώνης ενισχύουν τη βιωσιμότητα του Χρέους.