Ενεργειακή επάρκεια και χωρίς ρωσικό αέριο: Στρατηγική συμφωνία προμήθειας LNG - Ο ρόλος της γαλλικής TotalEnergies
Έντονες διαφωνίες στην ΕΕ - Γενικό πλαφόν στην χονδρική τιμή του αερίου ζητούν οι «15», μόνο στο ρωσικό επιμένει η Κομισιόν - Τι απαντά η Ελλάδα και άλλες τρεις χώρες - Πάμε για λύση στην Πράγα
Οριστικό τέλος στα σενάρια για την ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας στην περίπτωση διακοπής της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, βάζει η συμφωνία που συνήφθη με τη γαλλική TotalEnergies.
Σε μια περίοδο έντονων ζυμώσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τις Βρυξέλλες να αναζητούν μια έστω, μεσοπρόθεσμη λύση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των κρατών-μελών, η συμφωνία με την TotalEnergies έρχεται να «σφραγίσει» την ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδας, καθιστώντας την μια από τις πλέον ασφαλείς ενεργειακά χώρες για το ερχόμενο χειμώνα.
Η συγκεκριμένη συμφωνία που υπέγραψε η ΔΕΠΑ Εμπορίας και αφορά στην προμήθεια LNG που αντιστοιχεί σε 10TWh για πέντε μήνες μέχρι τον Μάρτιο του 2023, εξυπηρετεί δύο κεντρικούς στόχους της κυβερνητικής στρατηγικής: αφενός τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας ενόψει ενός δύσκολου χειμώνα και αφετέρου τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η συμφωνία με τον γαλλικό ενεργειακό κολοσσό είναι η τελευταία σε μια σειρά κινήσεων στις οποίες έχει προχωρήσει από την αρχή της ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση, μέσω του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ΔΕΠΑ Εμπορίας, προκειμένου να θωρακιστεί ενεργειακά η χώρα ακόμη και μπροστά στο ενδεχόμενο διακοπής της προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Καταρχάς η χώρα έχει ήδη συνάψει συμφωνίες και πραγματοποιεί διαρκώς επαφές διευρύνοντας τον κατάλογο των προμηθευτών της και διαφοροποιώντας τις πηγές και οδεύσεις τροφοδοσίας με φυσικό αέριο. Ήδη το πρώτο εξάμηνο του 2022, η εξάρτηση της Ελλάδας από το ρωσικό φυσικό αέριο μειώθηκε αισθητά, με το μερίδιό του επί των εισαγωγών φυσικού αερίου να διαμορφώνεται στο 34% έναντι 45% το ίδιο διάστημα πέρυσι.
«Στρατόπεδα» για το πλαφόν στην ΕΕ - Συνεδριάζουν οι υπουργοί Ενέργειας, χαμηλά ο πήχης για συμφωνία
Εν μέσω διαφωνιών, που φαντάζει δύσκολο να γεφυρωθούν, όσον αφορά την ιδέα να επιβληθεί γενικό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου συνεδριάζει σήμερα εκτάκτως, για δεύτερη φορά μέσα σε έναν μήνα, το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Στόχος: η μείωση των υψηλών τιμών της ενέργειας.
Τη συζήτηση στο Συμβούλιο θα τροφοδοτήσει το non-paper της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις «έκτακτες παρεμβάσεις στην αγορά φυσικού αερίου».
Η πρόταση επί της ουσίας απορρίπτει την ιδέα 15 κρατών-μελών για το γενικό πλαφόν στη χονδρική τιμή του αερίου, λόγω των κινδύνων που ενέχει για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Η Επιτροπή παρουσίασε αυτό το non-paper πριν από δύο ημέρες, σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων των χωρών της ΕΕ (COREPER I). Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, το περιεχόμενό του προκάλεσε απογοήτευση και εκνευρισμό μεταξύ των 15.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Πολωνία έχουν υποβάλει ενημερωτικό υπόμνημα στα μέλη του Συμβουλίου, απαντώντας στις «ενστάσεις» της Επιτροπής για την ιδέα του πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Από την άλλη, δώδεκα χώρες εξακολουθούν να προβάλλουν αντιρρήσεις, με πρώτη τη Γερμανία που θεωρεί , όπως και η Επιτροπή, ότι η ιδέα των 15 αν εφαρμοστεί θα θέσει σε κίνδυνο τις προμήθειες ενέργειας.
Σύμφωνα πάντως με ευρωπαίο αξιωματούχο, οι 15 είναι αποφασισμένοι να επιμείνουν στην πρότασή τους και να ασκήσουν πίεση στην Κομισιόν. Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη της την πλειοψηφία των χωρών-μελών όταν θα συντάξει το νομοθετικό σχέδιο δράσης που θα παρουσιάσει την ερχόμενη Τρίτη 4η Οκτωβρίου.
Επί του παρόντος, βάσει του non-paper που έδωσε στη δημοσιότητα η Επιτροπή, η πρόταση για πλαφόν αφορά αποκλειστικά την τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου - πρόταση την οποία απέρριψε η πλειοψηφία των χωρών-μελών στο έκτακτο συμβούλιο ενέργειας της 9ης Σεπτεμβρίου.
Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει διαπραγμάτευση φθηνότερων τιμών με «αξιόπιστους» προμηθευτές αερίου μέσω αγωγών και με προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ). Προτείνει επίσης την εισαγωγή νέου σημείου αναφοράς για το ΥΦΑ, προκειμένου να αποσυνδεθεί από το χρηματιστήριο του Άμστερνταμ (TTF) και αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα «προσωρινού» καθορισμού ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (κατά το υπόδειγμα της Ισπανίας).
Τα αγκάθια μεταξύ των 27 δεν αναμένεται να βγουν ούτε στο σημερινό συμβούλιο ενέργειας. Η συζήτηση αναμένεται πως θα καταλήξει στο τραπέζι των ευρωπαίων ηγετών, που θα συναντηθούν στην Πράγα την 6η και 7η Οκτωβρίου στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής.
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ αναμένεται πάντως σήμερα να υιοθετήσουν, έπειτα από τεχνικές τροποποιήσεις, τρία έκτακτα μέτρα που εισηγήθηκε η Επιτροπή τη 14η Σεπτεμβρίου για να πέσουν οι τιμές της ενέργειας.
Προβλέπουν τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (με ευελιξία ως προς την υποχρεωτικότητα), θέσπιση ανώτατου ορίου στα έσοδα των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φθηνές πηγές και [3] έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης στα υπερκέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων.