Φραγκίσκος Κουτεντάκης: «Η βελτιωμένη δημοσιονομική εικόνα προβλέπεται να συνεχιστεί και για το 2023»
Ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού της Βουλής εξέφρασε την αισιοδοξία του για τον προσχέδιο, το οποίο βρίσκεται υπό συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών.
Εξαιρετικά αισιόδοξος εμφανίστηκε ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού της Βουλής Φραγκίσκος Κουτεντάκης κατά την συζήτηση του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού 2023 στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά μετά την ομιλία του Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα και την παρουσίαση του προσχεδίου, με τις επτά βασικές προτεραιότητες για το 2023, τα δεδομένα είναι θετικά ως σήμερα από τα δημοσιονομικά στοιχεία και οι προβλέψεις για τον επόμενο χρόνο είναι ευοίωνες: «Τα στοιχεία του Προσχεδίου προϋπολογισμού δείχνουν μια σαφώς βελτιωμένη δημοσιονομική εικόνα για το τρέχον έτος σε σχέση με το προηγούμενο, η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί και για το 2023».
Στην συνέχεια ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού της Βουλής, συμμετέχοντας στην συζήτηση του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού 2023 στην Επιτροπή Οικονομικών, εστίασε την ανάλυσή του στην τοποθέτησή του στην Επιτροπή Οικονομικών στο τομέα των κύριων δαπανών που «επέφεραν τη φετινή βελτίωση» και αναμένεται να έχουν μια συνεχή θετική πορεία και του χρόνου.
Όσον αφορά στον τομέα των εσόδων (από την φορολογία), με δεδομένο πως οι καθαροί φόροι μετά την αφαίρεση των επιστροφών εκτιμάται πως φέτος θα αυξηθούν κατά περίπου 5,5 δισ. ευρώ, εκτίμησε ότι αναμένεται να συνεχιστεί η ίδια αύξηση των φόρων και το 2023 κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά στον τομέα των δαπανών, με δεδομένο πως υπήρξε σημαντική βελτίωση κατά κύριο λόγο εξαιτίας της μείωσης των μεταβιβάσεων του κρατικού Προϋπολογισμού σε φορείς εκτός της Γενικής Κυβέρνησης κατά 3,9 δισ. ευρώ, τόνισε πως για το 2023 «παρατηρείται μείωση δαπανών που δεν είναι σε αυτή την κατηγορία αλλά στην κατηγορία αγορών υπηρεσιών και περιουσιακών στοιχείων από το κράτος», προερχόμενη κυρίως από τις παραλαβές Αμυντικού Εξοπλισμού, οι οποίες φέτος ήταν περισσότερες από ό,τι αναμένονταν. Γεγονός που μειώνει ισόποσα τις φυσικές παραλαβές του επόμενου έτους και συνεπώς από αυτή την αλλαγή «προκύπτει μια βελτίωση της τάξης των 2,25 δισ. ευρώ».
Οι επισημάνσεις και οι κίνδυνοι
Ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού επέστησε όμως την προσοχή και σε δύο υποτομείς εκτός του κράτους αλλά εντός της Γενικής Κυβέρνησης. Πιο ειδικά στα Νομικά Πρόσωπα και στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά για «στα Νομικά Πρόσωπα παρουσιάζεται μια πολύ μεγάλη αύξηση σε έσοδα και σε δαπάνες και για το τρέχον έτος και για το 2023. Αυτή η μεγάλη αύξηση οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που χρηματοδοτείται από τα έσοδα των ρύπων και από το πλαφόν στην χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος που ισχύει από τον Ιούλιο και οι δαπάνες του πηγαίνουν στην επιδότηση της λιανικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος».
Ωστόσο, η συνολική επίπτωση των Νομικών Προσώπων και κυρίως του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης ήταν αρνητική το 2022, αλλά αναμένεται να γίνει θετική το 2023.
Ειδικότερα για τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, επίσημανε ότι την φετινή χρονιά «κατέγραψαν μια σημαντική αύξηση των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές κατά περίπου 1 δισ. ευρώ», η οποία όπως είπε χαρακτηριστικά «οφείλεται αφενός στην αύξηση της απασχόλησης και αφετέρου στην αύξηση του κατώτατου μισθού».
Στις επισημάνσεις του όμως υπογράμμισε με έμφαση ότι «δεν αναμένεται να συνεχιστούν στον ίδιο βαθμό και το 2023, αντίθετα αναμένεται να είναι σταθερά τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές».
Ωστόσο, οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης εμφανίζουν αυξημένες δαπάνες που καθιστούν τη συνολική τους δημοσιονομική επίπτωση αρνητική και στο τρέχον και το επόμενο έτος: «Δηλαδή οι δαπάνες τους είναι μεγαλύτερες από τα έσοδά τους».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε σε αυτό τον υποτομέα το 2023, οι κοινωνικές παροχές συνολικά θα αυξηθούν κατά 456 εκατ. ευρώ ενώ οι συντάξεις, που είναι μέρος των κοινωνικών παροχών θα αυξηθούν κατά 1,2 δισ. ευρώ. Όμως, ένα μέρος των εισοδηματικών ενισχύσεων που δόθηκαν το 2022 για το ενεργειακό κόστος έγινε μέσω των Ταμείων Κοινωνικής Ασφάλισης και αυτό το ποσό (ως δαπάνη) δεν αναμένεται να δοθεί και του χρόνου, με αποτέλεσμα να προκύπτει αυτή η σημαντική βελτίωση.
«Με αυτά τα δεδομένα η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων εφέτος είναι σχετικά ασφαλείς και εκεί που υπάρχουν αβεβαιότητες είναι στον δημοσιονομικό στόχο του επόμενου έτους. Όμως, δεν είναι όμως κάτι πρωτότυπο αλλά κάτι που αναγνωρίζεται διεθνώς και το αναφέρει ρητά και το ίδιο το Προσχέδιο στην εισαγωγή του» τόνισε ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού της Βουλής.
Οι αβεβαιότητες και ο ρόλος του πληθωρισμού
Κατά την διάρκεια της συζήτησης στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης αναφέρθηκε και στις αβεβαιότητες, που περιέχει το Προσχέδιου Προϋπολογισμού και κατά την εκτίμησή του δύο είναι οι σημαντικότερες. Η μία αφορά τις μακροοικονομικής προβλέψεις- και ο κίνδυνος αυτός αφορά την επίτευξη των εσόδων, καθώς η πρόβλεψη για 2,1% πραγματική μεγέθυνση διακρίνεται σε 1,3% στην ιδιωτική κατανάλωση, 16% σε επενδύσεις και 1,8% στις εξαγωγές. Κάθε μια από αυτές τις συνιστώσες έχει στοιχεία που μπορεί να την υπονομεύσουν. Η δεύτερη αβεβαιότητα αφορά τις τιμές ενέργειας που μπορεί να επηρεάσουν τις δαπάνες του Προϋπολογισμού.
«Εάν υπάρξουν κάποιοι από αυτούς τους κινδύνου θα ανατραπούν προφανώς και οι δημοσιονομικές προβλέψεις και ενδέχεται να διακινδυνεύσει και ο δημοσιονομικός στόχος», είπε ο κ. Κουτεντάκης και προσέθεσε: «Και θα απαιτηθούν αντισταθμιστικά μέτρα για να επιτευχθεί ο στόχος που σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να μην επιτευχθεί».
Όσον αφορά στον υψηλό πληθωρισμό, επισήμανε πως είναι γεγονός ότι λειτουργεί ευνοϊκά για τα δημόσια οικονομικά, για το δημόσιο χρέος και για τα δημόσια έσοδα. Όμως, αποκάλυψε πως το πρόβλημα ουσιαστικά δεν είναι ο πληθωρισμός για τα δημόσια έσοδα αλλά η αντίδραση στον πληθωρισμό από τις Κεντρικές Τράπεζες, με τα αυξημένα επιτόκια, που μπορεί να αυξήσει σημαντικά το κόστος του ελληνικού δανεισμού και να δυσχεράνει την υλοποίηση μιας στρατηγικής που η χώρα μας ακολουθεί εδώ και κάποια χρόνια με τη συνεχή εκδοτική της παρουσία στις αγορές.
Τέλος, ο επικεφαλής του Γραφείου Παρακολούθησης του Προϋπολογισμού της Βουλής τόνισε πως «οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες που υπάρχουν καθιστούν τη διατήρηση της δημοσιονομικής αξιοπιστίας της χώρας ιδιαίτερα κρίσιμη προκειμένου να αποφύγει τις χειρότερες συνέπειες των διαταραχών. Θα έλεγα ότι είναι προτιμότερη μια σταδιακή και σχεδιασμένη δημοσιονομική βελτίωση και προσαρμογή παρά μια απότομη προσαρμογή σε περίπτωση που δυσκολευτεί ο διεθνής δανεισμός».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής συνεχίζεται με τις τοποθετήσεις των εισηγητών των κομμάτων.