Πλαφόν στο φυσικό αέριο: Προς νέο «ναυάγιο» στη Σύνοδο, «στα δύο» η ΕΕ

Σε συνθήκες έντασης αναμένεται να συνεδριάσει σήμερα το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο καλείται να συζητήσει και να λάβει αποφάσεις επί της αστείας, κυριολεκτικά, πρότασης της Κομισιόν για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο, όταν η τιμή του ξεπερνά τα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα και μάλιστα, υπό προϋποθέσεις.

Το αποτέλεσμα της συνόδου των υπουργών, είναι αβέβαιο και το πιθανότερο, είναι να προκύψει ένα ακόμη «ναυάγιο» όπως άλλωστε συμβαίνει τους τελευταίους μήνες. Ως γνωστόν, η Ελλάδα κρατά σαφείς αποστάσεις από την ευρωπαϊκή πρόταση και υποστηρίζει ότι είναι αδύνατον να εφαρμοστεί.

Ήδη, οι υπουργοί ενέργειας των 15 κρατών μελών της ΕΕ που έχουν υποστηρίξει τον καθορισμό μιας ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο μεταξύ των οποίων είναι η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Ισπανία, η Βουλγαρία και η Πολωνία επιδιώκουν να διαμορφώσουν τις απαραίτητες συμμαχίες προκειμένου να αποτρέψουν την ψήφιση του πλαφόν στα επίπεδα που προτείνει η Κομισιόν.

Ωστόσο, απέναντί τους έχουν χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, που θεωρούν ότι το πλαφόν είναι μέτρο έσχατης ανάγκης που μπορεί να εφαρμοστεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα υπό εξαιρετικές συνθήκες.

Πάντως, κάπως πιο εύκολη θεωρείται η λήψη αποφάσεων για κοινές αγορές φυσικού αερίου και μέτρα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών που είναι επίσης στα θέματα της σημερινής ατζέντας του συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας.

Η Κομισιόν, στο σχέδιο που ανακοίνωσε ορίζει το πλαφόν στα 275 ευρώ στην τιμή του Ολλανδικού hub συναλλαγών (TTF), το οποίο όπως αναφέρει θα ενεργοποιείται όταν η τιμή του TTF στα συμβόλαια του επόμενου μήνα ξεπερνά την τιμή αυτή για δύο εβδομάδες και αν η διαφορά μεταξύ της τιμής spot στο TTF και της παγκόσμιας τιμής του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) υπερβαίνει τα 58 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Μάλιστα ο μηχανισμός προβλέπει πως ο ευρωπαϊκός ρυθμιστής ACER θα παρακολουθεί στενά τις τιμές ώστε να ενεργοποιείται το πλαφόν στα συμβόλαια του επόμενου μήνα.

Σκρέκας

«Στο Συμβούλιο Ενέργειας πάμε να επιβεβαιώσουμε ότι υπάρχει πλειοψηφία ικανή να τεθεί ένα πλαφόν κάτω από τα 200 ευρώ στην τιμή του φυσικού αερίου και όχι στα παράλογα επίπεδα που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή» δήλωσε χθες από τις Βρυξέλλες ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.«Το όριο που προτείνει η Επιτροπή δεν διασφαλίζει ότι θα μειωθούν οι τιμές του φυσικού αερίου, άρα δεν πετυχαίνει τον στόχο του που είναι η μείωση των τιμών» τόνισε ο Κ. Σκρέκας, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα υποστηρίζει ένα πλαφόν μεταξύ 150- 200 ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από την Ελλάδα, τουλάχιστον ακόμα έξι χώρες (Ιταλία, Βέλγιο, Πολωνία, Ισπανία, Ρουμανία, Βουλγαρία) υποστηρίζουν ότι το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου θα πρέπει να θεσπιστεί κάτω από τα 200 ευρώ.

Οι ίδιες χώρες θεωρούν ότι σε αυτές τις τιμές (των 275 ευρώ) το πλαφόν δεν μπορεί να εφαρμοστεί, όταν σήμερα η τιμή του TTF βρίσκεται στα επίπεδα των 120 ευρώ η μεγαβατώρα.

Υπενθυμίζουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο οι τιμές είχαν φθάσει ακόμα στα 350 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Πάντως, οι προβλέψεις διεθνών οίκων αναφέρουν ότι οι τιμές μπορεί να ακολουθήσουν ένα νέο ανοδικό ράλι όταν κρυώσει ο καιρός και αυξηθεί η ζήτηση αλλά κυρίως όταν αρχίσουν να περιορίζονται τα αποθέματα φυσικού αερίου και οι αποθήκες θα χρειαστεί να ξαναγεμίσουν.

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν χώρες της ΕΕ όπως η Ιταλία που βάλλουν εναντίον της ατολμίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς οι πολύμηνες καθυστερήσεις στην λήψη μέτρων την ανάγκασαν να υπογράψει νέα συμβόλαια με διεθνείς προμηθευτές όπως η Αλγερία, σε πολύ υψηλές τιμές.

Με αυτό το κλίμα μεταξύ των κρατών μελών, θα αποτελέσει πραγματικά μεγάλη έκπληξη μια λήψη αποφάσεων στην σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργεια και το πιο πιθανό σενάριο, είναι να ακολουθήσει νέος γύρος διαβουλεύσεων στο επόμενο συμβούλιο στις 19 Δεκεμβρίου, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα επιδιώξουν ένα νέο έκτακτο συμβούλιο νωρίτερα.

Ο Ευ. Μυτιληναίος

Δώρον άδωρον χαρακτήρισε χθες την πρόταση της Κομισιόν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «Mytilineos» Eυάγγελος Μυτιληναίος για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα, εκτιμώντας ότι μια τέτοια τιμή «μεταφράζεται» σε τιμές ηλεκτρισμού της τάξης των 600-700 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Αναφορικά με τις τιμές του φυσικού αερίου υπενθύμισε την πρόβλεψη που είχε κάνει προ διμήνου για υποχώρηση στα επίπεδα των 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα προειδοποιώντας παράλληλα για το ενδεχόμενο «επιστροφής» της κρίσης τιμών την άνοιξη του 2023, ιδίως εάν η γεωπολιτική ένταση παραμείνει «στο κόκκινο».

Όπως εξήγησε, «oι ισορροπίες στην αγορά αερίου είναι οριακές. Μεγάλοι διεθνείς οίκοι εκτιμούν ότι επειδή οι αποθήκες είναι γεμάτες (με αποτέλεσμα πλοία έμφορτα με LNG να περιμένουν να ξεφορτώσουν) και ο χειμώνας είναι -προς το παρόν- ήπιος, δεν θα έχουμε μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές, ενδεχομένως έως τα μέσα Δεκεμβρίου.

Ωστόσο, όταν οι θερμοκρασίες αρχίσουν να πέφτουν και αυξηθεί η κατανάλωση, θα φθάσουμε στο Μάρτιο όπου οι αποθήκες θα αρχίσουν να αδειάζουν. Και εκεί, είναι το κρίσιμο σημείο, που «οδηγεί», όπως προαναφέρθηκε, πολλούς αναλυτές να διαβλέπουν ένα νέο ράλι των τιμών του φυσικού αερίου την άνοιξη.