Ισχυρή αύξηση της εμπιστοσύνης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων

Αύξηση 8 μονάδων κατέγραψε ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) το πρώτο εξάμηνο του 2023, φθάνοντας τις 16 μονάδες, μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα επιδείνωσης που προκλήθηκε αρχικά από την πανδημία και στη συνέχεια από την ενεργειακή κρίση, σύμφωνα με μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Συμβατή με τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος είναι και η αύξηση του ποσοστού επιχειρήσεων που επιδιώκουν ανάπτυξη (57% του τομέα ΜμΕ, από 47% το προηγούμενο εξάμηνο), ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η επαναφορά σε αναπτυξιακή πορεία αφορά όλους τους βασικούς κλάδους (με ΜμΕ βιομηχανίας και υπηρεσιών να ξεχωρίζουν θετικά), ενώ υψηλότερη δυναμική εντοπίστηκε σε μεσαίες επιχειρήσεις.

Βάσει της μελέτης, ο δείκτης ήδη έχει καλύψει τα 2/3 των απωλειών που προκλήθηκαν αρχικά από την πανδημία και στη συνέχεια από την ενεργειακή κρίση. Η βελτίωση στο επιχειρηματικό κλίμα οδήγησε σε κάθετη αύξηση του ποσοστού των επιχειρήσεων που ακολουθεί στρατηγικές ανάπτυξης, το οποίο διαμορφώθηκε στο 57% του τομέα ΜμΕ (έναντι 47% κατά το προηγούμενο εξάμηνο).

Σημαντικό ρόλο στην βελτίωση του Δείκτη Εμπιστοσύνης διαδραμάτισαν κυρίως οι προσδοκίες ανοδικής ζήτησης για το επόμενο εξάμηνο, με τον αντίστοιχο δείκτη να καταγράφει άνοδο 29 μονάδων (έναντι οριακής αύξησης κατά 1 μονάδα σε όρους τρέχουσας ζήτησης).

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυξημένη αισιοδοξία εντοπίζεται σε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και κλάδων, με τις υπηρεσίες να ξεχωρίζουν καταγράφοντας ιστορικό υψηλό, αντανακλώντας εν μέρει τις ισχυρά θετικές προοπτικές της φετινής τουριστικής περιόδου.

Όπως προκύπτει ωστόσο από τη μελέτη της ΕΤΕ, αν και εμφανώς αποδυναμωμένο, το αποτύπωμα των διαδοχικών κρίσεων παραμένει ορατό. Συγκεκριμένα, ως βασικοί παράγοντες πίεσης ξεχωρίζουν τα κόστη ενέργειας και πρώτων υλών (με 63-65% του τομέα να δηλώνει υψηλή επίδραση, παρά τη σταδιακή αποκλιμάκωση των σχετικών τιμών). Ακολουθεί με ελαφρώς μικρότερη επίδραση η δυσκολία εύρεσης προσωπικού και η σχετικά αδύναμη ζήτηση, που πιέζουν σημαντικά το 46% και 43% του τομέα ΜμΕ αντίστοιχα.

Παρόλα αυτά, η αβεβαιότητα, που παραμένει, δεν φαίνεται να στέκεται εμπόδιο στο επιχειρείν. Βασική ασπίδα αποτελεί το γεγονός ότι η χρηματοοικονομική υγεία των ΜμΕ παραμένει ανθεκτική, καθώς τόσο οι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας όσο και αυτές που ακολουθούν στρατηγικές επιβίωσης βαίνουν μειούμενες (στο 8% και το 16% του τομέα αντίστοιχα).

Υπό αυτή τη θετική προοπτική, η πλειονότητα των επιχειρήσεων (54% του τομέα) αναμένει ανοδικές πωλήσεις για το 2023 (έναντι 46% με αύξηση πωλήσεων την προηγούμενη τριετία) - εκτίμηση που ήδη δημιουργεί δυναμισμό καθώς τροφοδοτεί σχέδια αύξησης παραγωγικών συντελεστών. Ενδεικτικό είναι ότι σχεδόν το 40% των ΜμΕ προγραμματίζουν για το 2023 είτε αύξηση προσωπικού, είτε αύξηση παγίων (με το 12% του τομέα να συνδυάζει και τα δύο).

Ακόμα υψηλότερη δυναμική πωλήσεων αναμένουν οι επιχειρήσεις για την επόμενη τριετία, με μέση ετήσια μεταβολή της τάξης του 7% (έναντι 5% για το 2023). Έτσι, δηλώνουν ότι σκοπεύουν να κρατήσουν σταθερά το πόδι στο γκάζι όσον αφορά την επενδυτική στρατηγική τους, με σχεδόν το ½ του τομέα να προγραμματίζει αυξημένες επενδύσεις συγκριτικά με την προηγούμενη τριετία.

Πέρα από την ποσοτική ενίσχυση, άξια αναφοράς είναι η ποιοτική αναβάθμιση των επενδυτικών τους σχεδίων, τα οποία χαρακτηρίζονται από έναν εξαιρετικά ισορροπημένο συνδυασμό αύξησης δυναμικότητας (σε επίπεδο παραγωγής και προώθησης) και βελτίωσης αποτελεσματικότητας (κυρίως μέσω ψηφιακών δράσεων). Επομένως, όπως παρατηρούν οι αναλυτές της ΕΤΕ, «όλα τα δεδομένα συγκλίνουν ότι ο αναπτυξιακός κύκλος των ΜμΕ που τώρα ξεκινά δομείται σε στέρεα θεμέλια, δημιουργώντας βάσεις διατηρησιμότητας στον χρόνο».

Ανοδική ήταν η ζήτηση το περασμένο εξάμηνο για όλους του κλάδους πλην του Εμπορίου, με τις προοπτικές του επόμενου εξαμήνου να είναι θετικές. Παράλληλα, υγιής δείχνει η χρηματοοικονομική εικόνα όλων των κλάδων. Αναλυτικότερα:

- Βιομηχανία: Στις 21 μονάδες διαμορφώθηκε ο δείκτης τρέχουσας ζήτησης στη βιομηχανία, βελτιωμένος σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (8 μονάδες). Παράλληλα θετικότερες είναι και οι προσδοκίες σχετικά με τη μελλοντική ζήτηση (31 μονάδες έναντι 17 το προηγούμενο εξάμηνο). Τέλος το 8% το τομέα δηλώνει πως έχει έντονα προβλήματα ρευστότητας (έναντι 6% το προηγούμενο εξάμηνο).
- Εμπόριο: Στις 9 μονάδες διαμορφώθηκε ο δείκτης τρέχουσας ζήτησης στο εμπόριο (έναντι 15 το προηγούμενο εξάμηνο). Ωστόσο σημαντική βελτίωση αναμένεται το επόμενο εξάμηνο, με τον δείκτη μελλοντικής ζήτησης να διαμορφώνεται στις 21 μονάδες (έναντι -6 το προηγούμενο εξάμηνο). Οριακή μείωση καταγράφηκε στο ποσοστό των επιχειρήσεων με έντονα προβλήματα ρευστότητας (8% έναντι 10% το προηγούμενο εξάμηνο).
- Υπηρεσίες: Βελτίωση 3 μονάδων παρουσίασαν οι συνθήκες ζήτησης στις υπηρεσίες (22 μονάδες έναντι 19 το προηγούμενο εξάμηνο). Παράλληλα, ο δείκτης μελλοντικής ζήτησης διαμορφώθηκε στις 43 μονάδες (έναντι -5 το προηγούμενο εξάμηνο), καταγράφοντας ιστορικό υψηλό. Ιστορικό χαμηλό καταγράφεται στις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα ρευστότητας (8% έναντι 12 το προηγούμενο εξάμηνο).
- Κατασκευές: Ισχυρή ζήτηση αντιμετώπισε ο κλάδος τον κατασκευών με τον αντίστοιχο δείκτη να φτάνει τις 26 μονάδες (έναντι 7 το προηγούμενο εξάμηνο), και τις προσδοκίες για το επόμενο εξάμηνο να είναι ακόμα θετικότερες, με τον δείκτη μελλοντικής ζήτησης να φτάνει τις 37 μονάδες (από 14 το προηγούμενο εξάμηνο).

Τέλος, στο 7% μειώθηκαν οι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας (έναντι 11% το προηγούμενο εξάμηνο).