Όλο το παρασκήνιο της Πράγας: Οι ΗΠΑ θέλουν συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν - Οι κρούσεις, οι προθέσεις και οι πρώτες αρνήσεις

Ολοένα και περισσότεροι διπλωμάτες, στρατιωτικοί και κυβερνητικά στελέχη, εκφράζουν φόβους ότι η Τουρκία στοχεύει με μαθηματική ακρίβεια σε ένα θερμό επεισόδιο, χωρίς όμως να χρεωθεί την πρώτη κίνηση

Στην Πράγα στρέφονται όλα τα βλέμματα, στο πλαίσιο των προσπαθειών μείωσης της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με μία πιθανή συνάντηση Μητσοτάκη και Ερντογάν. Συνάντηση την οποία επιδιώκουν τόσο οι Τούρκοι, όσο και οι Αμερικανοί, που θέλουν «καθαρό τοπίο» στη συμμαχία μεσούντος του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ οι Ευρωπαίοι για την ώρα τηρούν στάση αναμονής.

Υπό τις παρούσες συνθήκες, μία συνάντηση των δύο ηγετών θα μπορούσε να αποτελέσει και βαλβίδα εκτόνωσης, λένε όσοι τάσσονται υπέρ μίας τέτοιας συνάντησης, αλλά για την ώρα το Μαξίμου είναι αρνητικό σε μία τέτοια εξέλιξη. Και δεν πρόκειται να συναινέσει υπό αυτές τις συνθήκες ακραίας ρητορικής επιθετικότητας, όπως λένε συνομιλητές του πρωθυπουργού.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Βραδυνής της Κυριακής», πριν από λίγες ημέρες έγιναν κάποιες κρούσεις από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο αποπειράθηκε να διερευνήσει τις ελληνικές προθέσεις, αλλά μετά τις πρώτες αρνήσεις δεν επανήλθαν. Όμως, οι Τούρκοι μπορεί να πιέσουν περαιτέρω μέχρι τη Σύνοδο της Πράγας στις 6 και 7 Οκτωβρίου, εκτιμούν Έλληνες διπλωμάτες, προκειμένου να δείξουν στη διεθνή κοινότητα ότι εξαντλούν κάθε περιθώριο… καλής θέλησης με την Ελλάδα! Πάντως, δεν έχει οριστικοποιηθεί τίποτα, και το θέμα της συνάντησης «θα πάει day by day», όπως μας ανέφερε κορυφαίος διπλωμάτης.

Την ίδια ώρα, ολοένα και περισσότεροι διπλωμάτες, στρατιωτικοί και κυβερνητικά στελέχη, εκφράζουν φόβους ότι η ρητορική της Τουρκίας στοχεύει με μαθηματική ακρίβεια σε ένα θερμό επεισόδιο, το οποίο φέρεται να επιδιώκει η Άγκυρα, χωρίς όμως να χρεωθεί την πρώτη κίνηση. Και εκτιμούν ότι μέσω μίας προβοκάτσιας στην οποία θα υποχρεωθεί να απαντήσει η Ελλάδα, θα βρει η Άγκυρα τους λόγους για θερμό επεισόδιο. Να σημειωθεί ότι στο δεύτερο δεκαήμερο του Οκτωβρίου η Τουρκία θα βγάλει γεωτρύπανο στην Ανατολική Μεσόγειο, και δεν αποκλείεται να το στείλουν στην περιοχή νοτίως της Κρήτης, όπου συμπίπτουν περιοχές που έχουν καθοριστεί τόσο από το ελληνο-αιγυπτιακό μνημόνιο όσο και από το τουρκο-λιβυκό. Εάν σταλεί το γεωτρύπανο σε αμφισβητούμενη περιοχή, θεωρείται βέβαιο ότι θα συνοδεύεται από πολεμικά πλοία, τα οποία θα αποκλείσουν το γεωτρύπανο για λόγους προστασίας. Εκεί, θα δοκιμαστεί η αποφασιστικότητα της ελληνικής πλευράς, λένε όσοι θεωρούν ότι βρισκόμαστε σε κρίσιμο σημείο.

Μία ακραία εκδοχή, που όμως δεν αποκλείεται από στρατιωτικούς, είναι ένας ενδεχόμενος αποκλεισμός κάποιου νησιού (π.χ. Καστελόριζο), το οποίο οι Τούρκοι αμφισβητούν και θεωρούν ότι πρέπει να αποστρατικοποιηθεί, ενώ πιθανότερο θεωρείται το ενδεχόμενο πρόκλησης τύπου Ιμίων. Ο κοινός παρονομαστής των σεναρίων είναι η πρόκληση από την πλευρά της Τουρκίας, «με επίκληση της αμφισβήτησης, που θα αναγκάσει τη διεθνή κοινότητα να παρέμβει και να ζητήσει πιεστικά από τις δύο χώρες να τα βρούνε». Το ότι ο Ταγίπ Ερντογάν συγκάλεσε, την Τετάρτη, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, με κύριο αντικείμενο τις εξελίξεις με την Ελλάδα, και μετά βγήκε μία σκληρή ανακοίνωση κατά της Ελλάδας, ενώ νωρίτερα ο Χουλουσί Ακάρ έκανε μεταμεσονύκτιες συσκέψεις με τους στρατηγούς, δεν βοηθά την εκτόνωση του κλίματος λένε οι ίδιες πηγές.

Σύμφωνα με τον πολύπειρο πρέσβη ε.τ. Δημήτρη Καραϊτίδη, βρισκόμαστε κοντά σε ένα θερμό επεισόδιο. Συγκεκριμένα, εκτιμά ότι «η κατάσταση αυτή έχει φτάσει, πλέον, σε κρίσιμο σημείο. Και όπως προκύπτει από τα γεγονότα, η Τουρκία είναι εγγύτερα από κάθε άλλη φορά στην ιδέα να επιχειρήσει πολεμική ενέργεια εις βάρος μας».

Από την άλλη πλευρά, κυβερνητικό στέλεχος που ασχολείται με τα εξωτερικά θέματα, θεωρεί ότι «ο Ερντογάν παίζει την ύπαρξή του στις εκλογές», και εκτίμησε μιλώντας στη «ΒτΚ», ότι «οι Τούρκοι δεν θέλουν κάτι το οποίο θα τους κάνει να πυροβολήσουν πρώτοι, αλλά θέλουν να ωθήσουν εμάς να ρίξουμε την πρώτη βολή». Πιο επιφυλακτικός ο πρώην υφυπουργός Άμυνας Αλκιβιάδης Στεφανής, ο οποίος εκτιμά ότι «ο Ερντογάν θα αναλάβει ένα δυσανάλογο ρίσκο ξεκινώντας ένα θερμό επεισόδιο», αλλά θεωρεί ότι «μπορεί να προβεί σε προβοκάτσια, ώστε να χρεωθεί η χώρα μας ένα επεισόδιο».