Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι σε live streaming από το Εθνικό Θέατρο (vid)

Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει για πρώτη φορά σε δραματοποιημένη μορφή ένα από τα κορυφαία έργα του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Θάνος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος με την ιδιαίτερη εικαστική ματιά του δημιουργεί μια σκηνική ατμόσφαιρα τελετουργίας θανάτου και ανάστασης.

Ο ποιητής ξεκινώντας από τον ηρωικό αγώνα των Μεσολογγιτών κατά τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου (1825-1826) έως και το κορύφωμα της ηρωικής εξόδου, αναφέρεται στον αγώνα του ανθρώπου για την εξωτερική και εσωτερική ελευθερία του. Το έργο, το περίφημο «ποίημα του χρέους», δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και έφτασε σ’ εμάς σε χειρόγραφα αποσπάσματα, που συνθέτουν τρία Σχεδιάσματα.

Σημείωμα σκηνοθέτη

“Φως που πατεί χαρούμενο τον Άδη και το Χάρο”

Πατριωτικός ύμνος ή φιλοσοφική ποίηση; Νεκρώσιμη ακολουθία ή τραγούδι ανάστασης; Ημιτελές αριστούργημα ή σκόρπιοι ανολοκλήρωτοι στίχοι; Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» είναι το ποιητικό έργο που απασχόλησε τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο (1834-1847), εμπνευσμένο από την πολιορκία του Μεσολογγίου και την ιστορική Έξοδο, τη νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826.

Ένα έργο για την ελευθερία, την αντίσταση και τον αγώνα του ανθρώπου να κρατήσει το πνεύμα του ελεύθερο ακόμα και στους πιο ζοφερούς καιρούς του ιστορικού του βίου. Ένα ανολοκλήρωτο ποίημα που έχει αποτελέσει μια από τις πιο εμβληματικές συνθέσεις της νεοελληνικής γραμματείας και ένα από τα σημαντικότερα ποιητικά «μνημεία» της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Μέσα στο εργαστήριο του, με ημιτελή –ίσως και ατελή– σχεδιάσματα, ο Ποιητής κάνει διαδοχικές απόπειρες για να μιλήσει για την αλύτρωτη ψυχή και το αλύτρωτο ελληνικό γένος.

Πώς γεννιούνται τα έθνη; Είναι μυθικές κοινότητες που κατοικούν σε κάποιο ένδοξο παρελθόν; Είναι φαντασιακές κοινότητες που κατοικούν στα έργα κάποιων ποιητών; Ή μήπως είναι ένας τρόπος να έρθουμε πιο κοντά με τους ανθρώπους γύρω μας; Ένας τρόπος να βρούμε και να επινοήσουμε στοιχεία που μπορούν να μας ενώσουν αντί να μας κρατούν απομονωμένους; Είμαστε σε επαφή με την ιστορία ή μήπως προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν κοινό μύθο για να ανταπεξέλθουμε στη βία που είναι σύμφυτη με τη ζωή;

Πως κατασκευάζονται οι εθνικές ταυτότητες; Ποιά είναι τα υλικά τους; Οι επινοημένες παραδόσεις ενός ηρωικού παρελθόντος; Ο φόβος απέναντι σε μια επερχόμενη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης; Η πίστη σε ουτοπικές κοινότητες που μπορούν να αλλάξουν τη ροή της ιστορίας;

Στη σκηνή του θεάτρου, ο Ποιητής αναμετριέται με τα υλικά του: τη γλώσσα, τους ανθρώπους, τα σύμβολα και την ιστορία.

Χτίζει και γκρεμίζει το έργο του επιχειρώντας διαδοχικές εκδοχές δημιουργίας πάνω στο θέμα της ηρωικής Εξόδου.

Θάνος Παπακωνσταντίνου