Καλλιρόη Κουρέα: Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καπνιστών παγκοσμίως
«Οι Έλληνες ενήλικοι που καπνίζουν συστηματικά, υπολογίζεται ότι αποτελούν το 27% του συνολικού πληθυσμού» τονίζει η καρδιολόγος Καλλιρόη Κουρέα
Το κάπνισμα αποτελεί μία άκρως βλαβερή συνήθεια, η οποία είναι ένα από τα σημαντικότερα, αν όχι το σημαντικότερο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα περισσότεροι από 19.000 συμπολίτες μας αφήνουν ετησίως την τελευταία τους πνοή εξαιτίας του. Μιλώντας στη «Βραδυνή της Κυριακής», η καρδιολόγος, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακαδημαϊκή υπότροφος της Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» και επιμελήτρια καρδιολόγος στο νοσοκομείο «Υγείας Μέλαθρον», Καλλιρόη Κουρέα, αναλύει τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα στον ανθρώπινο οργανισμό, τα οφέλη από τη διακοπή του, καθώς και τη σύνδεση του καπνίσματος με την Covid-19.
Πόσο συχνό είναι το κάπνισμα στην Ελλάδα;
«Οι Έλληνες ενήλικοι που καπνίζουν συστηματικά, υπολογίζεται ότι αποτελούν το 27% του συνολικού πληθυσμού. Παρόλο που το ποσοστό αυτό φαίνεται να έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά καπνιστών μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και όχι μόνο».
Τι βλάβες προκαλεί το κάπνισμα στην υγεία;
«Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για πολλές ασθένειες και αναπηρίες, καθώς βλάπτει σχεδόν κάθε όργανο του σώματος. Καταρχήν, σχετίζεται με την ανάπτυξη των περισσότερων μορφών καρκίνου. Όχι μόνο του καρκίνου των πνευμόνων και του λάρυγγα, αλλά και του εντέρου και του μαστού. Επίσης, είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό επεισόδιο, καθώς αυξάνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της “κακής” (LDL) χοληστερίνης και μειώνει την “καλή” χοληστερίνη (HDL). Ακόμη, αυξάνει την πηκτικότητα του αίματος και βλάπτει την ποιότητα των αγγείων του σώματος, δημιουργώντας την αθηρωματική πλάκα, η οποία είναι υπεύθυνη για πολλές καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τέλος, προκαλεί παθήσεις των πνευμόνων, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος».
Οι βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα σχετίζονται με την ημερήσια κατανάλωση τσιγάρων, καθώς, επίσης, και με τη χρονική διάρκεια της κακής αυτής συνήθειας;
«Οι βλάβες αυτές μπορεί να εμφανιστούν σε όλους τους καπνιστές, ακόμα και σε αυτούς που καπνίζουν μέχρι πέντε τσιγάρα ημερησίως, καθώς τα βλαβερά συστατικά που εισπνέουν είναι ικανά να ενεργοποιήσουν μηχανισμούς που οδηγούν σε νόσο. Βέβαια, όσο περισσότερο διάστημα καπνίζει κάποιος και όσο πιο βαρύς καπνιστής είναι, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να εμφανίσει νόσο».
Τι είναι το παθητικό κάπνισμα και τι προβλήματα προκαλεί;
«H έκθεση σε καπνό που προέρχεται από την καύση ενός τσιγάρου, αλλά και στον καπνό που εκπνέεται από τους καπνιστές, ονομάζεται παθητικό κάπνισμα. Σχετίζεται με αυξημένους θανάτους μεταξύ μη καπνιστών ενηλίκων αλλά και βρεφών. Μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο, καρκίνο του πνεύμονα και στεφανιαία νόσο σε ενήλικες. Τα βρέφη και τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου, αναπνευστικών λοιμώξεων, ωτίτιδων, άσθματος και επιβράδυνσης της ανάπτυξης των πνευμόνων».
Είναι πιο υγιεινό το ηλεκτρονικό τσιγάρο;
«Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι αβλαβές. Το αερόλυμα των ηλεκτρονικών τσιγάρων στην πλειονότητα των συσκευών μπορεί να περιέχει λιγότερες τοξικές χημικές ουσίες απ’ ό,τι τα κανονικά τσιγάρα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι ασφαλή. Το αερόλυμα αυτό φαίνεται να περιέχει επιβλαβείς και δυνητικά επιβλαβείς ουσίες, όπως η νικοτίνη, βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, πτητικές οργανικές ενώσεις και παράγοντες που προκαλούν καρκίνο και αναπνευστικές παθήσεις. Είναι δύσκολο για τους καταναλωτές να γνωρίζουν τι ακριβώς περιέχουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, γι’ αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην αγορά των συσκευών και των υγρών αναπλήρωσής τους. Ο στόχος μας, όμως, πρέπει να είναι η πλήρης αποχή τόσο από το συμβατικό κάπνισμα όσο και από τη χρήση εναλλακτικών μορφών νικοτίνης και καπνού».
Πώς κόβεται το κάπνισμα και ποια είναι τα οφέλη από τη διακοπή;
«Η διακοπή του καπνίσματος ξεκινάει από την απόφαση του καπνιστή να αφήσει πίσω τη βλαβερή αυτή συνήθεια και είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να κάνει για την υγεία του. Εφόσον το επιθυμεί, υπάρχουν τρόποι να καταπολεμηθεί η ισχυρή εξάρτηση από τη νικοτίνη, η οποία είναι και η ουσία που περιέχεται στο τσιγάρο και προκαλεί τον εθισμό σε αυτό. Αυτό γίνεται στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος με τη χρήση ειδικών φαρμακοθεραπειών, όπως τα υποκατάστατα της νικοτίνης, η βουπροπιόνη και η βαρενικλίνη, σε συνδυασμό με ψυχολογική υποστήριξη. Τα προγράμματα αυτά είναι πολύ αποτελεσματικά και υπάρχουν στα περισσότερα μεγάλα νοσοκομεία και κέντρα υγείας».
Κινδυνεύουν περισσότερο από τον κορωνοϊό οι καπνιστές;
«Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν προς το παρόν, ότι το κάπνισμα σχετίζεται με αυξημένη σοβαρότητα της νόσου και αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19.
Επιπλέον, οι καπνιστές έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να έρθουν σε επαφή με τον ιό λόγω της συνεχούς επαφής των χεριών με το στόμα και με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα (πακέτο τσιγάρα, αναπτήρας, ηλεκτρονικό τσιγάρο κ.λπ.). Επίσης, το κάπνισμα δυσχεραίνει τη χρήση προστατευτικής μάσκας και γαντιών».
Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος της Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής λειτουργεί σαν εξωτερικό ιατρείο και τα ραντεβού κλείνονται μέσω του τετραψήφιου αριθμού «1535» με κωδικό ιατρείου 06803.
Από την έντυπη έκδοση της «Βραδυνής της Κυριακής»