Υπέρταση: Ενοχοποιείται ως κρυφή αιτία κινδύνου για άνοια

Η υπέρταση ενοχοποιείται για το 15,8% των παγκόσμιων περιστατικών εμφάνισης άνοιας με τους επιστήμονες να επισημαίνουν ότι σε ολόκληρο τον πλανήτη εκτιμάται ότι πάσχουν από τη νευρολογική νόσο (λόγο πίεσης) περισσότερα από 57 εκατομμύρια πολίτες οι οποίοι το πιθανότερο να μην το γνωρίζουν κιόλας.

Επείγουσα η ανάγκη να βελτιστοποιηθούν οι μέθοδοι διάγνωσης και θεραπείας για την υπέρταση για την απώτερη μείωση της άνοιας.

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό EclinicalMedicine, οι ερευνητές ποσοτικοποιούν τον αριθμό των περιπτώσεων άνοιας που θα εμφανίζονταν απουσία υπέρτασης (population attributable fraction – PAF), με σκοπό να εκτιμήσουν το σχετιζόμενο με την άνοια πληθυσμιακό κλάσμα της υπέρτασης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αρκετές μετα-αναλύσεις των επιστημόνων έχουν δείξει, ότι η μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο άνοιας. Ωστόσο, τα παγκόσμια ποσοστά ανίχνευσης και θεραπείας της υπέρτασης, ειδικά σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, δεν είναι τα βέλτιστα.

Τι αναφέρει η μελέτη

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές είχαν πρόσβαση σε διεθνείς βάσεις δεδομένων και μπόρεσαν να προσδιορίσουν τον επιπολασμό της άνοιας και της υπέρτασης σε επίπεδο πληθυσμού.

Λήφθηκαν δεδομένα περιφερειακού πληθυσμού για Ασία, Αφρική, Καραϊβική, Ευρώπη, Ωκεανία, Βόρεια και Λατινική Αμερική. Τα δεδομένα σε κάθε εθνικό επίπεδο ελήφθησαν από τον ΟΗΕ.

Ο ορισμός της υπέρτασης βασίστηκε στη συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση που υπερβαίνει τα 140 mm Hg και 90 mm Hg, αντίστοιχα, ή στην τακτική χρήση φαρμάκων για τον έλεγχο της υπέρτασης.

Οι αναλογίες κινδύνου άνοιας (HRs) που ήταν προσαρμοσμένες σε πολλές μεταβλητές και με βάση την ηλικία διάγνωσης υπέρτασης ελήφθησαν από τη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία παρουσιάζει HRs για την άνοια για άτομα κάτω των 35 ετών, 35-44, 45-54 και 55-64 ετών. Τα HRs για ηλικίες άνω των 65 και κάτω των 75 ετών ελήφθησαν από μια μελέτη κινδύνου αθηροσκλήρωσης στις κοινότητες (ARIC).

Διαπιστώθηκε λοιπόν ότι η υπέρταση που σχετίζεται με την άνοια (PAF) είναι 15,8%, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι μέθοδοι για τη βελτίωση της έγκαιρης ανίχνευσης και θεραπείας θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο άνοιας.

Παράλληλα αναφέρθηκαν δεδομένα επιπολασμού για την άνοια και την υπέρταση από 186 χώρες, με την υψηλότερη PAF να παρατηρείται στην Καραϊβική και την Λατινική Αμερική (18%) και στην Ευρώπη (17,2%).

Το ειδικό για την ηλικία κλάσμα άνοιας που αποδίδεται παγκοσμίως στην υπέρταση ήταν το υψηλότερο για άτομα ηλικίας 30-44 ετών και μειώθηκε σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Η εκτίμηση για το 2019 για περιπτώσεις άνοιας που αποδίδονται στην υπέρταση ήταν 9,5 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Παλιότερη PAF υπέρτασης που σχετίζεται με την άνοια, που υπολογίστηκε με βάση το προηγούμενο ιστορικό υπέρτασης, ήταν 3,9%.

Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης υπογραμμίζουν ότι ο επιπολασμός της συσχέτισης μεταξύ υπέρτασης και άνοιας ήταν πολύ υψηλότερος από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως.

Πάντως η τρέχουσα μελέτη ανέφερε εθνικές, περιφερειακές και παγκόσμιες εκτιμήσεις για την υπέρταση που σχετίζεται με την άνοια σε ποσοστό 15,8%.