Κοριοί: Οι «αιμοδιψείς λαθρεπιβάτες» αποβιβάστηκαν στην Ελλάδα

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Γαλλία και εν συνεχεία Μεγάλη Βρετανία ήρθαν αντιμέτωπες με μία πρωτοφανή «επέλαση» κοριών που έχει σπείρει ανησυχία, διότι μέσα από τις βαλίτσες μπορεί να μεταφερθούν σε όλο τον πλανήτη. Πράγματι, αυτό έγινε σε Τουρκία και τελευταία στην Ελλάδα, όπου παίρνει διαστάσεις το πρόβλημα. Στρατόπεδα, γηροκομεία, σωφρονιστικά καταστήματα, νοσοκομεία, αλλά και σχολεία, μέσα μεταφοράς, ξενοδοχεία, ξενώνες τύπου Airbnb, κινηματογράφοι, καφετέριες είναι χώροι όπου εντοπίζονται μαζικά αυτά τα έντομα, που χαρακτηρίζονται ως… «αιμοδιψείς λαθρεπιβάτες».

Οι μεγαλουπόλεις παρέχουν ιδανικό περιβάλλον για τους κοριούς. Η κλιματική κρίση και τα ταξίδια βοηθούν να εξαπλωθούν, ενώ ύστερα από δεκαετίες ευρείας χρήσης, τα χημικά εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται για την εξόντωσή τους, απλώς χάνουν την αποτελεσματικότητά τους – όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα τα έντομα. Έτσι, πλέον, οι κοριοί επανεμφανίζονται σε όλο τον κόσμο.

Πριν από μία δεκαετία, η Νέα Υόρκη πέρασε έναν παρόμοιο πανικό με αυτόν του Παρισιού και του Λονδίνου σήμερα, οι δρόμοι των οποίων έχουν γεμίσει με πεταμένα στρώματα και μαξιλάρια. Οι αριθμοί των κοριών που αυξήθηκαν από το 2000, μειώθηκαν κατά τη διάρκεια των lockdown, τώρα όμως αρχίζουν να αυξάνονται ξανά. «Δεν θα υπάρξει πόλη χωρίς κοριούς», λένε Έλληνες και ξένοι επιστήμονες.

Οι κοριοί είναι άπτερα έντομα που τρέφονται με αίμα. Δεν πετούν, αλλά περπατούν. Είναι οικόσιτα παράσιτα πουν ζουν κυρίως σε κρεβάτια, καναπέδες, στρώματα, κλινοσκεπάσματα, ρούχα, και σε διάφορες κρύπτες μέσα στα δωμάτια όπου υπάρχουν σχισμές, όπως για παράδειγμα στις πρίζες.

«Έχουν μήκος μέχρι πέντε χιλιοστά, πολλαπλασιάζονται γρήγορα και μεταφέρονται με μεγάλη ευκολία. Βεβαίως και μπορεί να έρθουν στην Ελλάδα από χώρες του εξωτερικού με τις βαλίτσες και τα ρούχα, και φυσικά να μεταφερθούν από δωμάτιο σε δωμάτιο ή από διαμέρισμα σε διαμέρισμα», εξηγεί στη «Βραδυνή της Κυριακής» ο καθηγητής Δερματολογίας Κωνσταντίνος Κουσκούκης.

Κυκλοφορούν βράδυ. Οι κοριοί βγαίνουν από τις κρυψώνες τους για αναζήτηση τροφής τις βραδινές ώρες. Αν δει κάποιος κοριό τη μέρα, μπορεί να είναι ακίνητος, εξ ου και η λαϊκή έκφραση «κάνει τον ψόφιο κοριό». Σε κάθε περίπτωση, προσεγγίζει τον άνθρωπο μέσω της θερμότητας και του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει. Η απομύζηση του αίματος κρατά πέντε λεπτά και στη συνέχεια ο κοριός πηγαίνει πάλι στην κρυψώνα του.

«Τσιμπά μέρη του ανθρώπινου σώματος που είναι ακάλυπτα, δηλαδή το πρόσωπο, τα χέρια, το λαιμό… Το τσίμπημά του μπορεί να μην γίνει αρχικά αντιληπτό, διότι εκκρίνει μία αναισθητική ουσία», αναφέρει ο κ. Κουσκούκης.

Οι κοριοί τρέφονται κάθε 5-10 ημέρες, ωστόσο μπορούν να αντέξουν χωρίς τροφή για αρκετούς μήνες πέφτοντας σε κατάσταση νάρκης. «Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αναφορές ότι μεταδίδουν νοσήματα, εκτός σπανίων περιπτώσεων, δηλαδή όταν έχουν ήδη τσιμπήσει άλλο μολυσμένο άτομο. Σε καμία περίπτωση δεν μεταδίδουν ασθένειες όπως τα κουνούπια (π.χ. ελονοσία)», εξηγεί ο καθηγητής και προσθέτει: «Κατά το τσίμπημα εμφανίζονται στο δέρμα ερύθημα και φυσαλίδες. Πολλές φορές είναι σε ευθεία γραμμή δύο έως δέκα εκατοστών διότι ο κοριός τσιμπάει πολλές φορές μέχρι να… χορτάσει και απομυζά αίμα αρκετές φορές πάνω από το μέγεθός του. Αυτά τα τσιμπήματα μπορεί να έχουν μορφή και αλλεργικών εξανθημάτων, οπότε απαιτείται η επίσκεψη σε δερματολόγο για να ληφθούν υπόψη και οι αλλεργικές αντιδράσεις εάν το άτομο είναι αλλεργικό».
Η θεραπεία είναι «τοπική εφαρμογή κορτιζονούχων σκευασμάτων, που καλό είναι να εμπεριέχουν και αντιβιοτικό για πιθανές επιμολύνσεις, ενώ σε περίπτωση έντονης φαγούρας δίνονται και αντισταμινικά. Σε περίπτωση, τώρα, αλλεργικής αντίδρασης οπωσδήποτε πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα, μεταξύ άλλων, για αλλεργικό σοκ σε ευαισθητοποιημένα άτομα. Με την κατάλληλη θεραπεία αντιμετωπίζεται το πρόβλημα σε πέντε με επτά ημέρες (φεύγει το εξάνθημα). Ο ενοχλητικός κνησμός δημιουργεί διαταραχές στον ύπνο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ποιότητα του ύπνου, που επηρεάζει την καθημερινή μας δραστηριότητα επιβαρύνοντας τον τρόπο ζωής μας με άγχος. Επίσης, ο κοριός εκκρίνει ουσίες που εμπεριέχουν αιμοσφαιρίνη, γι’ αυτό αφήνει στίγματα πάνω στα σεντόνια και επιπλέον εκκρίνει μία δυσάρεστη οσμή. Αν εντοπιστούν κοριοί πρέπει να πλυθούν όλα τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα στους 60 βαθμούς, να τοποθετηθεί παρασιτοκτόνο στις ξύλινες χαραμάδες, και οπωσδήποτε να κληθεί ειδικό συνεργείο για απεντόμωση» καταλήγει ο κ. Κουσκούκης.

Βρίσκονται παντού. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο κοριός είναι ένα έντομο– ταξιδιώτης, δεν κοιτά ούτε κοινωνικές τάξεις, ούτε τίποτα, επισκέπτεται όλες ανεξαιρέτως τις κατοικίες και μπορεί να εντοπιστεί παντού.

«Σε καθίσματα λεωφορείου, αεροπλάνου ή σινεμά, όπου πάει το μυαλό σας. Προσωπικά, τον έχω συναντήσει ακόμη και σε καφετέρια. Κρούσματα υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια, απλώς τον τελευταίο καιρό έχουμε μία συχνότερη παρουσία και πολλές εισαγόμενες περιπτώσεις, λόγω της έξαρσης του φαινομένου στη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία», δηλώνει στη«Βραδυνή της Κυριακής» ο γεωπόνος – εντομολόγος και εκπρόσωπος της Ελληνικής Εταιρίας Πιστοποιημένων Απεντομοτών Γιώργος Σιχάνης. «Λαμβάνουμε κλήσεις από μεγάλα ξενοδοχεία και νοσοκομεία με τα οποία συνεργαζόμαστε, κατοικίες βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά και ιδιώτες που μεταφέρουν το πρόβλημα στο σπίτι τους και επιζητούν λύση. Πάρα πολλά σπίτια έχουν πρόβλημα τον τελευταίο καιρό. Υπάρχει λύση, αλλά είναι μακροχρόνια δέσμευση μαζί με τον επαγγελματία που αναλαμβάνει να τη δώσει. Μπορεί να λυθεί το πρόβλημα σε λίγες εβδομάδες, μπορεί και σε ένα χρόνο. Λέω για ένα χρόνο, διότι το έντομο πάει στα πιο απίθανα σημεία–κρυψώνες και είναι ανθεκτικό. Σε κάθε περίπτωση, εφιστώ στον κόσμο να μην τον πιάνει πανικός, αλλά να υπάρχει μία επαγρύπνηση, ώστε αν εντοπίσει το πρόβλημα να επικοινωνήσει με τον επαγγελματία που θα του δώσει λύση».

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τους κοριούς

Σημάδια αναγνώρισης. Πέρα από τα τσιμπήματα στο ανθρώπινο σώμα, μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει είτε το έντομο (είναι περίπου 4–5 χιλιοστά και έχει περίπου το σχήμα φακής), είτε το αβγό του (περίπου 1 χιλιοστό και λαμπιρίζει), είτε κάποιες μαύρες κηλίδες που εντοπίζουμε στα έπιπλα και άλλα σημεία και αποτελεί την άπηκτη αιμοσφαιρίνη του κοριού.

Τρόποι αντιμετώπισης. Υπάρχουν φυσικές μέθοδοι καταπολέμησης, και χημικές. «Στις φυσικές μπορούμε να έχουμε μηχανικές, δηλαδή με ειδικές συσκευές σκούπας, καθώς και εξειδικευμένες συσκευές με τις οποίες εκμεταλλευόμαστε τις υψηλές θερμοκρασίες και θανατώνουμε τους κοριούς», εξηγεί ο κ. Σιχάνης. «Στη χημική καταπολέμηση υπάρχει επιλογή βιοκτόνων – εντομοκτόνων σκευασμάτων με έγκριση για χρήση στους κατοικημένους χώρους που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες για να δώσουν λύση. Σίγουρα χρειάζεται στρατηγική ελέγχου του προβλήματος και εφαρμογή συγκεκριμένων πρωτοκόλλων για να δώσουμε ολοκληρωμένη λύση», προσθέτει και καταλήγει λέγοντας πως η ανάπτυξη των κοριών και η έξαρση του φαινομένου δε σχετίζεται με το κλίμα, αλλά με δύο παράγοντες: Πρώτον, την αύξηση των διεθνών μεταφορών, δηλαδή τη ραγδαία άνοδο των μετακινήσεων του κόσμου, με αεροπλάνα, πλοία και άλλα μέσα, και, δεύτερον, την προκατάληψη των πολιτών αναφορικά με τη χρήση εντομοκτόνων μέσα στα σπίτια. Δηλαδή, είναι λίγο διστακτικοί.

Πανικός στη Γαλλία

Ενώ το Παρίσι ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024, η κυβέρνηση πραγματοποιεί σειρά συσκέψεων για να εφαρμόσει ένα πλάνο αντιμετώπισης του προβλήματος με τους κοριούς, που δείχνει πως ολοένα και χειροτερεύει. Κοριοί έχουν εντοπιστεί στο μετρό του Παρισιού και σε άλλα μέσα μεταφοράς, καθώς επίσης στο αεροδρόμιο «Σαρλ ντε Γκολ», δεκάδες σχολεία έχουν κλείσει, πτέρυγες νοσοκομείων και ξενοδοχείων και πολλοί άλλοι δημόσιοι χώροι.

Σύμφωνα με τον «Guardian», έχει πρόβλημα το ένα δέκατο των γαλλικών νοικοκυριών, όπου μεταφέρονται οι κοριοί με τα ρούχα και τις τσάντες, και τα εξειδικευμένα συνεργεία κάνουν «χρυσές» δουλειές, καθώς οι επισκέψεις πρέπει να επαναλαμβάνονται για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Επιδημία κοριών στη Βρετανία

Ανάστατοι κάτοικοι στη Μεγάλη Βρετανία και ειδικά στο Λονδίνο και άλλες μεγάλες πόλεις, αναφέρουν τις τελευταίες ημέρες αλλεπάλληλα τσιμπήματα στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στα κρεβάτια τους. Έχουν αναφερθεί εμφανίσεις σε λεωφορεία του Μάντσεστερ και στο Μετρό του Λονδίνου, με το δήμαρχο της πρωτεύουσας Σαντίκ Καν να παραδέχεται το πρόβλημα.

Σύμφωνα με την «Daily Mail», το Λούτον αποτελεί επίσης… hotspot, με τους κατοίκους να πετούν κρεβάτια, καναπέδες και χαλιά, ακόμη και να εγκαταλείπουν τα μολυσμένα σπίτια τους. Μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων ρωτούν τους επισκέπτες κατά το check-in αν έχουν βρεθεί πρόσφατα στη Γαλλία, ενώ έντονη είναι η ανησυχία για τους οπαδούς του ράγκμπι, που βρέθηκαν πρόσφατα στο Παρίσι για το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Τη δυσάρεστη εμπειρία με τους κοριούς μοιράστηκε μία Βρετανίδα, καθώς ο δίχρονος γιος της δέχθηκε εκατοντάδες δαγκώματα από κοριούς σε αγγλικό θέρετρο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τη δεκαετία του 1930, σχεδόν κάθε σπίτι στο Λονδίνο είχε κοριούς, ωστόσο, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι συνθήκες διαβίωσης βελτιώθηκαν και ο αριθμός μειώθηκε.