Λος Άντζελες: Οι «τέλειες συνθήκες» που προκάλεσαν τις καταστροφικές πυρκαγιές

Ξηρασία, ζέστη, πολύ ισχυροί άνεμοι: «όλοι αυτοί οι παράγοντες συνέκλιναν» φέτος τον χειμώνα στο Λος Άντζελες και μπορούν να εξηγήσουν εν μέρει τις τεράστιες, καταστροφικές πυρκαγιές που μαίνονται εκεί, αν και οι επιστήμονες δεν θεωρούν υπαίτια μόνο την κλιματική αλλαγή.

Την ώρα που δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τουλάχιστον πέντε άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, έχει ξεσπάσει αντιπαράθεση για την επέκταση του αστικού ιστού της δεύτερης πιο πολυπληθούς πόλης των ΗΠΑ και για τη διαχείριση των γύρω δασών.

«Παρακολουθούμε πυρκαγιές που εξαπλώνονται όταν κάνει ζέστη, επικρατεί ξηρασία και φυσούν άνεμοι: όλοι αυτοί οι παράγοντες υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη νότια Καλιφόρνια», δήλωσε η Κριστίνα Νταλ αντιπρόεδρος του οργανισμού επιστημονικής έρευνας Climate Central.

Σύμφωνα με την ίδια, «η πιο ξεκάθαρη απόδειξη» αυτού είναι οι υψηλές θερμοκρασίες που παρατηρούνται από τις αρχές του χειμώνα στο Λος Άντζελες, με τον υδράργυρο να φτάνει το μεσημέρι περίπου στους 20° Κελσίου.

Οι μεγάλες πυρκαγιές την περίοδο του χειμώνα είναι σπάνιες στην Καλιφόρνια. Με βάση τα στοιχεία του πανεπιστημίου Louvain έχουν καταγραφεί δύο από το 2000: μία το 2017 (όταν καταστράφηκαν 1.102 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και μία το 2002 (23 τετραγωνικά χιλιόμετρα).

Αν και δεν είναι γνωστή η αιτία των πυρκαγιών που μαίνονται τώρα στην περιοχή του Λος Άντζελες, «η κλιματική αλλαγή, στην οποία συμβάλλουν οι άνθρωποι, αυξάνει τη ζέστη, γεγονός που προκαλεί το ξέσπασμα πυρκαγιών», σχολίασε ο Πάτρικ Γκονζάλες κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας.

Λόγω της κλιματικής αλλαγής «η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά δύο βαθμούς στη νότια Καλιφόρνια από το 1895», πρόσθεσε.

Το 2024 αναμένεται να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στις ΗΠΑ, κάτι που ισχύει και για άλλες χώρες, ενώ οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων.

Οι τρέχουσες πυρκαγιές αποτελούν καρπό «των τέλειων συνθηκών» για αυτού του είδους τις καταστροφές, εκτίμησε η Μαρία Λουσία Φερέιρα Μπαρμπόσα του βρετανικού οργανισμού Center for Ecology & Hydrology.

Η Καλιφόρνια επηρεάστηκε το 2024 από το φαινόμενο Ελ Νίνιο που προκάλεσε ισχυρές βροχοπτώσεις και κατά συνέπεια αύξηση της βλάστησης στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους. Το δεύτερο εξάμηνο παρατηρήθηκε ξηρασία στο νότιο τμήμα της πολιτείας.

Από την 1η Ιουλίου 2024 ως τις 5 Ιανουαρίου έπεσαν στο κέντρο του Λος Άντζελες μόλις τέσσερα χιλιοστά βροχής, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το κανονικό.

«Οι τρέχουσες πυρκαγιές στην Καλιφόρνια είναι πρωτοφανείς, με την έννοια ότι είναι ασυνήθιστες αυτή την περίοδο του έτους», δήλωσε ο Απόστολος Βουλγαράκης μετεωρολόγος στο Imperial College του Λονδίνου, ο οποίος παρατήρησε ότι «παρατείνεται» η εποχή των πυρκαγιών στην Καλιφόρνια.

Πρόσφατη έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο αριθμός των ιδιαίτερα σφοδρών πυρκαγιών θα αυξηθεί κατά 14% ως το 2030, κατά 30% ως το 2050 και κατά 50% ως το τέλος του 21ου αιώνα.

Όμως στην τρέχουσα κατάσταση συνέβαλαν και άλλοι ανθρωπογενείς παράγοντες.

Οι Καλιφορνέζοι μετακινούνται ολοένα και περισσότερο σε επικίνδυνες για πυρκαγιές περιοχές διότι το κόστος στέγασης κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού αυξάνεται συνεχώς.

Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην περιοχή της λίμνης Τάχοε, στη Σιέρα Νεβάδα, στα σύνορα μεταξύ της Καλιφόρνιας και της Νεβάδα, η οποία προσελκύει ολοένα και περισσότερους νέους κατοίκους, παρά τον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών.

Στο μικροσκόπιο έχει μπει επίσης και η διαχείριση των τεράστιων δασών της πολιτείας.

Οι αρχές της Καλιφόρνιας καίνε ελεγχόμενα κάθε χρόνο περισσότερα από 500.000 στρέμματα βλάστησης, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν αυτό αρκεί.

Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Ίλον Μασκ, εκτίμησε ότι «αυτές οι πυρκαγιές θα μπορούσαν εύκολα να έχουν αποφευχθεί», αλλά «οι παράλογοι ρυθμιστικοί κανόνες στην Καλιφόρνια εμποδίζουν κάθε ενέργεια».

Από την πλευρά του ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εκτίμησε ότι «υπεύθυνος» για αυτή «την πραγματική καταστροφή» είναι ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ.

Ανεξέλεγκτες οι δύο μεγάλες πυρκαγιές

Οι δύο μεγαλύτερες πυρκαγιές που κατακαίνε το Λος Άντζελες από τα δυτικά και τα ανατολικά παραμένουν εκτός ελέγχου, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι πυροσβέστες, ανέφεραν σήμερα οι τοπικές αρχές.

Δείτε LIVE εικόνα από την εξέλιξη των πυρκαγιών

Watch live: Deadly wildfires are burning in multiple parts of Los Angeles https://t.co/zeGAKJ7XAr

— Sky News (@SkyNews) January 9, 2025

Η φωτιά στο προάστιο Πασίφικ Πάλισεϊντς, με τις πολυτελείς βίλες των διασήμων, «είναι μια από τις χειρότερες φυσικές καταστροφές στην ιστορία» του Λος Άντζελες, ανέφερε η επικεφαλής της πυροσβεστικής της πόλης, Κρίστιν Κρόουλι.

Οι πυροσβέστες κατάφεραν πάντως να αναχαιτίσουν τις φλόγες στο Χόλιγουντ Χιλς.

Η πυρκαγιά Παλισέιντς, μεταξύ της Σάντα Μόνικα και του Μαλιμπού, στη δυτική πλευρά της πόλης, καθώς και η φωτιά Ίτον στα ανατολικά, κοντά στην Πασαντίνα, είναι ήδη οι πιο καταστροφικές στην ιστορία της πόλης. Έχουν καεί ήδη 7.000 στρέμματα και ολόκληρες γειτονιές μετατράπηκαν σε στάχτη.

Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν, χιλιάδες κτίρια κάηκαν και σχεδόν 180.000 άνθρωποι έλαβαν εντολές εκκένωσης και υποχρεώθηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους. Ο απολογισμός των θυμάτων είναι πιθανόν να αυξηθεί, είπε ο σερίφης Ρόμπερτ Λούνα στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε το πρωί της Πέμπτης.

Η εξάπλωση της πυρκαγιάς Ίτον έχει σταματήσει, είπε ο αρχηγός της πυροσβεστικής στην κομητεία του Λος Άντζελες, Άντονι Μαρόουν, ωστόσο ακόμη δεν ελέγχεται καθόλου. Οι σφοδροί άνεμοι που έπνεαν τις προηγούμενες ημέρες κόπασαν, κάτι που σημαίνει ότι οι πυροσβέστες θα έχουν στο εξής κρίσιμη βοήθεια από εναέρια μέσα.

«Είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση απ’ ότι ήμασταν την Τρίτη και την Τετάρτη», είπε ο Μαρόουν.

Οι αρχές προειδοποίησαν ωστόσο ότι οι ριπές ανέμου, με ταχύτητα έως και 60 μιλίων την ώρα, θα συνεχιστούν όλη την ημέρα. Η Κρόουλι είπε ότι οι κάτοικοι θα πρέπει να είναι έτοιμοι να φύγουν, εάν τους ζητηθεί.

Οι πυροσβέστες, με τη βοήθεια των ελικοπτέρων που έριχναν νερό και επιβραδυντικό υγρό, κατάφεραν να περιορίσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας την Πυρκαγιά Σάνσετ, λόγω της οποίας είχε εκκενωθεί το Χόλιγουντ και το Χόλιγουντ Χιλς. Δεν κάηκαν κτίρια στην περιοχή αυτή και η εντολή εκκένωσης έχει πλέον αρθεί.

Η Σάνσετ ήταν μόνο μία από τις πέντε διαφορετικές πυρκαγιές που καίνε ακόμη στην κομητεία του Λος Άντζελες, έπειτα από μήνες ανομβρίας. Η δήμαρχος του Λος Άντζελες Κάρεν Μπας χαρακτήρισε «τέλεια καταιγίδα» τις επικίνδυνες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.

Οι δύο μεγαλύτερες πυρκαγιές, η Παλισέιντς και η Ίτον, σχηματίζουν μια «τανάλια» γύρω από την πόλη, τόσο μεγάλη που είναι ορατή από το διάστημα.