Οι 9 «καυτές» αναμετρήσεις του 2025 και ο… βιαστικός Καναδάς

Τους επόμενους 12 μήνες δεν θα πάνε όλοι οι πολίτες του κόσμου στις κάλπες, όπως συνέβη την περασμένη χρονιά, με διχαστικά είναι η αλήθεια αποτελέσματα.

Παρόλα αυτά και το 2025 ένας σημαντικός αριθμός ψηφοφόρων θα κληθεί να αποφασίσει τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης της χώρας τους με πολλά από τα θέματα που τους απασχολούν να παραμένουν τα ίδια και απαράλλακτα, όπως είναι για παράδειγμα η αύξηση του πληθωρισμού, η άνοδος της ακροδεξιάς και οι συνέπειες των πολέμων σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή.

Λευκορωσία – 26 Ιανουαρίου

Οι ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες στη Λευκορωσία για να εκλέξουν πρόεδρο τον Ιανουάριο. Οι εκλογές δεν θα είναι ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες.

Η αντιπολίτευση της χώρας προειδοποιεί ότι η αναμέτρηση αυτή «θα είναι μια άσκηση ‘αυτο-αναδιορισμού’ του Αλεξάντερ Λουκασένκο και μια στημένη προσπάθεια να νομιμοποιήσει την συνεχιζόμενη εξουσία του χωρίς πραγματικό ανταγωνισμό.»

Το βασικό ερώτημα τώρα των αναλυτών είναι αν οι εκλογές στη Λευκορωσία θα οδηγήσουν σε μαζικές διαδηλώσεις, όπως οι προηγούμενες το 2020. Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταγγέλλουν ότι, από τότε μέχρι σήμερα, «δεκάδες χιλιάδες ειρηνικοί διαδηλωτές έχουν συλληφθεί και σχεδόν 1.300 πολιτικοί κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων και πολιτικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης, εξακολουθούν να κρατούνται σε φυλακές της χώρας».

Να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Λουκασένκο δεν έχει στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία, έχει επιτρέψει στη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τη Λευκορωσία ως εφαλτήριο για επιθέσεις στην Ουκρανία από την πρώτη μέρα του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022. Γι’ αυτό και οποιαδήποτε αστάθεια προκύψει από αυτές τις προεδρικές εκλογές θα κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου εκτός από το Μινσκ και στη Μόσχα.

Γερμανία – 23 Φεβρουαρίου 

Στις 6 Νοεμβρίου οι διαφωνίες για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις οδήγησαν στη διάλυση της τρικομματικής κυβερνητικής συμμαχίας του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, μια εξέλιξη που οδήγησε τη Γερμανία, να επισπεύσει τις εκλογές από τον Σεπτέμβριο του 2025 στον Φεβρουάριο.

Το κρίσιμο ερώτημα πλέον είναι αν η ψήφος των Γερμανών πολιτών θα αναδείξει έναν νικητή με αρκετά ισχυρή εντολή, ώστε να λάβει όλες τις δύσκολες πολιτικές αποφάσεις που απαιτούνται για να αποκατασταθεί η δυναμική στην μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.

Το καυτό ζήτημα της μετανάστευσης εξακολουθεί να μολύνει την προεκλογική ατμόσφαιρα, ιδιαίτερα μετά την τρομοκρατική επίθεση που πραγματοποίησε ένας Σαουδάραβας υπήκοος σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά του Μαγδεμβούργου στις 20 Δεκεμβρίου με αποτέλεσμα τον θάνατο 6 ανθρώπων.

Το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει σημειώσει σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια ακριβώς λόγω της αντιμεταναστευτικής ρητορικής του και σήμερα κατέχει, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ποσοστό της τάξεως του 20%, μπροστά από τους Σοσιαλδημοκράτες και πίσω μόνο μετά από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση.

Η υποστήριξη που παρέχει στη γερμανική ακροδεξιά το τελευταίο χρονικό διάστημα οΈλον Μασκ, πολλοί φοβούνται ότι μπορεί να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα και το Dexitαπό επίφοβη θεωρία να γίνει πραγματική απειλή.

Αυστραλία – πριν από τον Μάιο

Φέτος, οι Αυστραλοί θα προσέλθουν στις κάλπες για πρώτη φορά από το 2022, όταν το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα τερμάτισε εννέα χρόνια κυριαρχίας του συντηρητικού Φιλελεύθερου κόμματος.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του, το Εργατικό Κόμμα πέρασε μια σημαντική νομοθεσία για το κλίμα, διατήρησε την ισορροπία στις βαθιές οικονομικές σχέσεις της Αυστραλίας με την Κίνα περιορίζοντας την τοπική επιθετικότητα της κυβέρνησης του Πεκίνου, και επέβαλε έναν ιστορικό, και δημοφιλή, περιορισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για ανηλίκους.

Τίποτα όμως από τα παραπάνω δεν απασχολεί ιδιαίτερα τους Αυστραλούς ψηφοφόρους, όσο η οικονομία που αποτελεί το βασικό τους μέλημα. Και εδώ το Εργατικό Κόμμα έχει δυσκολευτεί σημαντικά, αφού πιστώνεται την άνοδο του κόστους στέγασης, που αποτελεί πρόβλημα για το 90% των ψηφοφόρων.

Όπως σημειώνει σχετικό άρθρο του ιστόχωρουGzeroούτε ο πρωθυπουργός Άντιονι Αλμπανέζι ούτε ο κύριος αντίπαλος του, ο ηγέτης του Φιλελεύθερου Κόμματος Πίτερ Ντάτον, είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς, πράγμα που σημαίνει ότι όποιος και να κερδίσει τις εκλογές υπάρχει η σοβαρή πιθανότητα να καταλήξει με μια κυβέρνηση μειοψηφίας, που δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των Αυστραλών πολιτών.

Φιλιππίνες — 12 Μαΐου

Τα τελευταία δύο χρόνια, η εξωτερική πολιτική της Μανίλα έχει αλλάξει κατεύθυνση, καθώς ο πρόεδρος Φέρντιναντ Μάρκος Τζούνιορ — ο γιος του δικτάτορα με το ίδιο όνομα, που κυβέρνησε το αρχιπέλαγος από το 1965 έως το 1986 — απομακρύνει τις Φιλιππίνες από την Κίνα και στρέφεται προς τον παραδοσιακό του σύμμαχο, τις ΗΠΑ.

Η στροφή αυτή έχει προκαλέσει σοβαρή ρήξη με τον προκάτοχο του Μάρκος, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, και έχει προσδώσει στις επερχόμενες ενδιάμεσες εκλογές χαρακτήρα οικογενειακής αντιπαράθεσης.

Η κόρη του πρώην προέδρου, Σάρα Ντουτέρτε, είναι αντιπρόεδρος του Μάρκος, και οι σχέσεις μεταξύ τους είναι, τουλάχιστον, ψυχρές. Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας της τον Νοέμβριο, η ίδια δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «αυτή η χώρα πηγαίνει στην κόλαση επειδή διοικείται από ένα άτομο που δεν ξέρει πώς να είναι πρόεδρος και ο οποίος είναι ψεύτης».

Κι ενώ η Ντουτέρτε σήμερα αντιμετωπίζει τρεις καταγγελίες για καθαίρεση, ο πατέρας της κατεβαίνει για δήμαρχος της πόλης Νταβάο, στην οποία υπηρέτησε για πάνω από 20 χρόνια, με σκοπό να βοηθήσει τον γιο του και σημερινό δήμαρχο της, ώστε η Γερουσία και η Βουλή να γεμίσει με υποστηρικτές της οικογένειας. Απώτερος στόχος να μπορέσει η Σάρα να διεκδικήσει το ανώτατο αξίωμα το 2028. Με απλά λόγια «Game of Thrones» αλά φιλιππινέζικα.

Βολιβία – 17 Αυγούστου

Η κατάσταση είναι τεταμένη στο εσωτερικό αυτής της χώρας των Άνδεων, εξαιτίας μιας κακώς οργανωμένης απόπειρας πραξικοπήματος κατά του νυν προέδρου Λουίς Άρσε και των κατηγοριών για απόπειρα δολοφονίας εναντίον του μέντορα του, πρώην προέδρου και νυν αντιπάλου του, Έβο Μοράλες.

Ο ανταγωνισμός των δύο ανδρών επιδεινώνει το αβέβαιο οικονομικό μέλλον της φτωχότερης χώρας της Νότιας Αμερικής, η οποία είδε φέτος την κάποτε ανθηρή βιομηχανία της του φυσικού αερίου να καταρρέει.

Οι πολίτες διαδηλώνουν για τις απαγορευτικές τιμές των καυσίμων και της ενέργειας εδώ και πολλούς μήνες, αλλά δεν λαμβάνουν καμιά βοήθεια από τις αρχές, που απασχολούνται μόνο πως θα χειριστούν το σύστημα δικαιοσύνης για την εξολόθρευση πολιτικών αντιπάλων και τον περιορισμό του αριστερού Κινήματος για τον Σοσιαλισμό που κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή της Βολιβίας.

Ο Άρσε απέκτησε ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε αυτήν την μεγάλη πολιτική μάχη, όταν το συνταγματικό δικαστήριο της Βολιβίας αποφάσισε στα τέλη του 2024 ότι ο Μοράλες δεν έχει το δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα, ωστόσο κανείς αναλυτής δεν τον υπολογίζει εκτός κούρσας.

Αργεντινή – 26 Οκτωβρίου

Άξιζε όλος ο πόνος; Αυτό είναι το πιο βασικό ερώτημα καθοδόν προς τις κάλπες του Οκτωβρίου στην Αργεντινή, οπότε βγαίνει στο σφυρί το μισό της κάτω βουλής και το ένα τρίτο της γερουσίας.

Ο «πόνος», φυσικά, αναφέρεται στην ριζοσπαστική πολιτική του «αλυσοπρίονου» του αναρχοκαπιταλιστή προέδρου Χαβιέρ Μιλέι, η οποία στοχεύει στη μείωση των δημόσιων δαπανών και των κανονισμών για την οριστική αντιμετώπιση της οικονομικής κακοδιαχείρισης δεκαετιών, του τριψήφιου πληθωρισμού και των χρόνιων κρίσεων χρέους.

Για την ώρα, ο Μιλέι έχει αποδείξει ότι πολλοί από τους επικριτές του έκαναν λάθος. Η οικονομία, η τρίτη μεγαλύτερη στη Λατινική Αμερική, βγήκε από την ύφεση στα τέλη του 2024. Ο πληθωρισμός έχει πέσει από 25% το μήνα σε λιγότερο από 3% καιοι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η εθνική οικονομία θα αναπτυχθεί έως και 5% το 2025.

Παράλληλα ωστόσο, το ποσοστό των Αργεντινών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας αυξήθηκε κατά πάνω από 10 ποσοστιαίες μονάδες από τότε που ανέλαβε ο Μιλέι, και συγκεκριμένα στο 53%.

Το επόμενο στοίχημα για τον  ηγέτη του Λιμπερταριανού Κόμματος της Αργεντινής θα είναι να καταφέρει να μεγαλώσει τη δύναμη του στη Βουλή και στη Γερουσία, προσφέροντας του την ασπίδα της πλειοψηφίας, που δεν διαθέτει σήμερα σε κανένα από τα δύο σώματα. Σύμφωνα με όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις παραμένει το πιο δημοφιλές στη χώρα με ποσοστό της τάξεως του 46% .

Τσεχία – πριν από τον Οκτώβριο

Το κόμμα ANO του λαϊκιστή δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος έχει έρθει σε σύγκρουση με την ΕΕ και εμφανίζεται σκεπτικός όσον αφορά την υποστήριξη στην Ουκρανία, φαίνεται ότι ετοιμάζεται για μια μεγάλη επιστροφή στις κοινοβουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου, εν μέσω της γενικότερης δυσφορίας και απογοήτευσης με τον τρέχοντα κεντροδεξιό συνασπισμό της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πέτρ Φιάλα.

Ο Μπάμπις ήταν πρωθυπουργός από το 2017 έως το 2021, και το 2023 έχασε τις προεδρικές εκλογές με σχεδόν 20 ποσοστιαίες μονάδες από τον Πέτρ Παβέλ, πρώην στρατηγό του ΝΑΤΟ που υποστηρίζει σθεναρά την Ουκρανία. Με τον τρέχοντα κυβερνητικό συνασπισμό ωστόσο σε αναταραχή και την «κόπωση από την Ουκρανία» να μεγαλώνει, με το βλέμμα στραμμένο στην ενδεχόμενη προσπάθεια του νέου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να τερματίσει άμεσα αυτόν τον πόλεμο , οι Τσέχοι φαίνονται έτοιμοι για αλλαγή ξανά. Πρόσφατη δημοσκόπηση μάλιστα έδειξε ότι λιγότεροι από τους μισούς Τσέχους πιστεύουν ότι η ζωή έχει βελτιωθεί από την εποχή της πτώσης του κομμουνισμού το 1989.

Γι’ αυτό και οι πρώτες δημοσκοπήσεις της νέας χρονιάς δείχνουν το ANO κερδίζει το 30%, της προτίμησης των ψηφοφόρων έναντι του 20% που πιστώνεται στον κυβερνητικό συνασπισμό. Αν ο Μπάμπις επιστρέψει στην πρωθυπουργία, θα (επαν)ενταχθεί στον ευρωσκεπτικιστικό λαϊκιστικό άξονα των Βίκτορ Όρμπαν και Ρόμπερτ Φίτσο, όπως σημειώνει το ίδιο κείμενο.

Τανζανία –Οκτώβριος 2025

Η πρόεδρος ΣαμίαΣουλούχουΧασάν αναμένεται να κερδίσει την επανεκλογή της υπό την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ChamaChaMapinduzi (CCM), το οποίο κατέχει την εξουσία για έξι δεκαετίες.

Το πολιτικό προφίλ της ισχυροποιούν οι πολιτικές της μεταρρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων η ανατροπή κάποιων από τις πιο αυταρχικές πολιτικές του προκατόχου της, Τζον Μαγκουφούλι, ο οποίος είχε απαγορεύσει τις πολιτικές συγκεντρώσεις, είχε λογοκρίνει τα ΜΜΕ και είχε επιβάλει περιορισμούς στα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Όσον αφορά το ποιος ενδιαφέρεται γι’ αυτές τις εκλογές πέρα από τον λαό της Τανζανίας, η απάντηση είναι η Κίνα που αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της πέμπτης μεγαλύτερης χώρας της Αφρικής τα τελευταία 8 χρόνια.

Χιλή – 16 Νοεμβρίου

Η πιο ευημερούσα οικονομία της Νότιας Αμερικής έζησε πολιτικές περιπέτειες τα τελευταία χρόνια, με φόντο τις δύο διαδοχικές προσπάθειες μεταρρύθμισης του Συντάγματος που απέτυχαν παταγωδώς.

Εξαιτίας αυτών ο σημερινός πρόεδρος της χώρας, Γκάμπριελ Μπόριτς, που δεν κατάφερε να εφαρμόσει τις αλλαγές που υποσχέθηκε, οδεύει πια προς την έξοδο και δεν του επιτρέπεται από το Σύνταγμα να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα. Σε κάθε περίπτωση αντί για σημαντικές συνταγματικές αλλαγές, οι Χιλιανοί ζητούν οικονομική ανάπτυξη και σοβαρές προσπάθειες αντιμετώπισης της εγκληματικότητας που έχει αυξηθεί εν μέρει λόγω της άφιξης συμμοριών από τη Βενεζουέλα.

Για την ώρα στις δημοσκοπήσεις προηγείται η Έβελιν Ματέι του συνασπισμού της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης στη Χιλή Βάμος (CV), χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει το χρόνο να την προλάβει από τα δεξιά ο υπερσυντηρητικός Χοσέ Αντόνιο Καστ του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

…και ο Καναδάς

Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δικαίωσε τους αναλυτές που προέβλεπαν ότι οι εκλογές στη χώρα θα διεξαχθούν νωρίτερα από τον Οκτώβριο του 2025 ανακοινώνοντας χθες την παραίτηση του από την ηγεσία των Φιλελευθέρων μετά από εννιά χρόνια στο αξίωμα. Όπως είπε, θα παραμείνει στη θέση του, ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι το κόμμα να επιλέξει τον αντικαταστάτη του.

Ο Καναδός πρωθυπουργός βρισκόταν υπό πολιτική πίεση τους τελευταίους μήνες με την πλάστιγγα να γέρνει εναντίον του όταν παραιτήθηκε η υπουργός Οικονομικών, Κρίστια Φρίλαντ, μία από τις πιο στενές συμμάχους του μέχρι τότε.

Στην επιστολή παραίτησής της, η Φρίλαντ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό για πολιτικά τεχνάσματα, με φόντο τις διαφωνίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί ο εμπορικός πόλεμος που αποκτά πλέον ολοένα πιο σαφές περίγραμμα, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει την 20ή Ιανουαρίου στον Λευκό Οίκο.

Η παραίτηση του Τριντό αφήνει τους Φιλελεύθερους χωρίς ηγέτη, σε μια περίοδο όπου οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν βαριά ήττα από τους Συντηρητικούς της αντιπολίτευσης στις επερχόμενες εκλογές, όποτε τελικά αυτές κι αν διεξαχθούν.

Επιμέλεια: Σόφη Λούκα