Βάζει πρόσω ολοταχώς για τρίτη θητεία ο Ντόναλντ Τραμπ;

Η πρώτη ήταν αναπάντεχη, η δεύτερη αναπόφευκτη, η τρίτη ήδη αποφασισμένη; Τι κι αν ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο εξαιρετικά πρόσφατα, ο ίδιος και οι σύμμαχοι του, κάπου μεταξύ της λήξης του πολέμου στην Ουκρανία και της μετατροπής της Γάζας σε Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής,ονειρεύονται επιπλέον τέσσερα χρόνια στην πρώτη γραμμή της αμερικανικής εξουσίας.

«Υποψιάζομαι ότι δεν θα κατέβω ξανά», είπε στα στελέχη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος τον περασμένο Νοέμβριο ο Αμερικανός πρόεδρος και όλοι νόμιζαν ότι χτυπήθηκε από κεραυνό.

«Εκτός αν μου πείτε ότι είμαι τόσο καλός σε αυτή τη δουλειά που πρέπει να βρούμε μια λύση για να την συνεχίσω», πρόσθεσε και αποκαταστάθηκε η νέα πραγματικότητα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού που όλος ο κόσμος δυσκολεύεται να χωνέψει και τρέμει να αποδεχτεί.

Η 22η Τροπολογία του Συντάγματος είναι πάντως ξεκάθαρη: «Κανένα πρόσωπο δεν μπορεί να εκλεγεί στη θέση του Προέδρου περισσότερες από δύο φορές, και κανένα πρόσωπο που έχει ασκήσει τα καθήκοντα του Προέδρου ή έχει ενεργήσει ως Πρόεδρος για περισσότερα από δύο χρόνια σε μια θητεία στην οποία κάποιος άλλος είχε εκλεγεί Πρόεδρος, δεν μπορεί να εκλεγεί ξανά Πρόεδρος».

Το Σύνταγμα βέβαια δεν αποτέλεσε εμπόδιο για τον Τραμπ στο παρελθόν. Εξάλλου δεν είναι ο πρώτος ένοικος του Λευκού Οίκου που σκέφτεται τρόπους για να παρατείνει την παραμονή του πέραν της συνηθισμένης 8ετίας.

Ο Δημοκρατικός Φράνκλιν Ντελάνο Ρούσβελτ εκλέχθηκε για τέταρτη θητεία το 1944, πριν πεθάνει το 1945, γεγονός που οδήγησε τότε τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο να ζητήσουν μια συνταγματική τροποποίηση για να θεσπιστούν όρια στις προεδρικές θητείες.

Τα όρια αυτά είχαν αρχικά καθιερωθεί από τον Τζορτζ Ουάσινγκτον, ο οποίος είχε προβλέψει την αποχώρηση μετά από δύο θητείες, αν και η αλήθεια είναι ότι πολλοί προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τα ξεπεράσουν ανάμεσα τους ο Οδυσσεύς Γκραντ, οΘίοντορ Ρούσβελτ και ο Γούντροου Ουίλσον.

Η προσπάθεια αυτή δεν σταμάτησε ακόμη και μετά την επικύρωση της 22ης Τροπολογίας το 1951, αφού το 1986 ο Ρόναλντ Ρίγκαν,επιβεβαιώνοντας ότι στα αστεία λέγονται τα πιο σοβαρά, αποκάλυψε ότι σκεφτόταν να διεκδικήσει μια επιπλέον θητεία στον Λευκό Οίκο.

«Ο Ρίγκαν θεωρεί την 22η Τροπολογία περιοριστική για την εξουσία του Προέδρου και πιστεύει ότι πρέπει να καταργηθεί… ‘Είναι δημοκρατικό,’ είπε, για τους πολίτες να ψηφίζουν έναν Πρόεδρο όσες φορές θέλουν. Κάποιον μελλοντικό Πρόεδρο, εννοώ», έγραψε τότε το περιοδικό Time για τον διάσημο ηθοποιό που κατάφερε να γίνει ένας δημοφιλής πρόεδρος.

Μέχρι και ο μειλίχιος Μπαράκ Ομπάμα είχε εκφράσει το 2015 τη σιγουριά ότι θα κέρδιζε τρίτη θητεία, αν μπορούσε να την διεκδικήσει, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «ο νόμος είναι νόμος και πρέπει να τον σεβόμαστε».

Για τον Τραμπ αυτό το τελευταίο είναι ψιλά γράμματα, καθώς έχει παραδείγματα που θαυμάζει να ακολουθήσει όπως τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Ρωσία και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία.

Σε κάθε περίπτωση η τρίτη θητεία δεν είναι ένα καινούργιο όνειρο για τον Τραμπ, αφού ήδη από το 2020 σε προεκλογική του συγκέντρωση στη Νεβάδα είχε πει «θα κερδίσουμε τέσσερα χρόνια στη Νεβάδα και επειδή δεν μας φέρθηκαν σωστά, μάλλον πρέπει να μείνουμε εδώ για άλλα τέσσερα μετά από αυτά».

Όσον αφορά στο μεγαλύτερο των ερωτημάτων, δηλαδή του πως θα μπορούσε να το πετύχει αυτό, το περιοδικό Politico σχολιάζοντας σχετικά απάντησε είτε αλλάζοντας το Σύνταγμα, είτε παρακάμπτοντας το Σύνταγμα, είτε αγνοώντας το ή αψηφώντας εντελώς τις διατάξεις του.

Να σημειωθεί ότι όσον αφορά την πρώτη εκδοχή παρότι οι Ρεπουμπλικάνοι κατέχουν την πλειοψηφία τόσο στη Βουλή των Αντιπροσώπων όσο και στη Γερουσία, η τροποποίηση του Συντάγματος απαιτεί ενισχυμένη πλειοψηφία των δύο τρίτων και από τα δύο Σώματα και στη συνέχεια την επικύρωση από τα τρία τέταρτα των πολιτειών.

Και όπως υπογραμμίζει στο αμερικανικό περιοδικό ο Ντέιβιντ Σουλτς, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και Νομικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Χέμλαϊν, ο χρόνος δεν επαρκεί για να γίνουν τα παραπάνω μέσα σε περίπου δύο με τρία χρόνια, ώστε ο Τραμπ να μπορέσει να ξεκινήσει προεκλογική εκστρατεία για τρίτη θητεία.

Μια πιθανότητα θα μπορούσε να είναι να διεκδικήσει μιατρίτη θητείαμέσω της αντιπροεδρίας, όχι να εκλεγεί αντιπρόεδρος γιατί και πάλι δεν θα μπορούσε να γίνει πρόεδρος, αλλά διοριστεί αντιπρόεδρος της χώρας και στη συνέχεια ο εκλεγμένος πρόεδρος να αποσυρθεί προκειμένου εκείνος να μετακομίσει στον Λευκό Οίκο για τρίτη φορά.

Το σχέδιο αυτό έχει πιθανότητες επιτυχίας, με δεδομένο όπως τονίζει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Μπρος Πιμπόντι «έχουμε ήδη δει κάποια -για να το θέσω ευγενικά- ασυνήθιστα νομικά επιχειρήματα από την κυβέρνηση Τραμπ».

Η δικαστική αμφισβήτηση της 22ης Τροπολογίας θεωρείται εξαιρετικά δύσκολη, ακόμη κι αν η σύνθεση του Ανώτατου Δικαστηρίου είναι υπέρ του Αμερικανού προέδρου, αφού όπως λέει ο κορυφαίος συνταγματολόγος Λόρενς Τράιμπ, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ «το δικαστήριο μπορεί να είναι εξαιρετικά φιλικό προς τον Τραμπ, αλλά δεν είναι τρελοί οι δικαστές του».

Με φόντο τα παραπάνω πιθανότερο ενδεχόμενο είναι απλά να αρνηθεί να εγκαταλείψει την εξουσία, να κάνει δηλαδή πραξικόπημα, αφού όπως έχει ήδη πει ο εμπρηστικός στα λόγια αντιπρόεδρος του, Τζέι Ντι Βανς, η εκτελεστική εξουσία θα πρέπει απλώς να αγνοεί τη δικαστική.

Ότι ακριβώς συμβαίνει σήμερα στη Ρωσία και την Τουρκία…