Ασφάλιση: Όσα πρέπει να ξέρετε για τον «Ατομικό Κουμπαρά» σας

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Τους 210.000 έφτασαν οι «ατομικοί κουμπαράδες» των νέων ασφαλισμένων, με εισφορές συνολικής αξίας περίπου 50 εκατ. Μάλιστα, μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να οριστεί θεματοφύλακας, ώστε να ξεκινήσει η λειτουργία της Επενδυτικής Επιτροπής και να καθοριστεί η στρατηγική της κατανομής των επενδύσεων του Tαμείου.

Υπενθυμίζεται πως το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), ξεκίνησε να λειτουργεί το 2022, και σε αυτό υπάγονται υποχρεωτικά οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας. Επίσης, από τη φετινή χρονιά έχουν, πλέον, τη δυνατότητα υπαγωγής στο ΤΕΚΑ οι ασφαλισμένοι στον κλάδο Eπικουρικής Aσφάλισης του ΕΦΚΑ αν έχουν γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 1987 και μετά.

Με τη λειτουργία του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), για πρώτη φορά έχει εισαχθεί το κεφαλαιοποιητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών. Η βασική καινοτομία του νέου συστήματος είναι ότι οι καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές αποταμιεύονται σε ατομικούς λογαριασμούς, και στη συνέχεια επενδύονται σε ευρέως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια. Τα βασικά σημεία που πρέπει να ξέρετε σε ένα χρηστικό οδηγό:

Ποιοι υπάγονται στην ασφάλιση του ΤΕΚΑ;

Μισθωτοί του Δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που ξεκίνησαν να εργάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου 2022 ή έχουν γεννηθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2004. Εξαιρούνται οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα που:
– Για την επικουρική υπάγονται υποχρεωτικά στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ, ΤΕΑΥΦΕ, ΤΕΑΥΕΤ και ΕΤΕΑΠΕΠ).
– Οι ασφαλισμένοι στον ΕΔΟΕΑΠ και στην ΤτΕ.
– Από το δημόσιο τομέα εξαιρείται το ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και του Λιμενικού Σώματος.

Ποιοι μπορούν να αλλάξουν Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης;

Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 όσοι είναι ήδη ασφαλισμένοι στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ και γεννημένοι από την 1η Ιανουαρίου 1987 και μετά, έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και να μεταβούν στο ΤΕΚΑ.

Τι ισχύει για νέους ασφαλισμένους μη μισθωτούς;

Οι μη μισθωτοί/ή με υποχρέωση Επικουρικής Ασφάλισης που ξεκίνησαν να εργάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου 2022 ή έχουν γεννηθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2004, υπάγονται στο ΤΕΚΑ για την Επικουρική Ασφάλιση. Όσοι ξεκίνησαν να εργάζονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, υπάγονται στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ. Οι μη μισθωτοί που έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση είναι οι: αυτοαπασχολούμενοι δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας σύνταξης του π. ΤΣΜΕΔΕ (μηχανικοί και εργολήπτες δημόσιων έργων). Επίσης, ορισμένες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών (αρτοποιοί, πρατηριούχοι υγρών καυσίμων, ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων που ασκούν διδακτικά καθήκοντα, πτυχιούχοι χημικοί και χημικοί μηχανικοί, οι οποίοι ασκούν δραστηριότητα που έχει σχέση με την επιστήμη τους). Επιπλέον, από 1ης Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2023 όσοι είναι ήδη ασφαλισμένοι στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ και γεννημένοι από την 1η Ιανουαρίου 1987 και μετά, έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και να μεταβούν στο ΤΕΚΑ.

Τι ισχύει για όσους έχουν εργαστεί στο εξωτερικό;

Εφόσον ξεκίνησαν να εργάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου 2022 και μετά, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΤΕΚΑ, ακόμη και αν είχαν εργαστεί προηγουμένως στο εξωτερικό.

Τι ισχύει όσον αφορά στις εισφορές;

Το ύψος των εισφορών για το νέο επικουρικό σύστημα ασφάλισης παραμένει ως έχει. Δηλαδή, καταβάλλονται οι ίδιες εισφορές για την Επικουρική Ασφάλιση, είτε οι ασφαλισμένοι υπάγονται στον e-ΕΦΚΑ είτε στο ΤΕΚΑ. Σήμερα, το ύψος των εισφορών ανέρχεται στο 6% των μεικτών αποδοχών των εργαζομένων (3% για τον εργοδότη και 3% για τον εργαζόμενο) για την πλειοψηφία των μισθωτών του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Για τους μη μισθωτούς το ύψος των εισφορών εξαρτάται από την κατηγορία που έχουν επιλέξει (πρώτη κατηγορία 42.76 ευρώ, δεύτερη κατηγορία 51.53 ευρώ και τρίτη κατηγορία 61.4 ευρώ).

Τι είναι οι ασφαλιστέες αποδοχές για τους μισθωτούς και ποιο είναι το ανώτατο μηνιαίο όριο ασφαλιστέων αποδοχών;

Ασφαλιστέες αποδοχές είναι οι αποδοχές για τις οποίες υπάρχει υποχρέωση απόδοσης ασφαλιστικών εισφορών. Οι αποδοχές που ξεπερνούν ένα ορισμένο όριο παύουν να λογίζονται ως ασφαλιστέες. Το ανώτατο μηνιαίο όριο ασφαλιστέων αποδοχών (πλαφόν) σήμερα είναι 7.126,94 ευρώ.

Οι ασφαλισμένοι που πηγαίνουν από τον κλάδο Επικουρικής του e-ΕΦΚΑ στο ΤΕΚΑ, μπορούν να αλλάξουν γνώμη;

Η αλλαγή φορέα γίνεται μόνο μία φορά και δεν είναι αναστρέψιμη. Όσοι ασφαλισμένοι επιλέξουν να μεταβούν στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΤΕΚΑ δεν μπορούν να αλλάξουν γνώμη και να επιστρέψουν στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ.

Τι γίνονται οι εισφορές που έχουν ήδη καταβληθεί στον e-ΕΦΚΑ;

Ο ασφαλισμένος που θα αλλάξει φορέα Επικουρικής Ασφάλισης θα λάβει κατά τη συνταξιοδότησή του επικουρική σύνταξη και από τα δύο Ταμεία:
– Επικουρική σύνταξη από τον e-ΕΦΚΑ έναντι των εισφορών που κατέβαλε στον e-ΕΦΚΑ.
– Επικουρική σύνταξη από το ΤΕΚΑ έναντι των εισφορών που κατέβαλε στο ΤΕΚΑ.
Για τη θεμελίωση δικαιώματος επικουρικής σύνταξης ο ασφαλιστικός χρόνος στον κλάδο Επικουρικής του e-ΕΦΚΑ και στο ΤΕΚΑ υπολογίζονται αθροιστικά. Εφόσον ο εργαζόμενος έχει αθροιστικά 15 χρόνια ασφάλισης στα δύο Ταμεία Επικουρικής, θεμελιώνει δικαίωμα επικουρικής σύνταξης και στα δύο Ταμεία, ανεξάρτητα από το χρόνο ασφάλισης στο κάθε Ταμείο.

Τι ισχύει με τις επενδύσεις;

Το ΤΕΚΑ έχει την ευθύνη διαχείρισης των εισφορών που σωρεύονται στον ατομικό συνταξιοδοτικό λογαριασμό των ασφαλισμένων. Οι εισφορές επενδύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντίστοιχο του εργασιακού βίου, με στόχο τη δημιουργία υψηλότερου κεφαλαίου, που οδηγεί σε υψηλότερη σύνταξη και την προστασία των αποταμιεύσεων των ασφαλισμένων από την επίδραση του πληθωρισμού.