Ευκαιρίες και παγίδες στο δρόμο για τη σύνταξη

Αναδημοσίευση από τη Βραδυνή της Κυριακής

Οι σωστές κινήσεις που πρέπει να κάνουν όσοι ασφαλισμένοι ετοιμάζονται να ανοίξουν την πόρτα εξόδου στη σύνταξη αναφέρονται σε μία σειρά διατάξεων, που προσφέρουν ευκαιρίες για καλύτερη αλλά και γρηγορότερη σύνταξη. Μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελματίες, πάντως, πρέπει να δείξουν προσοχή για να αποφύγουν «παγίδες».

Η «Βραδυνή της Κυριακής» παρουσιάζει σήμερα τα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι: Οι ασφαλισμένοι που μπορούν να παρατείνουν την παραμονή τους στην αγορά εργασίας καλό είναι να αποφύγουν την πρόωρη συνταξιοδότηση. Με τη συμπλήρωση τουλάχιστον 35 ετών ασφάλισης διασφαλίζουν υψηλότερη σύνταξη, και επομένως δεν αποτελεί οικονομικά συμφέρουσα επιλογή η επιτάχυνση της εξόδου.

Ενδεικτικά δημοσιεύονται τα εξής παραδείγματα:

– Ασφαλισμένος έχει μισθό 1.000 ευρώ το μήνα. Αν επισπεύσει τη συνταξιοδότησή του και ανοίξει την πόρτα εξόδου με 20ετία, θα πάρει σύνταξη 586 ευρώ το μήνα. Σε περίπτωση, ωστόσο, που αποφασίσει να κάνει υπομονή μέχρι να φτάσει τα 40 χρόνια δουλειάς, τότε θα εξασφαλίσει σύνταξη 926 ευρώ.

– Ασφαλισμένος έχει μισθό 1.500 ευρώ το μήνα. Σε περίπτωση που δεν παραμείνει στην αγορά εργασίας αλλά επιλέξει να αποχωρήσει με εικοσαετία, θα πάρει σύνταξη 667 ευρώ το μήνα. Ωστόσο, αν κάνει υπομονή μέχρι να συμπληρώσει 35 χρόνια δουλειάς θα δει τη σύνταξή του να πηγαίνει στα 981 ευρώ το μήνα, ενώ με 40 χρόνια στην αγορά εργασίας θα φτάσει τα 1.176 ευρώ το μήνα.

2. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες –εφόσον βέβαια έχουν την οικονομική δυνατότητα– συμφέρει να διαλέξουν τουλάχιστον την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία για πάνω από 10 χρόνια, προκειμένου να εξασφαλίσουν καλύτερη σύνταξη. Να σημειωθεί εδώ πως σήμερα περισσότεροι από οκτώ στους δέκα αυτοαπασχολούμενοι επιλέγουν τη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, ωστόσο αυτό συνεπάγεται πως σε δεύτερο χρόνο θα έχουν και σημαντικά χαμηλότερη σύνταξη. Ενδεικτικά δημοσιεύονται τα εξής παραδείγματα:

– Ελεύθερος επαγγελματίας, που είναι πέντε χρόνια πριν τη συνταξιοδότηση, αν πάει από την πρώτη στη δεύτερη κατηγορία για μία πενταετία, υπολογίζεται πως θα πάρει μεγαλύτερη μηνιαία σύνταξη κατά 30 ευρώ. Σε περίπτωση που επιλέξει να πάει από την πρώτη στην τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία, θα πάρει ύστερα από πέντε χρόνια υψηλότερη μηνιαία σύνταξη κατά 85 ευρώ.

– Ελεύθερος επαγγελματίας αν για μία δεκαετία πάει από την πρώτη στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία, θα εξασφαλίσει μηνιαία σύνταξη υψηλότερη κατά 110 ευρώ.

– Ελεύθερος επαγγελματίας αν για μία δεκαετία πάει από την πρώτη στην πέμπτη ασφαλιστική κατηγορία, θα εξασφαλίσει μηνιαία σύνταξη υψηλότερη κατά 185 ευρώ.

Υπενθυμίζεται πως φέτος αυξήθηκαν κατά 3,46% οι ασφαλιστικές εισφορές και οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε έξι ασφαλιστικές κλάσεις.

Συγκεκριμένα, οι εισφορές για κύρια σύνταξη ξεκινούν από τα 175,83 ευρώ στην πρώτη κατηγορία και φτάνουν τα 567,19 ευρώ στην έκτη κατηγορία, ενώ όσον αφορά στην υγειονομική περίθαλψη για παροχές σε χρήμα τα ποσά κυμαίνονται από 5,67 έως 6,81 ευρώ και σε είδος από 56,72 έως 68,06 ευρώ. Όσον αφορά στην ειδική κατηγορία για κυρία σύνταξη οι εισφορές είναι 105,5 ευρώ, στις παροχές σε χρήμα 3,4 ευρώ και σε είδος 34,03 ευρώ.

Οι άνδρες στο δημόσιο τομέα που είχαν τη διετία 2011-2012 ανήλικο τέκνο και 25ετία, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο. Ειδικότερα, οι δημόσιοι υπάλληλοι αν έπιασαν τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν το 2011, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 52 εφόσον τα συμπλήρωσαν μέχρι τις 18 Αυγούστου του 2015. Ωστόσο, σε περίπτωση που το 52ο έτος συμπληρώθηκε ύστερα από αυτή την ημερομηνία η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται σταδιακά μέχρι να φτάσει το 62ο έτος.

Σε περίπτωση που οι άντρες στο Δημόσιο συμπλήρωσαν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης και είχαν ανήλικο τέκνο το 2012, έχουν τη δυνατότητα να πάρουν σύνταξη στα 55 αν έπιασαν το όριο μέχρι τις 18 Αυγούστου του 2015.  Από εκεί και πέρα, αν το 55ο έτος συμπληρώθηκε ύστερα από αυτή την ημερομηνία η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται μέχρι σταδιακά να φτάσει το 62ο έτος.

Οι ασφαλισμένοι με την αναγνώριση πλασματικών ετών μπορούν να εξασφαλίσουν καλύτερη σύνταξη. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή, καθώς υπάρχουν πλασματικά έτη, που αναγνωρίζονται δωρεάν και βοηθούν στη θεμελίωση δικαιώματος, αλλά δεν χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης και την προσαύξηση αυτού. Πρόκειται για την τακτική ανεργία του ΟΑΕΔ (έως 300 ημέρες) και την επιδότηση ασθένειας (έως 300 ημέρες). Επομένως, όσοι ασφαλισμένοι θέλουν να προσαυξήσουν τη σύνταξή τους θα πρέπει να επιλέξουν την εξαγορά πλασματικών ετών προκειμένου να προσεγγίσουν ή και να φτάσουν τα 40 έτη ασφάλισης. Βέβαια, πρέπει να λάβουν υπόψη όλα τα δεδομένα, καθώς όσο υψηλότερες είναι οι αποδοχές, τόσο αυξάνεται και το τίμημα που καταβάλλεται για την εξαγορά των πλασματικών ετών. Τέλος, να επισημανθεί πως στα πλασματικά που εξαγοράζονται περιλαμβάνονται o Στρατός, η γονική άδεια ανατροφής, ο χρόνος σπουδών, τα κενά διαστήματα ανεργίας, ο χρόνος απεργίας και ο πλασματικός χρόνος για τα παιδιά.

Για όσους ασφαλισμένους «κλειδώνουν» το συνταξιοδοτικό δικαίωμα φέτος, ισχύει ενιαίο πλαίσιο για την έξοδο από την αγορά εργασίας. Ειδικότερα, πλήρης σύνταξη καταβάλλεται σε ηλικία 67 ετών ή εναλλακτικά στα 62 αλλά με 40 έτη δουλειάς, ενώ σε όσες περιπτώσεις προβλέπεται μειωμένη σύνταξη αυτή καταβάλλεται σε ηλικία 62 ετών. Βέβαια, όπως αναφέρθηκε για όσους είχαν προλάβει να «κλειδώσουν» συνταξιοδοτικό δικαίωμα με ευνοϊκές ρυθμίσεις που ίσχυαν τα προηγούμενα χρόνια, δεν υπάρχει καμία αλλαγή και μπορούν να παραμείνουν στην αγορά εργασίας χωρίς να ανησυχούν για ανατροπές.