«Φτιάξε» μόνος σου την επικουρική σου

Αναδημοσίευση από τη Βραδυνή της Κυριακής

Σε μία νέα εποχή εισήλθε, ήδη, το Ασφαλιστικό στη χώρα μας. Οι νέοι εργαζόμενοι αξιοποιούν όπως αυτοί θέλουν τις εισφορές τους, μέσω επενδυτικών προγραμμάτων, και έτσι διαμορφώνουν και το ύψος της επικουρικής τους σύνταξης

Με ατομικούς «κουμπαράδες» –στους οποίους κατευθύνονται οι εισφορές τους– οι 20άρηδες μπορούν να χτίσουν τη δική τους επικουρική σύνταξη. Ουσιαστικά με τον ατομικό λογαριασμό myTEKA οι ασφαλισμένοι έχουν πλήρη έλεγχο των εισφορών τους και τη δυνατότητα για υψηλότερες αποδόσεις, με βάση επενδυτικά προγράμματα της επιλογής τους. Υπενθυμίζεται πως το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης συστάθηκε το 2021 και αποτελεί μέρος του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.

Να επισημανθεί εδώ πως:

• – Κατά την πρώτη φάση της επενδυτικής λειτουργίας του Ταμείου, οι σωρευμένες εισφορές των ασφαλισμένων επενδύονται σε χρηματο-οικονομικά προϊόντα πολύ χαμηλού κινδύνου, τα οποία διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος.

• – Στη δεύτερη φάση, τα χρήματα όλων των ασφαλισμένων θα τοποθετούνται στο προκαθορισμένο (default) συνταξιοδοτικό προϊόν του ΤΕΚΑ. Το default είναι το βασικό επενδυτικό προϊόν, που συνδυάζει το κατάλληλο μείγμα κινδύνου, απόδοσης και ασφάλειας, χωρίς ο ασφαλισμένος να χρειάζεται να ασχοληθεί ποτέ περισσότερο με τη διαχείριση των εισφορών του. Πρακτικά, με την έναρξη της δεύτερης φάσης οι αποταμιεύσεις των ασφαλισμένων θα τοποθετούνται σε ένα διευρυμένο παγκόσμιο χαρτοφυλάκιο αξιογράφων, κατάλληλα δομημένο για τον μακρύ επενδυτικό ορίζοντα των ασφαλισμένων του ΤΕΚΑ, με ευρεία διασπορά.

• – Η τρίτη και τελική φάση ανάπτυξης της επενδυτικής λειτουργίας του ΤΕΚΑ εκτιμάται πως θα ξεκινήσει το 2026 και αφορά στη διάθεση περισσότερων συνταξιοδοτικών -επενδυτικών προϊόντων διαβαθμισμένου ρίσκου προς τους ασφαλισμένους. Θα παρέχεται προαιρετικά δυνατότητα επιλογής με την υποστήριξη του Ταμείου και οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να τοποθετούν τις εισφορές τους σε περισσότερα του ενός χαρτοφυλάκια.

Εισφορές

Στον ιδιωτικό τομέα το ύψος των εισφορών για τους μισθωτούς διαμορφώνεται σε ποσοστό 3% για τον εργοδότη και 3% για τον εργαζόμενο. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες το ύψος των μηνιαίων εισφορών καθορίζεται μέσω της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται, ύστερα από δική του επιλογή, ο ασφαλισμένος.

• Ειδικότερα, στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία διαμορφώνονται στα 44,24 ευρώ, στη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία στα 53,32 ευρώ και στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία στα 63,53 ευρώ.

Σημειώνεται ότι οι έμμισθοι δικηγόροι και οι μισθωτοί μηχανικοί καταβάλλουν εισφορές Επικουρικής Ασφάλισης βάσει των ασφαλιστικών κατηγοριών και όχι ως ποσοστό επί των αποδοχών τους. Τα ανωτέρω ποσά της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς επιμερίζονται κατά 50% στον εντολέα (στην περίπτωση των εμμίσθων δικηγόρων) ή στον εργοδότη, και κατά 50% στον ασφαλισμένο.

Ποιοι υπάγονται στο νέο φορέα

Στην ασφάλιση του ΤΕΚΑ υπάγονται υποχρεωτικά από 1ης Ιανουαρίου 2022 όλα τα πρόσωπα, ανεξαρτήτως ηλικίας, που αναλαμβάνουν για πρώτη φορά ασφαλιστέα εργασία ή απασχόληση, ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα για την οποία έως την ημερομηνία αυτή, υπήρχε υποχρέωση υπαγωγής στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ. Επίσης, υπάγονται υποχρεωτικά όλοι όσοι έχουν γεννηθεί από 1ης Ιανουαρίου 2004 και εφεξής, εφόσον αναλάβουν εργασία ή απασχόληση ή αποκτήσουν ασφαλιστέα ιδιότητα για την οποία έως 31 Δεκεμβρίου 2021 υπήρχε υποχρέωση υπαγωγής στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως εάν έχουν εργαστεί προ της 1ης Ιανουαρίου 2022.

Να σημειωθεί εδώ πως νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας νοούνται όσοι έως 31 Δεκεμβρίου 2021 δεν είχαν αναλάβει ποτέ στην Ελλάδα ασφαλιστέα, ως προς την κύρια σύνταξη, ιδιότητα.

Διευκρινίζεται ότι εργαζόμενοι που αναλαμβάνουν για πρώτη φορά εργασία στην Ελλάδα από 1ης Ιανουαρίου 2022, αλλά έχουν εργαστεί σε κράτος-μέλος της Ε.Ε., σε χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλειας ή σε τρίτη χώρα, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΤΕΚΑ. Επιπλέον, νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας από 1ης Ιανουαρίου 2022 που έχουν κάνει πρακτική άσκηση, στα πλαίσια κύκλου σπουδών για την απόκτηση πτυχίου, και ασφαλίστηκαν για τον κίνδυνο του εργατικού ατυχήματος 1%, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΤΕΚΑ.

Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα και προαιρετικής υπαγωγής στο ΤΕΚΑ. Ειδικότερα, από 1ης Ιανουαρίου 2023 έως 31 Δεκεμβρίου 2024 οι ασφαλισμένοι στον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ που έχουν γεννηθεί από 1ης Ιανουαρίου 1987 και μετά, μπορούν προαιρετικά να επιλέξουν αλλαγή Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και να μεταβούν στο ΤΕΚΑ. Επιπλέον, από 1ης Σεπτεμβρίου 2023 μπορούν προαιρετικά να υπαχθούν οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί, οι ασκούντες επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ, καθώς και πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης εξαιρούνται από την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση άλλων φορέων Επικουρικής Ασφάλισης, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησής τους. Τέλος, για τους ήδη ασφαλισμένους που έχουν γεννηθεί πριν από την 1η Ιανουαρίου 1987, δεν αλλάζει τίποτα.

Οι ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης στο ΤΕΚΑ δικαιούνται μηνιαία επικουρική σύνταξη γήρατος, εφόσον συνταξιοδοτηθούν για την ίδια αιτία από τον φορέα κύριας ασφάλισής τους. Να σημειωθεί εδώ πως στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν συμπληρώσει 15 έτη ασφάλισης, οι καταβληθείσες εισφορές του επιστρέφονται κατά τη συμπλήρωση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (67ο έτος ηλικίας). Σε περίπτωση που έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης, τότε μπορεί να καταβάλει εφάπαξ το σύνολο των εισφορών που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα που υπολείπεται, προκειμένου να συμπληρωθεί χρόνος ασφάλισης 15 ετών.