Μελετώνται αλλαγές σε μισθούς, συντάξεις, εισφορές και επιδόματα
Οι 7 ανοιχτοί φάκελοι στα χέρια της νέας υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως
Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»
Επτά ανοιχτά θέματα –που αφορούν μισθούς, συντάξεις, εισφορές και επιδόματα– ζητούν λύση και οι αλλαγές θα « τρέχουν» σταδιακά.
Η νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης υπό την Νίκη Κεραμέως αναμένεται να δώσει μία εικόνα του οδικού χάρτη των επόμενων μηνών και να εξετάσει προτάσεις που έχουν υπάρξει για μία σειρά ζητημάτων πρώτης γραμμής.
Αναλυτικά τα «καυτά» θέματα που θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων το επόμενο διάστημα είναι τα εξής:
- Νέος ενιαίος κανονισμός παροχών: Το πιο δύσκολο εγχείρημα δεν είναι άλλο από την εφαρμογή ενός ενιαίου κανονισμού παροχών στον ΕΦΚΑ. Κάποια Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ (που στο παρελθόν αποκαλούνταν «ευγενή») χορηγούν υψηλότερες παροχές, με αποτέλεσμα να ισχύουν διαφορετικές ταχύτητες στους ασφαλισμένους. Αυτό που εξετάζεται είναι να υπάρξει ένα ενιαίο πλαίσιο για όσους καλύπτονται από τον ΕΦΚΑ με αναπροσαρμογή των παροχών, προκειμένου να μην υπάρχουν δύο μέτρα και σταθμά.
- Μείωση εργοδοτικών εισφορών: Ένα νέο «ψαλίδι» θα έρθει στις εργοδοτικές εισφορές, με τις αλλαγές να τρέχουν σε δύο δόσεις. Υπενθυμίζεται πως την τελευταία πενταετία οι ασφαλιστικές εισφορές μειώθηκαν κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες. Τώρα το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει πως οι εργοδοτικές εισφορές θα περικοπούν κατά μισή μονάδα το 2025, και ακόμα κατά μισή μονάδα το 2027.
- Αύξηση μισθών: Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι η αύξηση των μισθών, και στόχος είναι μέχρι το 2027 ο κατώτατος μισθός να φτάσει στα 950 ευρώ και ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ. Υπενθυμίζεται πως από τον Απρίλιο ο κατώτατος μισθός διαμορφώνεται στα 830 ευρώ και το κατώτατο ημερομίσθιο στα 37,07 ευρώ. Το μέτρο αφορά περίπου 560.000 μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως η αύξηση αυτή έχει συμπαρασύρει προς τα πάνω μία σειρά από επιδόματα, μεταξύ των οποίων και το επίδομα ανεργίας (που τον Απρίλιο πήγε στα 509,7 ευρώ).
- Συντάξεις χηρείας. Περίπλοκη είναι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις συντάξεις χηρείας στον ιδιωτικό τομέα, καθώς παραμένει σε εκκρεμότητα η εφαρμογή μίας παλαιότερης διάταξης. Σύμφωνα με το νόμο, οι δικαιούχοι σύνταξης χηρείας λαμβάνουν –για μία τριετία μετά το θάνατο του συνταξιούχου– ποσό ίσο με το 70% της σύνταξης του θανόντος. Μετά την τριετία το ποσό της χηρείας μειώνεται κατά 50%, και ουσιαστικά η σύνταξη χηρείας περιορίζεται από το 70% στο 35% της σύνταξης του θανόντος. Η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020, αν σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Το πρώτο σενάριο που εξετάζεται αφορά την περίπτωση δύο συντάξεων, όπου θα μπορούσε να υπάρχει η επιλογή για μείωση κατά 50% της μικρότερης. Το δεύτερο σενάριο είναι να περικοπεί μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης (426,17 ευρώ) και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας. Το μεγαλύτερο, βέβαια, ερώτημα είναι τι θα αποφασιστεί για αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, που κατατέθηκαν από τον ΕΦΚΑ στους λογαριασμούς των δικαιούχων, από τον Οκτώβριο του 2020 έως σήμερα. Μία λύση που θα μπορούσε να προκριθεί είναι η επιστροφή των ποσών που έλαβαν οι συνταξιούχοι (εξαιτίας του ότι δεν έγινε η περικοπή) να γίνει σε πολλές δόσεις. Ωστόσο, το θέμα αυτό δεν έχει κλειδώσει και μένει να φανεί ποια λύση θα επιλεγεί.
- Επίδομα ανεργίας. Με βάση μία πρόταση που εξετάζεται, το νέο επίδομα θα συνδέεται με τον πρότερο μισθό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου. Για παράδειγμα, αυτό που εξετάζεται είναι το πρώτο χρονικό διάστημα μετά την απόλυση να δίνεται στον άνεργο αυξημένο ποσό επιδόματος –πιο κοντά στον μισθό του –και στη συνέχεια το ποσό να πέφτει σταδιακά. Σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάζονται, το επίδομα ανεργίας θα απαρτίζεται από:
– Ένα «σταθερό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι όσοι έχουν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης.
– Ένα «μεταβλητό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν για 12 μήνες κατ’ ανώτατο όριο μόνο όσοι έχουν περισσότερες ασφαλιστικές προϋποθέσεις (και άρα θα έχουν συνεισφέρει περισσότερα στο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα).
Σε περίπτωση που ανάψει το «πράσινο φως» ο υπολογισμός του επιδόματος θα συναρτάται με την ασφαλιστική ιστορία και το ύψος των προηγούμενων αποδοχών, ώστε να είναι πιο δίκαιο και ανταποδοτικό.
- Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. Τα… κομπιουτεράκια στο οικονομικό επιτελείο έχουν πάρει φωτιά για να διαπιστωθεί σε ποιο εύρος μπορούν να υπάρξουν παρεμβάσεις στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. H εν λόγω εισφορά παρακρατείται μηνιαία και ξεκινά από το 3% για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700 ευρώ και κλιμακώνεται μέχρι το 14% για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω. Το βασικό σενάριο προβλέπει «κόφτη» στην Εισφορά. για να διασφαλιστεί πως μετά την ετήσια αύξηση το τελικό ποσό που θα παίρνει ο συνταξιούχος δεν θα είναι χαμηλότερο από αυτό που έπαιρνε την προηγούμενη χρονιά. Ωστόσο. παράλληλα εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια προκειμένου να περιοριστεί η μείωση του ποσού της σύνταξης μετά την επιβολή της Εισφοράς, λαμβάνοντας, βέβαια, υπόψη και τα δημοσιονομικά δεδομένα.
- Ψηφιακή κάρτα. Σε πλήρη εφαρμογή –με βάση όσα έχουν ανακοινωθεί– αναμένεται να μπει από την 1η Ιουλίου σε Βιομηχανία και Λιανεμπόριο η Ψηφιακή Κάρτα. Να σημειωθεί εδώ πως η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας εφαρμόζεται ήδη στις τράπεζες, στα σούπερ μάρκετ, τις εταιρίες παροχής ιδιωτικής προστασίας (security), στις ασφαλιστικές εταιρίες κ.α. Ουσιαστικά, μέσω της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για το ωράριο εργασίας των εργαζομένων και χαρακτηρίζει αυτόματα κάθε ώρα εργασίας ως κανονικό ωράριο – υπερεργασία, υπερωρία ή διευθέτηση, όπως επίσης τα διαλείμματα, τα ρεπό και οι άδειες, μεταξύ άλλων.