Επανέρχεται ο χωρισμός Κράτους – Εκκλησίας που είχε διχάσει την ιεραρχία

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Η πολυθρύλητη συνάντηση Ιερωνύμου – Κασσελάκη, έγινε. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκλινε τη κεφαλή σε ένδειξη σεβασμού, αλλά δεν ασπάσθηκε τη δεξιά του Προκαθημένου.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών ήταν ευδιάθετος και, όπως μαρτυρούν κύκλοι της οδού Αγίας Φιλοθέης προς τη «Βραδυνή της Κυριακής», η χημεία μεταξύ των δύο ανδρών λειτούργησε προς τη θετική κατεύθυνση.

Ήταν, δε, τόσο θετικό το κλίμα που και οι δύο άνδρες ενθυμήθηκαν την αλήστου μνήμης συμφωνία Τσίπρα – Ιερωνύμου τον Νοέμβριο του 2018 που κόντεψε να χωρίσει στα δύο την Ιεραρχία!

Αυτό αποκάλυψε ο ίδιος ο κ. Κασσελάκης επιστρέφοντας στην Κουμουνδούρου και ενημερώνοντας επί αυτού την Κεντρική Επιτροπή.

Εκείνο, όμως, που ξέχασε να αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι τότε, το 2018 δηλαδή, προεξάρχοντος του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου Σαββάτου σηκώθηκε τέτοιας έκτασης αντάρτικο, που ο Ιερώνυμος ανέκρουσε πρύμνα για πρώτη και τελευταία φορά.

Μάλιστα, τότε η Αρχιεπισκοπή κατηγορούσε εμμέσως και τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη πως ενώ παρασκηνιακά είχε συμφωνήσει (γεγονός που κατά την Εκκλησία πιστοποιείτο από το πρώτο ανακοινωθέν της Ν.Δ.), μετά άλλαξε γνώμη βλέποντας τις εσωτερικές αντιδράσεις στην Ιεραρχία και επιζητώντας να προσκομίσει πολιτικά οφέλη.

Τώρα, γιατί ένα «ξαναζεσταμένο φαγητό» ύστερα από έξι ολόκληρα χρόνια θα ενδιέφερε κάποιον, μένει να το τεκμηριώσουν τόσο ο προτείνων ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Αρχιεπισκοπή.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις τότε δημοσιογραφικές πληροφορίες, η έντονη αντίδραση του μητροπολίτη Μεσσηνίας, Χρυσόστομου Σαββάτου και η συσπείρωση πέριξ αυτού μεγάλου αριθμού μητροπολιτών εξέφραζε τον υπάρχοντα και σήμερα δυισμό της Ιεραρχίας ανάμεσα σε ιεράρχες και περιβάλλοντα που πρόσκεινται περισσότερο προς την «προοδευτική παράταξη» (ΣΥΡΙΖΑ ή ΠΑΣΟΚ), και ιεραρχών και περιβαλλόντων που πρόσκεινται περισσότερο προς το συντηρητικό χώρο και τη Νέα Δημοκρατία.

Ο δυισμός αυτός ενυπήρχε και συνεχίζει να υφίσταται, ακόμη και σήμερα, και στο στενό περιβάλλον του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, καθώς οι πληροφορίες ομιλούν για δύο κοσμικά πρόσωπα που γέρνουν κατά καιρούς τη πλάστιγγα πότε προς τη μία και πότε προς την άλλη κατεύθυνση.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση της συμφωνίας του 2018 είχε ειπωθεί τότε, ότι την προεργασία που είχε κάνει το επιτελείο που πρόσκειτο ευνοϊκά προς την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ακύρωσαν εκπρόσωποι του… άλλου επιτελείου και ενημέρωσαν σχετικά τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος και άλλαξε τις όντως θετικές αρχικές αντιδράσεις σε αρνητικές την επομένη μέρα…

Όμως, ο «βασικός αντίπαλος» στη συμφωνία εκείνη ήταν οι ίδιοι οι μητροπολίτες των επαρχιών που έχαναν μεγάλο τμήμα της τοπικής οικονομικής διαχείρισης που έχουν τώρα, προς όφελος της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών (ΕΚΥΟ) Υπηρεσίας καταφανώς ελεγχόμενης περισσότερο από το αρχιεπισκοπικό περιβάλλον.

Επισημαίνεται ότι ο μητροπολίτης Μεσσηνίας αντέδρασε άμεσα στην πρόταση Κασσελάκη στέλνοντας διπλό μήνυμα και προς την Κουμουνδούρου αλλά και την… οδό Αγίας Φιλοθέης.

«Η συμφωνία Τσίπρα έχει ακυρωθεί από την Ιεραρχία κατά το 2018 και 2019, ενώ η μισθοδοσία του Κλήρου έχει τακτοποιηθεί με Νόμο της υπουργού Κεραμέως», διεμήνυσε ο Μητροπολίτης, διευκρινίζοντας ότι ο κ. Κασσελάκης θα πρέπει «να είναι πιο προσεκτικός και να μην εκτίθεται, ιδιαίτερα δε όταν αναφέρεται σε θέματα θεσμικά».

Τι προέβλεπε η συμφωνία του 2018

Αντικείμενο της συμφωνίας του 2018 ήταν ένας διπλός συμβιβασμός επ’ αμοιβαία ωφελεία των μερών.

Αφ’ ενός η Πολιτεία αποδεσμευόταν από τη μισθοδοσία του Κλήρου, διασφαλίζοντας όμως στην Εκκλησία τους πόρους που απαιτούνται γι’ αυτή, και αφ’ ετέρο, Πολιτεία και Εκκλησία συμφωνούσαν στην από κοινού αξιοποίηση αμφισβητούμενων μεταξύ τους εκτάσεων χωρίς να περιμένουν να αποσαφηνιστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους! Κάτι το οποίο ενέχει δικαστικές επιπλοκές.

Η συμφωνία αποτυπώθηκε σε δύο κείμενα. Το πρώτο ήταν ένα σχέδιο συμφωνίας δεκαπέντε σημείων, με τον τίτλο «Συμφωνία μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας», την οποία παρουσίασαν μία βραδιά στο Μαξίμου, Ιερώνυμος – Τσίπρας.

Το δεύτερο ήταν ένα δεκασέλιδο κείμενο με τον τίτλο «Σχέδιο υλοποίησης της συμφωνίας Πολιτείας – Εκκλησίας» που εκπονήθηκε από την κυβέρνηση ύστερα από διαπραγματεύσεις με την Εκκλησία και δόθηκε στη δημοσιότητα στις 12 Φεβρουαρίου 2019, λίγους μόλις μήνες πριν από τις εκλογές, που, όπως όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν, θα τις έχανε η τότε κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ.

Το πρώτο κείμενο, η συμφωνία των δεκαπέντε σημείων, ξεκινούσε με την αναγνώριση ότι το ελληνικό κράτος είχε αποκτήσει στο παρελθόν περιουσία της Εκκλησίας χωρίς να καταβάλει πλήρη αποζημίωση και, ως ανταπόδοση, ανέλαβε τη μισθοδοσία του Κλήρου!

Συμφωνούσαν, δε, ότι εφεξής, η Πολιτεία παύει να μισθοδοτεί η ίδια τους κληρικούς, αλλά θα κατέβαλλε σε ειδικό Ταμείο ετήσια επιδότηση, από την οποία η Εκκλησία θα μισθοδοτούσε τους υπηρετούντες κληρικούς.

Από την πλευρά της η Εκκλησία παραιτείτο από οποιεσδήποτε αξιώσεις για πλημμελώς αποζημιωθείσα περιουσία της που απέκτησε στο παρελθόν το ελληνικό κράτος, διασφαλίζονταν οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων κληρικών, ενώ η Εκκλησία θα μπορούσε εφεξής, να ιδρύει νέες θέσεις κληρικών μόνο από δικούς της πόρους.

Παράλληλα, συμφωνούσαν ότι η διαχείριση και αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων που διαμφισβητούνται μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας ανατίθεντο στο Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας, το οποίο ιδρυόταν και διοικείτο από κοινού από Πολιτεία και Εκκλησία, με επιμερισμό κατά ίσο μέρος των εσόδων και υποχρεώσεών του.