Έρχεται μαζί με τα F-35 και αλλάζουν τις ισορροπίες στο Αιγαίο

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Η είδηση προκάλεσε ενθουσιασμό στις τάξεις της Πολεμικής Αεροπορίας, και πρώην αρχηγός ανέφερε στη «ΒτΚ» ότι η Π.Α. με τα Ραφάλ και τα F-35 στη διάθεσή της, αποκτά πρωτοφανή υπεροπλία στον αέρα, και αφήνει πολύ πίσω χώρες που ενδεχομένως μπορεί να αποτελούν δυνητικό κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια. Και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εξισωθεί από πλευράς ισχύος πυρός και επιχειρησιακής επάρκειας η προμήθεια των F-35 με τα F-16 που, πιθανότατα, θα πάρει η Τουρκία.

Τη Δευτέρα, επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα αποσταλεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας η απάντηση (Letter Of Acceptance-LOA) με την οποία γίνεται αποδοχή του αιτήματος της Πολεμικής Αεροπορίας μέσω επιστολής που είχε στείλει, ώστε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την απόκτηση των F-35. Οι διαπραγματεύσεις όμως, θα αφορούν και άλλα οπλικά συστήματα, τα οποία θα οριστικοποιηθούν στη συνέχεια. Πρόκειται, όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, για υλικό το οποίο θα δοθεί στη χώρα μας ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια που προσέφερε στην Ουκρανία, και πιθανότατα μέσα σε αυτό θα είναι μεταχειρισμένα αεροσκάφη C-130 και κορβέτες LCS.

Ηταν προγραμματισμένο να κατατεθεί στο Κογκρέσο, και συγκεκριμένα στις Επιτροπές Διεθνών Σχέσεων και Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και της Βουλής, η επιστολή αποδοχής από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, με την οποία θα καλεί το Σώμα να εγκρίνει την έναρξη διαπραγματεύσεων για την πώληση των F-35 στην Ελλάδα. Στη συνέχεια –σύμφωνα με τη διαδικασία– το Κογκρέσο αναμένεται να εγκρίνει σιωπηρώς την πώληση των F-35, και κατόπιν, αφού η Ελλάδα αποδεχθεί το LOA, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της σύμβασης, που θα συμπεριλαμβάνει τα χρονοδιαγράμματα, τον εξοπλισμό και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Να σημειωθεί ότι η χώρα μας είναι η πρώτη χώρα της περιοχής μετά το Ισραήλ που θα αποκτήσει τα υπερσύγχρονα μαχητικά πέμπτης γενιάς, που σε συνδυασμό με τα Rafale και τα αναβαθμισμένα F-16 θα δημιουργήσουν μία από τις πιο ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις.

Η επιστολή

Η επιστολή Μπλίνκεν –σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη– κοινοποιείται και στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Να σημειωθεί ότι ο κ. Μπλίνκεν θα στείλει ανάλογη επιστολή και για την προμήθεια των F-16 στην Τουρκία, όπου αναμένεται να υπάρχουν προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν πως δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΒτΚ», η LoA των Αμερικανών, που θα σταλεί στο υπουργείο Άμυνας, θα είναι προσχέδιο, αφού δεν θα έχει ακόμη επισημοποιηθεί, διότι απαιτείται μία διαδικασία διάρκειας δύο εβδομάδων στο Κογκρέσο. Συγκεκριμένα, από τη στιγμή που αποστέλλεται η επιστολή οι νομοθέτες των ΗΠΑ, που είναι αρμόδιοι για τις πωλήσεις αμερικανικού πολεμικού υλικού, έχουν δύο εβδομάδες διορία να επεξεργαστούν τις προτάσεις συνολικά, με το Σώμα, και στη συνέχεια να αποφανθούν. Πρόκειται για τους επικεφαλής των Επιτροπών Διεθνών Σχέσεων και Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και της Βουλής, τους γερουσιαστές Μπεν Κάρντιν και Τζιμ Ρις, και τους βουλευτές Μάικ Μακόλ και Γκρέγκορι Μικς, οι οποίοι είναι αρμόδιοι για τις πωλήσεις αμερικανικού πολεμικού υλικού. Πηγές από τις ΗΠΑ αναφέρουν ότι οι επικεφαλής των αρμόδιων Επιτροπών θα δώσουν τη συγκατάθεσή τους για τη συμφωνία, εφόσον ο κ. Μπλίνκεν περιλαμβάνει σ’ αυτή επιστολές με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας. Όπως λένε κύκλοι της Ομογένειας, πρόκειται για σημαντική κίνηση, την οποία η Αθήνα ανέμενε εδώ και καιρό, προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης όσων έχουν συζητηθεί σε σχέση με την περαιτέρω εξοπλιστική ενίσχυση της Ελλάδας από τις ΗΠΑ.

Κυβερνητικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η χώρα μας εκτός από τα F-35, θα λάβει και αμερικανικό πολεμικό υλικό που έχουν μεγάλη ανάγκη οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Το υλικό αυτό θα καλύπτει ένα μεγάλο εύρος αναγκών της αμυντικής λειτουργίας της χώρας, αλλά για την ώρα αποφεύγουν να εστιάσουν σε συγκεκριμένα οπλικά συστήματα. Η Τουρκία –όπως προαναφέραμε– θα αποκτήσει τα F-16, αλλά η Ουάσινγκτον θα δεσμευθεί ότι αν απειλήσει την Ελλάδα θα έχει επιπτώσεις στη συμφωνία για τα αμερικανικά μαχητικά, η οποία δεν αποκλείεται να ανασταλεί. Στελέχη της κυβέρνηση σημείωναν ότι η «υπόθεση F-16» για την Τουρκία θα τραβήξει σε μάκρος, αφού η προμήθεια των 40 αεροσκαφών και η αναβάθμιση άλλων 80 που επιδιώκει η Άγκυρα, είναι μία διαδικασία που θα τραβήξει σε μάκρος, οπότε η Τουρκία θα κρίνεται καθημερινά από τη στάση της έναντι της χώρας μας. Όπως επισημαίνουν κύκλοι της Ομογένειας, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών και το Κογκρέσο δεν πρόκειται να επιτρέψουν ελιγμούς στην Άγκυρα, ούτε παραβιάσεις συμπεφωνημένων. Και παρέπεμπαν στην αναστολή της συμφωνίας για τα F-35, που ήδη είχε αγοράσει η Τουρκία, το 2018, και τα οποία δεν έλαβε ποτέ.

Τι προηγήθηκε

Η πώληση των F-35 στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε από την Ουάσινγκτον και ως μοχλός πίεσης για να καμφθεί ο Ερντογάν, και η προειδοποίηση είχε δοθεί από τον ίδιο τον Άντ. Μπλίνκεν στην επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε ξεκαθαρίσει ότι εάν δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ άμεσα, τότε η Ουάσινγκτον θα προχωρήσει για την έγκριση της συμφωνίας πώλησης των F-35 στην Ελλάδα. Μια κίνηση η οποία θα ήταν καταστροφική για την Τουρκία, η οποία θα κινδύνευε να μείνει μόνο με τα παλιά F-16. Μετά την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την Τουρκία, το μεγάλο «αγκάθι» παραμένει η στάση του Κογκρέσου, αλλά η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι με την προώθηση του πακέτου των F-35 στην Ελλάδα, θα καθησυχασθούν και οι ανησυχίες που υπάρχουν σε μέλη της Γερουσίας και της Βουλής για την ασφάλεια της Ελλάδας, ενώ είναι γνωστό ότι αρκετά μέλη του Κογκρέσου ζητούν και έγγραφες εγγυήσεις ότι τα F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον συμμάχων χωρών.

Αλλαγή πλεύσης για τις κορβέτες

Το «διαβατήριο» για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα των ΗΠΑ, για την κατασκευή των θηριωδών φρεγατών Constellation (6.700 τόνοι), σύμφωνα με πληροφορίες μας είναι οι κορβέτες LCS, ενώ ενημερωμένοι παράγοντες αναφέρουν ότι είναι πολύ πιθανή η προσθήκη «δώρου» που θα πείσει την ελληνική πλευρά. Κατά τις εκτιμήσεις όσων μας μίλησαν, είναι πολύ πιθανή η ενίσχυση με υπερσύγχρονους πυραύλους που θα καλύπτουν πλήρως τις επιχειρησιακές ανάγκες.

Να σημειωθεί πάντως, ότι η «ΒτΚ» μίλησε με τουλάχιστον τρεις πρώην αρχηγούς ΓΕΝ και πολλούς πρώην ανώτατους αξιωματικούς, οι οποίοι συμφώνησαν ότι οι εν λόγω κορβέτες που τις αποσύρει το αμερικανικό ναυτικό, παρά το σχετικά νεαρό της ηλικίας τους, δεν είναι αυτό που χρειάζεται το Π.Ν. Όμως, επίσης δήλωναν άγνοια για το περιεχόμενο των συζητήσεων και τις πιθανές παραχωρήσεις των ΗΠΑ, ως προς το «πακέτο» που θα περιλαμβάνει ο εξοπλισμός τους, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για δέλεαρ των ΗΠΑ προκειμένου «να μην πετάξουν για παλιοσίδερα τις κορβέτες τους».

Από την άλλη πλευρά, συνομιλητές του πρώην Α/ΓΕΕΘΑ στ/γου Κ. Φλώρου έλεγαν ότι οι εν λόγω κορβέτες ήταν κατά καιρούς στις επιθυμίες πολλών πρώην Α/ΓΕΝ τα τελευταία 15 χρόνια. Ο προηγούμενος αρχηγός ΓΕΝ αντν/χος Γ. Δρυμούσης παρουσίασε, πριν από τα Χριστούγεννα, μελέτη στον πρωθυπουργό και στον υπουργό Εθνικής Άμυνας, σύμφωνα με την οποία οι τρεις νέες Φ/Γ Belharra και οι 4 αναβαθμισμένες MEKO –όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα– δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουν την απειλή κατά της Ελλάδας, και εισηγήθηκε τη βραχυπρόθεσμη ανανέωση του Στόλου. Ειδικότερα, προτάθηκε η αντικατάσταση των φρεγατών S με νεότευκτες πολλαπλού ρόλου αεράμυνας, με μεγάλη ισχύ πυρός σε όλες τις μορφές πολέμου, που θα κατασκευάζονται στην Ελλάδα, ώστε να είναι δυνατή η υποστήριξή τους και συμφέρουσα, καθώς και η προμήθεια κατάλληλων μικρότερων μεταχειρισμένων ναυτικών μονάδων, οι οποίες όμως θα παραληφθούν μόνο κατόπιν επιθεώρησης από το Π.Ν. Με λίγα λόγια, εισηγήθηκε την προμήθεια 11 πλοίων, και συγκεκριμένα τη ναυπήγηση 5 φρεγατών Constellation και την ταχεία μεταφορά από τις ΗΠΑ 6 κορβετών LCS.

Οι ΗΠΑ θα κατασκευάσουν 28 φρεγάτες Constellation για τις δικές τους ανάγκες και η Ελλάδα θέλει να ακολουθήσει το πρόγραμμα, αφού οι κατασκευαστές (Ficantieri) συμφωνούν να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, με ό,τι σημαίνει αυτό. Το κάθε πλοίο κοστίζει 950 εκατ. δολάρια (η κατασκευή τους εδώ θα μειώσει το κόστος, σύμφωνα με τη μελέτη), ενώ το κόστος των 54 βλημάτων επιφανείας-αέρος και επιφανείας-επιφανείας ανέρχεται στα 150 εκατ., και, σύμφωνα με τους υποστηρικτές αυτής της πρότασης, θα δώσει τριπλάσια ισχύ πυρός από τις κορβέτες. Οι υποστηρικτές των LCS λένε πως από τη στιγμή που το πρόγραμμα ναυπήγησης κορβετών φαίνεται ότι ακυρώνεται, είναι ευκαιρία που μπορεί να εξοικονομήσει 1,5 δισ. από τα κρατικά ταμεία. Λένε πως για τη ναυπήγηση 3+1 κορβετών είχαν προϋπολογιστεί περίπου 2,2 δισ. ευρώ, ενώ τα πλοία LCS, εκτοπίσματος 3.600 τόνων (που αποσύρει το αμερικανικό ναυτικό), κοστίζουν 100 εκατ. ευρώ ανά μονάδα και θεωρήθηκε ευκαιρία από το Π.Ν., το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον, έστω και ανεπίσημα, για την ώρα.

Πάντως, για το θέμα ενημερώθηκε και ο Αμερικανός υπ. Εξ. Άντονι Μπλίνκεν, κατά τη σχετικά πρόσφατη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στα Χανιά. Όσοι θεωρούν «ψαρόβαρκες» τις LCS εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν τα πάντα για να τις ξεφορτωθούν, ενώ, επίσης, συμφωνούν με την ένταξη στο πρόγραμμα των Constellation. Πάντως, ο πρωθυπουργός έχει στα χέρια του την εισήγηση Δρυμούση, που μιλάει για ταχεία μεταφορά 2+2+2 LCS, που αποσύρει το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν καινούριο κιβώτιο μετάδοσης, θα δοθούν έναντι συμβολικού ποσού και να μπει η Ελλάδα σε πρώτη προτεραιότητα για τα Constellation.

Αποστομωτική απάντηση σε Τουρκία – Λιβύη μέσω ΟΗΕ

Η Άγκυρα αργά αλλά σταθερά προωθεί τη δική της στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο, και χρησιμοποιεί τη Λιβύη, και πιθανότατα την Ιταλία, σύμφωνα με έμπειρους διπλωμάτες, προκειμένου να περιορίσει το ζωτικό χώρο της Ελλάδας, όπως αυτός απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο. Η Αθήνα αντιδρά και σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις της, οι οποίες θα είναι «θορυβώδεις», σύμφωνα με διπλωμάτη. Προχθές, δια του Μ.Α. μας στον ΟΗΕ πρέσβη Ευ. Σέκερη, παραδόθηκε στον γ.γ. του ΟΗΕ η ελληνική απάντηση στο σχέδιο της επαναφοράς, δια της τεθλασμένης, του τουρκολιβυκού μνημονίου. Απάντηση, η οποία απορρίπτει διαρρήδην τους ισχυρισμούς της Τουρκίας και της Λιβύης, που προχώρησαν στην κήρυξη Συνορεύουσας Ζώνης.Η επιστολή θα δημοσιευθεί και ως επίσημο έγγραφο του ΟΗΕ και συντάχθηκε στην Αθήνα με τις οδηγίες του υπ. Εξ. Γ. Γεραπετρίτη και της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου.

Σύμφωνα με την επιστολή, η χώρα μας τονίζει ότι η κίνηση Τουρκίας και Λιβύης αντιτίθεται στο Διεθνές Δίκαιο και επισημαίνει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο και άκυρο, όπως και όλες οι κινήσεις οι οποίες γίνονται στη βάση των συντεταγμένων που έχει ορίσει. Τονίζεται, επίσης, ότι τα όρια της διεκδικούμενης από τη Λιβύη

Συνορεύουσας Ζώνης, όπως φαίνεται από τις σχετικές συντεταγμένες και το χάρτη που έχει καταθέσει στον γ.γ. του ΟΗΕ, δεν συνάδουν με το Διεθνές Δίκαιο, για τους εξής λόγους:

• Το κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης ,στην οποία έχει εναντιωθεί η Ελλάδα ήδη από το 1974.
• – Τις ευθείες γραμμές βάσης, που χρησιμοποιεί για τους υπολογισμούς της Συνορεύουσας Ζώνης, τις οποίες επίσης η Ελλάδα έχει καταγγείλει από το 2005, και μάλιστα στην επιστολή γίνονται παραπομπές σε αντίστοιχες αποφάσεις του Δ.Δ. της Χάγης.

Το υπ. Εξ. επισημαίνει ότι η Λιβύη, τον Δεκέμβριο, στη δική της επιστολή, κάνει αναφορά σε ανατολικά θαλάσσια σύνορα, τα οποία όμως διεκδικήθηκαν από τη Λιβύη, επίσης βάσει του τουρκολιβυκού μνημονίου, του οποίου «οι συντεταγμένες απορρίφθηκαν κατηγορηματικά από την Ελλάδα ως άκυρα και χωρίς ισχύ, και ως κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών κανόνων του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων δικαιωμάτων των ελληνικών νησιών στην περιοχή αυτή».