«Συμφωνία κυρίων» για το κύμα ανατιμήσεων

«Πάγος» στα σενάρια για μείωση ΦΠΑ, ποια τα μέτρα - ανάχωμα στις ανατιμήσεις, που βάζουν «φωτιά» στο καλάθι της νοικοκυράς

Στοπ στα σχέδια της κυβέρνησης για ανάσχεση των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής με όπλο τον ΦΠΑ βάζει το υψηλό δημοσιονομικό κόστος, αλλά και το μήνυμα που έφτασε λανθασμένα στις αγορές σε μία συγκυρία που κινείται στην αβεβαιότητα και είναι ιδιαίτερα κρίσιμη.

Χωρίς να προχωρήσει σε λεπτομέρειες, ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, έκανε λόγο για «άσκηση» που βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς υπάρχουν πληροφορίες για νέο γύρο ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα που μπορεί να αυξηθούν έως και 20%.

Οι συγκεκριμένες δηλώσεις που έκανε ο κ. Γεωργιάδης ανέβασαν στο προσκήνιο την πιθανότητα να αξιοποιηθεί ένα μέσο - που βρισκόταν εκτός τραπεζιού από την κυβέρνηση μέχρι τώρα - το οποίο θα προσπαθεί να ελέγξει το επίπεδο των τιμών. Μάλιστα το οικονομικό επιτελείο δεν αναφέρθηκε ποτέ σε μείωση έμμεσων φόρων, αλλά σε επιδοτήσεις απορρόφησης του αυξημένου ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η μείωση του ΦΠΑ έχει υψηλό δημοσιονομικό κόστος και υπάρχουν αμφιβολίες για το πρακτικό αποτέλεσμα στο επίπεδο των τιμών. Υπάρχουν περιπτώσεις τα προηγούμενα χρόνια όπου οι μειώσεις ΦΠΑ δεν περνούσαν στις τσέπες των καταναλωτών, αλλά των εμπόρων.

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση ασχολείται με το θέμα του δημοσιονομικού κόστους. Μόνο από την ενδεχόμενη μετάταξη του ψωμιού από τον μειωμένο συντελεστή 13% στον υπερμειωμένο 6% υπολογίζεται πως οι απώλειες αγγίζουν σε 160 εκατ. ευρώ, ενώ αν προχωρούσε μια «άσκηση» μετάταξης 10-15 βασικών προϊόντων από το καλάθι της νοικοκυράς σε χαμηλότερο συντελεστή, το κόστος του έτους θα ξεπερνούσε το 1 δισ. ευρώ.

Ο Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας την Τετάρτη έβαλε τέλος στα σενάρια τονίζοντας ότι δεν μπορούμε να εκτροχιάσουμε τον προϋπολογισμό από τον Γενάρη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο δεν συζητά για το ενδεχόμενο μείωσης ΦΠΑ την ώρα που βρισκόμαστε σε αναμονή για τα «ευρήματα» της Fitch την Παρασκευή με τη 13η αξιολόγηση σε εξέλιξη και το οικονομικό επιτελείο να επιδιώκει λήξη της ενισχυμένης εποπτείας το καλοκαίρι, με τις αγορές σε κατάσταση αυξημένης αβεβαιότητας καθώς το άλμα του πληθωρισμού εγείρει ανησυχία για τη νομισματική πολιτική η οποία μάλιστα έχει ήδη αντανάκλαση στα spread των ελληνικών ομολόγων (θέμα χρόνου η πρώτη έξοδος στις αγορές για φέτος) και την προοπτική επαναφοράς πρωτογενών πλεονασμάτων το 2023.

Το συγκεκριμένο ζήτημα ωστόσο είναι πολύ πιθανό να επανέλθει εάν οι ανατιμήσεις συνεχιστούν με την ίδια θερμή διάθεση και η ενεργειακή κρίση κρατήσει ως το καλοκαίρι, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και ο πληθωρισμός.

Αυτή τη στιγμή το σενάριο που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας αφορά στην επιδίωξη μιας «συμφωνίας κυρίων» έτσι ώστε να απορροφηθεί το αυξημένο κόστος από την αγορά για 2-3 μήνες καθώς από τον Ιανουάριο και οι επιχειρήσεις έχουν μπει στη λίστα των επιδοτήσεων για την απορρόφηση ενός σημαντικού μέρους του αυξημένου ενεργειακού κόστους. Πάντως πηγές αναφέρουν ότι μέσα στην πανδημία τα σούπερ μάρκετ ήταν αυτά που δεν επλήγησαν από την οικονομική κρίση και μάλιστα είδαν τα κέρδη τους να απογειώνονται.

Σε ότι αφορά τις πιέσεις που δέχονται οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί, θα πρέπει να γίνει επίσπευση των διαδικασιών αύξησης του κατώτατου μισθού και οι προσδοκίες για μια ισχυρή ενίσχυσή του από το σημερινό επίπεδο των 663 ευρώ ενώ αυστηροί έλεγχοι θα διεξάγονται στην αγορά.