Χρήστος Σταϊκούρας στη «ΒτΚ»: Στο έργο της Δικαιοσύνης για τα Τέμπη η κυβέρνηση συνδράμει χωρίς να παρεμβαίνει

Τα ουσιαστικά βήματα που έχουν γίνει στο σιδηροδρομικό δίκτυο και το έχουν καταστήσει πιο ασφαλές από ό, τι ήταν πριν από δύο χρόνια, περιγράφει στην αποκλειστική συνέντευξή του στη «Βραδυνή της Κυριακής» ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, επισημαίνοντας, όμως, πως «πρέπει να συνεχιστεί η επίμονη προσπάθεια που σήμερα καταβάλλεται».

Αποδομώντας τα περί συγκάλυψης ο κ. Σταϊκούρας υποστηρίζει πως «το δυστύχημα ερευνάται από τη Δικαιοσύνη», σπεύδοντας να συμπληρώσει πως «στο έργο της συνδράμει, χωρίς να παρεμβαίνει, η κυβέρνηση».

Παράλληλα, κατηγορεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης για «εργαλειοποίηση της τραγωδίας», γεγονός που φάνηκε –όπως τονίζει χαρακτηριστικά– «και από τη μικροπολιτική επένδυση του ΠΑΣΟΚ σε ψευδείς ειδήσεις».

Αναλυτικά η συνέντευξη του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σταϊκούρα στη «ΒτΚ»:

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για συγκάλυψη στη σιδηροδρομική τραγωδία με τα 57 θύματα στα Τέμπη, ενώ και στις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως οι πολίτες σάς χρεώνουν το ίδιο. Θεωρείτε ότι έγιναν λάθη στη διαχείριση της τραγικής αυτής υπόθεσης και πώς μπορεί να αλλάξει η γνώμη των πολιτών;

«Το δυστύχημα στα Τέμπη είναι μία τραγωδία που έχει συγκλονίσει τους πολίτες της πατρίδας μας. Το δυστύχημα ερευνάται από τη Δικαιοσύνη. Στο έργο της συνδράμει, χωρίς να παρεμβαίνει, η κυβέρνηση.

Ενδεικτικά, αναφέρω ότι με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Δικαιοσύνης, ύστερα από αίτημα του ανακριτή, κατέστη δυνατή η πρόσβαση στις τηλεφωνικές επικοινωνίες των εμπλεκομένων, διάταξη που καταψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Θυμίζω, επίσης, ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, πρακτικά ενεργοποίησε, συγκρότησε και ενίσχυσε τον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), με σκοπό την πλήρη, ανεξάρτητη και επιστημονική διαλεύκανση των αιτιών και των συνθηκών της τραγωδίας.

Δυστυχώς, από τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιχειρείται εργαλειοποίηση της τραγωδίας, γεγονός που φάνηκε και από τη μικροπολιτική επένδυση του ΠΑΣΟΚ σε ψευδείς ειδήσεις, όταν ενστερνίστηκε ανακριβές δημοσίευμα που ήθελε τον πρώην μεταβατικό πρόεδρο του ΟΣΕ να προειδοποιεί την κυβέρνηση για έλλειψη ασφάλειας στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Ο κ. Γραμματίδης, σε ανάρτησή του, ξεκαθάρισε ότι οι προτάσεις που υπέβαλε μετά την παραίτησή του από τον ΟΣΕ έγιναν “όχι για λόγους ασφαλείας, αλλά για να ολοκληρωθούν τα έργα αποκατάστασης των ζημιών στη Θεσσαλία από τις θεομηνίες “Daniel” και “Elias” και ότι η ασφάλεια στη λειτουργία του σιδηρόδρομου είναι απόλυτη”».

Τι απαντάτε στις κατηγορίες ότι ασκούνται «κυβερνητικές πιέσεις» στον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), που συντάσσει το πόρισμα για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη;

«Δεν έχω υπ’ όψιν μου κάποια τέτοια “κατηγορία”, πολύ δε περισσότερο ”πίεση”. Επί θητείας μας, από τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν ορίστηκε η Διοίκηση αυτής της Αρχής, λειτουργεί απολύτως ανεξάρτητα.

Επιτελώντας το θεσμικό μας ρόλο, υποστηρίζουμε το έργο του Φορέα με μέσα και προσωπικό. Συγκεκριμένα και ενδεικτικά, ανταποκριθήκαμε αμέσως, όταν ζητήθηκε πρόσθετη χρηματοδότηση από το υπουργείο, ώστε να υπάρξει συνεργασία με τα καλύτερα ινστιτούτα του εξωτερικού.

Επίσης, ο προϋπολογισμός του Οργανισμού ανήλθε στα 4,2 εκατ. ευρώ από 600 χιλ. ευρώ που ήταν πριν, ενώ ζητήσαμε τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA), ο οποίος και ανταποκρίθηκε με δύο υψηλόβαθμα στελέχη του, που έχουν ενσωματωθεί στην επιτροπή διερεύνησης του δυστυχήματος».

Εφόσον διαπιστωθεί πως η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε παράνομο και αδήλωτο φορτίο, τι θα κάνετε με τη HellenicTrain; Θα καταγγείλετε ή θα αναθεωρήσετε τη σύμβαση και πώς «μεταφράζεται» αυτό πρακτικά για την επόμενη μέρα στο Σιδηρόδρομο;

«Αν προκύψει από την εν εξελίξει δικαστική έρευνα κάτι τέτοιο, η Πολιτεία θα επανεξετάσει τα δεδομένα και την κατάσταση.

Τα συμπεράσματα της επανεξέτασης, με όλα τα δεδομένα της έρευνας, θα αξιολογηθούν, και με βάση αυτά θα προσδιοριστούν οι τυχόν περαιτέρω πρωτοβουλίες».

Είναι πιο ασφαλή τα τρένα μετά την τραγωδία στα Τέμπη; Τι έχει αλλάξει ύστερα από 19 μήνες που είστε στην ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών;

«Το τελευταίο ενάμιση έτος δρομολογούμε ένα συγκροτημένο σχέδιο για την αναβάθμιση του ελληνικού Σιδηρόδρομου και την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του.

Έχει υλοποιηθεί πλήθος παρεμβάσεων, για τις οποίες έχει ενημερωθεί, δύο φορές, με δική μας πρωτοβουλία, η Βουλή των Ελλήνων, εν μέσω και άλλων δημόσιων τοποθετήσεων.

Ειδικότερα, στα κρίσιμα τεχνολογικά συστήματα που λειτουργούν ως δικλίδες ασφαλείας στον παράγοντα του ανθρώπινου λάθους, υπάρχει ουσιαστική πρόοδος:

• Σηματοδότηση και Τηλεδιοίκηση: Τον Σεπτέμβριο του 2023 ολοκληρώθηκαν οι συμβάσεις και τα συστήματα λειτουργούσαν σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνα – Θεσσαλονίκη. Μετά τον “Daniel” καταστράφηκε ένα τμήμα αυτού, και για το οποίο δρομολογείται η αποκατάστασή του.
• ETCS επί της γραμμής (σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών): Και αυτό είχε εγκατασταθεί λειτουργικά στο δίκτυο τον Νοέμβριο του 2023, εκτός της περιοχής που επλήγη από τον “Daniel”.
• Λειτουργούν 5 κέντρα ελέγχου κυκλοφορίας και δημιουργήθηκαν 4 κέντρα ελέγχου σηράγγων.
• Αυξήθηκε ο προϋπολογισμός του ΟΣΕ από τα 45 στα 75 εκατ. ευρώ.

Συνεπώς, για το σιδηροδρομικό δίκτυο, από τεχνολογικής, οικονομικής και επιχειρησιακής απόψεως, έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα για να είναι πιο ασφαλές από ό,τι ήταν πριν από δύο χρόνια.

Όμως, πρέπει να συνεχιστεί η επίμονη προσπάθεια που σήμερα καταβάλλεται, ώστε να ενισχύουμε διαρκώς την ασφάλεια των μεταφορών».

Κύριε υπουργέ, θα ήθελα να μου πείτε συγκεκριμένα για την Τηλεδιοίκηση, πού βρισκόμαστε σήμερα; Και πότε προβλέπεται να αποκατασταθούν οι ζημιές που υπέστησαν τα συστήματα μετά το καταστροφικό πέρασμα της κακοκαιρίας «Daniel»;

«Τον Σεπτέμβριο του 2023, στο σιδηροδρομικό άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη είχαμε 100% εγκατάσταση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, ωστόσο στο κομμάτι Δομοκός – Λάρισα τα συστήματα καταστράφηκαν από την κακοκαιρία “Daniel”.

Στο τμήμα Δομοκός – Λάρισα η ασφαλής κυκλοφορία διασφαλίζεται με έλεγχο εισόδου στα δύο άκρα με βάση το Γενικό Κανονισμό Κυκλοφορίας.

Το κόστος αποκατάστασης των ζημιών στο σιδηρόδρομο ανέρχεται σε 463 εκατ. ευρώ, και μαζί με τα οδικά έργα που πρέπει να γίνουν, ο προϋπολογισμός φτάνει τα 1,4 δισ. ευρώ.

Εστάλησαν οι συμβάσεις στο Ελεγκτικό Συνέδριο, την προηγούμενη εβδομάδα, αναμένουμε την ολοκλήρωση της διαδικασίας, προκειμένου να ξεκινήσει η αποκατάσταση με ενισχυμένη ανθεκτικότητα του βασικού σιδηροδρομικού άξονα και των κάθετών του, δηλαδή του Λάρισα – Βόλος και του Παλαιοφάρσαλα – Καλαμπάκα, μαζί με τα συνοδά συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης και ETCS, που καταστράφηκαν στην περιοχή. Εκτιμούμε ότι αυτά τα έργα θα ολοκληρωθούν περίπου το καλοκαίρι του 2026».

«Ακολουθούνταν ευκαιριακές λύσεις για τις διαβάσεις»

Πώς μπορούν να εξαλειφθούν τα κατά καιρούς περιστατικά που βλέπουμε με τους συρμούς τρένων και τα οποία –εκτός από το ότι «τραυματίζουν» την εικόνα του Σιδηροδρόμου– ενισχύουν την ανασφάλεια του επιβατικού κοινού; Ειδικά για τις ισόπεδες διαβάσεις δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να προληφθούν τα ατυχήματα, ορισμένα εκ των οποίων είναι θανατηφόρα;

«Υπάρχουν δεκάδες ισόπεδες διαβάσεις σε όλη τη χώρα και οι ευκαιριακές λύσεις που ακολουθούνταν επί χρόνια, έχουν οδηγήσει στο να σωρευθούν τα προβλήματα.

Για παράδειγμα, η προσπάθεια μεμονωμένης και αποσπασματικής αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών –τα οποία ήταν πολλαπλάσια και πριν από τα Τέμπη– δεν συνέβαλε ώστε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα.

Εμείς, ακολουθήσαμε μία συστηματική προσέγγιση. Για πρώτη φορά, εξασφαλίσαμε στον ΟΣΕ 25 εκατ. ευρώ. Βγαίνουν διαγωνισμοί, έτσιώστε να αντιμετωπίσουμε ολιστικάτο πρόβλημα».

Ποια είναι η θέση σας γύρω από τη συζήτηση που υπάρχει στο δημόσιο διάλογο, πως ο Σιδηρόδρομος κουβαλάει τις «αμαρτίες του παρελθόντος» και ότι ενδεχομένως η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα έπρεπε να έχει δράσει πιο δραστικά από το 2019, όταν και ανήλθε στην εξουσία, προχωρώντας –ενδεχομένως– ακόμα και στη διάλυση του ΟΣΕ;

«Ουδείς αμφισβητεί ότι στο Σιδηρόδρομο έχουν σωρευθεί παθογένειες και εγγενείς αδυναμίες, για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτούνται οργανωμένο σχέδιο, οικονομική υποστήριξη, εντατική προσπάθεια, αλλά και χρόνος.

Σε αυτή την κατεύθυνση, ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2024, η οργανωτική μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού τομέα, με τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα που αντικαθιστά το πολυδαίδαλο σχήμα Διοίκησης που υπάρχει σήμερα.

Το σχέδιο δράσης που υλοποιείται, σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς Οργανισμούς, οι οποίοι αναγνωρίζουν την πρόοδο, είναι ο οδικός χάρτης που επιδιώκουμε να οδηγήσει στην επόμενη μέρα.

Επομένως, μετά την περίοδο των Μνημονίων, που συνοδεύτηκε από αναγκαίες, τότε, περικοπές δαπανών και απο-επένδυση στο Σιδηρόδρομο και όχι μόνο, ξεκίνησε η προσπάθεια ανάταξης, η οποία φέρνει αποτελέσματα και θα συνεχιστεί, προκειμένου να φτάσουμε στο επίπεδο που αξίζει στη χώρα μας, ως ευρωπαϊκής χώρας».

*Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»