Τι είναι η απάτη vishing και πώς μπορούμε να προστατευτούμε από αυτή

Το vishing είναι μια αντίστοιχη απάτη «φωνητικού ψαρέματος» με πολλές παραλλαγές, που μπορεί να ξεγελάσει και μεγάλους οργανισμούς, με πιθανές καταστροφικές συνέπειες, όπως το «ηλεκτρονικό ψάρεμα» (phishing) είναι μια απάτη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στην οποία ο απατεώνας παρουσιάζεται ως αξιόπιστη πηγή για να εξαπατήσει τους παραλήπτες, ώστε να αποκαλύψουν ευαίσθητες πληροφορίες ή να «κατεβάσουν» κακόβουλο λογισμικό.

Το 2020, το phishing, το vishing και άλλες απάτες, κόστισαν σε περισσότερα από 241.000 θύματα πάνω από 54 εκατομμύρια δολάρια, με βάση μόνο τις περιπτώσεις που καταγγέλθηκαν στο FBI, αλλά πολλές άλλες περιπτώσεις απάτης δεν δηλώνονται στις Αρχές. Σύμφωνα με την διεθνή εταιρία κυβερνοασφάλειας ESET, οι χρήστες μπορούν να πάρουν τα μέτρα τους για να μην πέσουν θύματα του φωνητικού ψαρέματος.

Πώς όμως λειτουργούν αυτές οι απάτες τύπου vishing; Οι απατεώνες χρησιμοποιούν την κοινωνική μηχανική (Social Engineering) για να χειραγωγήσουν τα θύματά τους. Παρουσιάζονται ως ένας φορέας που εμπιστεύεστε -πχ η τράπεζά σας, η εταιρεία τεχνολογίας με την οποία συνεργάζεστε, κάποια υπηρεσία του Δημοσίου, κάποιος εργαζόμενος στο τμήμα τεχνικής υποστήριξης- και σας δημιουργούν την αίσθηση ότι πρόκειται για κάποιο επείγον ή ανησυχητικό συμβάν. Αυτή η αίσθηση του επείγοντος ή του φόβου που δημιουργούν, υπερισχύει κάθε φυσικής προσοχής ή υποψίας που μπορεί να έχει το θύμα.

Αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιούνται επίσης σε ηλεκτρονικά μηνύματα ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing) και σε ψεύτικα μηνύματα κειμένου (γνωστά ως smishing από το SMS Phishing). Αλλά ίσως είναι πιο αποτελεσματικά, όταν χρησιμοποιούνται «ζωντανά» μέσω τηλεφώνου.

Οι Vishers -δηλαδή οι απατεώνες που χρησιμοποιούν τεχνικές φωνητικού ψαρέματος- έχουν πολλά επιπλέον εργαλεία και τακτικές για να κάνουν τις απάτες τους πιο επιτυχημένες, όπως:

• Εργαλεία πλαστογράφησης αναγνώρισης κλήσης, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απόκρυψη της πραγματικής τοποθεσίας του απατεώνα και ακόμη και την αλλαγή των αριθμών τηλεφώνου, ώστε να φαίνεται ότι το τηλεφώνημα προέρχεται από κάποιο αξιόπιστο οργανισμό.
• Απάτες με συνδυαστική χρήση διαφορετικών τακτικών, που ενδέχεται να ξεκινούν με ένα ψεύτικο μήνυμα SMS (smishing), ένα email ηλεκτρονικού «ψαρέματος» (phishing) ή ένα φωνητικό μήνυμα και να ενθαρρύνουν τον χρήστη να καλέσει έναν αριθμό. Αν το θύμα καλέσει, θα μιλήσει απευθείας με έναν απατεώνα.
• Οι απατεώνες μπορούν να κάνουν έρευνα και να βρουν στα κοινωνικά μέσα και στις ανοικτές πηγές πληροφόρησης πληθώρα πληροφοριών για τα θύματά του. Οι απατεώνες μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες για να στοχεύσουν συγκεκριμένα άτομα (όπως υπαλλήλους εταιρειών με πρόσβαση σε προνομιακούς λογαριασμούς) και έτσι να κάνουν πιο νομιμοφανή την επικοινωνία -δηλαδή ο απατεώνας μπορεί να παραθέσει ορισμένα προσωπικά στοιχεία στο θύμα, ώστε να μπορέσει να αποσπάσει περισσότερες πληροφορίες.