Η αποφράδα μέρα της παράδοσης της Αθήνας

Στις 7.30 το πρωί της 27ης Απριλίου 1941, μία φοβερή έκρηξη στον Πειραιά ακούστηκε έως την Αθήνα και κατατρόμαξε τους πάντες.

Οι Εγγλέζοι ανατίναξαν μία μεγάλη αποθήκη με πυρομαχικά, για να μην πέσουν στα χέρια των Γερμανών.

Τις προηγούμενες ημέρες οι Γερμανοί βομβάρδιζαν ανηλεώς τον Nαύσταθμο και το Λιμάνι του Πειραιά, πλήττοντας και το επιβατηγό πλοίο «Ελλάς», σκοτώνοντας πολλά γυναικόπαιδα που έφευγαν στα νησιά…

Τα πρώτα τμήματα του γερμανικού στρατού άρχισαν να καταφθάνουν στις 8 το πρωί εκείνης της αποφράδας ημέρας. Έρχονταν από δύο κατευθύνσεις.

Η μία από την Ιερά Οδό και η δεύτερη από την Κηφισιά, υπό τον αντισυνταγματάρχη Ότο φον Σέιμπεν, με κατεύθυνση τους Αμπελοκήπους, όπου αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από τον φρούραρχο Αθηνών στρατηγό Χρήστο Καβράκο, το νομάρχη Αττικοβοιωτίας ναύαρχο Κων. Πεζόπουλο και του δημάρχους Αθηναίων Αμβρόσιο Πλυτά και Πειραιώς Μιχάλη Μανούσκο (πρόεδρο του Ολυμπιακού), περίμενε για να του παραδώσει την ανοχύρωτη πόλη των Αθηνών.

Εκεί, στην αρχή της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στο καφενείο «Παρθενών», υπεγράφη το πρωτόκολλο παράδοσης της Αθήνας, χωρίς την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου, που αρνήθηκε να παραστεί αλλά και να ορκίσει πρωθυπουργό τον στρατηγό Τσολάκογλου, λέγοντας:

«Έργο του Αρχιεπισκόπου δεν είναι να υποδουλώνει, αλλά να ελευθερώνει». Μετά την υπογραφή ο φον Σέιμπεν είπε στους Έλληνες επισήμους ότι «ο γερμανικός στρατός έρχεται ως φίλος που φέρει την ειρήνη στην Ελλάδα…».

Νωρίτερα, ένα άγημα μοτοσυκλετιστών κατέβηκε την Κηφισίας και μετέβη στην Ακρόπολη, όπου ο επικεφαλής του λοχαγός Γκ. Γιάκομπι (σύζυγος της σκηνοθέτιδας Λένι Ρίφενσταλ) αφού κατέβασε την ελληνική σημαία, ανύψωσε στη θέση της την πολεμική, την οποία λίγο μετά το μεσημέρι άλλαξαν και τοποθέτησαν την κανονική.

Θα έπρεπε στον ιστό της να είχαν τοποθετήσει και την ελληνική, μετά τη διαταγή «παραπλεύρως των γερμανικών σημαιών υψούνται εφεξής και αι ελληνικαί».

Μετά την έπαρση της σημαίας, το άγημα ξεκίνησε για το Ζάππειο, όπου δύο ώρες πριν, είχε μεταδοθεί το τελευταίο μήνυμα από τον αρχιεκφωνητή Κων. Σταυρόπουλο:

«Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι! Έλληνες! Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών. Αδέλφια, κρατείστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του Μετώπου! Έλληνες! Δεν ενικήθημεν. Η ελευθερία γρήγορα και πάλιν θα έλθη. Περιφρονείστε τον κατακτητήν. Όχι δάκρυα και λυγμούς. Σταθείτε υπερήφανοι. Ο αγών συνεχίζεται εις την Κρήτην! Η νίκη είναι δική μας! Ο σταθμός αυτός, σε λίγο δεν θα είναι ελληνικός. Θα είναι γερμανικός. Ο βασιλεύς και η κυβέρνησις τηλεγραφούν εκ Κρήτης. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Ζήτω το Έθνος! Ζήτω ο βασιλεύς!».

Μετά ακούστηκε ο εθνικός μας ύμνος, έπεσε το σήμα του σταθμού (ο γνωστός τσομπανάκος με τη φλογέρα και τα κουδουνάκια). Το σήμα πήρε τότε ο διευθυντής του υπουργείου Τύπου Δημ. Σβολόπουλος, με σύνδεσμο το έστειλε στην Κρήτη, στον υφυπουργό Τύπου Θεολόγο Νικουλούδη.

Εκείνος το παρέδωσε στον πρέσβη μας Σιμόπουλο, που το εμπιστεύθηκε στους Άγγλους στο BBC, «για να φρουρήσουν τον έντιμο λόγο της Ελλάδος».

Η επιστροφή του σήματος στην Αθήνα έγινε σε ειδική τελετή μετά την απελευθέρωση, παρουσία του Έλληνα πρεσβευτή και του διευθυντή του BBC, που είπε στη ζωντανή εκπομπή του: «Κατά τα μακρά έτη της εχθρικής κατοχής στην Ελλάδα, είχαμε την τιμή να είμεθα οι θεματοφύλακες του σήματος του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών και το κρατήσαμε ως το έμβλημα της αληθείας».

Το άγημα, που έφτασε στο Ζάππειο από την Ακρόπολη, κατέλαβε τους ραδιοθαλάμους και ένας υπολοχαγός με βροντερή φωνή στο στούντιο αναγγέλλει ότι θα σταλεί μήνυμα στον Χίτλερ στο Βερολίνο.

Ακολούθησε το γερμανικό σήμα, τρία συνεχόμενα χτυπήματα επί χαλκού… Με αγωνία οι ακροατές άκουαν πότε σιωπηλοί, πότε με οργή, τη φωνή του Γερμανού εκφωνητή: «Άχτουνγκ, άχτουνγκ! Προς τον φίρερ, ηγέτη του γερμανικού έθνους. Φίρερ μας, στις 27 Απριλίου και ώρα 8.10’ πρωινή εφθάσαμε εις τας Αθήνας, ως πρώτα γερμανικά στρατεύματα. Την 8.45’ υψώσαμε την γερμανικήν σημαίαν επί της Ακροπόλεως και του Δημαρχείου. Heil Mein Führer».

Η μεγάλη νύχτα της ναζιστικής κατοχής στην Αθήνα και της τριπλής κατοχής (γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής), άρχιζε! Και όπως έγραψε την επομένη στην «Ακρόπολη» ο δημοσιογράφος Θωμόπουλος:

«Ήτο η πρώτη ημέρα της κατοχής, 27 Απριλίου του έτους 1941 από Χριστού γεννήσεως, 488 από Αλώσεως Κωνσταντινουπόλεως και 120 από της Ελληνικής Επαναστάσεως…».