Από την «Βραδυνή της Κυριακής»: Γάμοι και βαφτίσια στην ύπαιθρο

Νέα ήθη και έθιμα στους γάμους φέρνει ο κορωνοϊός. Οι γάμοι των ζευγαριών από το εξωτερικό ακυρώθηκαν, οι γάμοι που είχαν προγραμματιστεί στα νησιά άλλαξαν χρόνο και τόπο διοργάνωσης, ενώ οι γάμοι Μαρτίου, Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου αναβλήθηκαν για αργότερα μέσα στα καλοκαίρι, και θα είναι αρκετά διαφορετικοί από ό,τι ξέραμε. Ενδεχόμενα να επιτραπεί από την Εκκλησία και τις Μητροπόλεις, καταρχάς τα μυστήρια (γάμοι – βαφτίσια) να τελούνται στην ύπαιθρο, ίσως στα κτήματα δεξιώσεων στα οποία υπάρχουν παρεκκλήσια, και να ακολουθούν οι δεξιώσεις, επίσης σε ανοιχτούς χώρους. Γάμοι και βαφτίσια στην ύπαιθρο, ίσως να επιτραπούν και στις αστικές εκκλησίες, όπου το επιτρέπει ο μεγάλος αύλιος χώρος. Με ευταξία, αλλά σε αποστάσεις ασφαλείας, με αρκετά αντισηπτικά και με συγκεκριμένο αριθμό συμμετεχόντων.

Θα αποφασίσει η ΔΙΣ 

Σύμφωνα με πληροφορίες, η τέλεση των μυστηρίων του γάμου και τα βαφτίσια έξω από τις εκκλησίες θα συζητηθεί σε ένα αρχικό στάδιο στη μεθαυριανή συνεδρίαση της ΔΙΣ. Είναι δύσκολο να ληφθεί τώρα συγκεκριμένη απόφαση, αν και δεν υφίστανται χωροταξικά εμπόδια. Έχουν τελεσθεί πολλές φορές στην ύπαιθρο λειτουργίες και μυστήρια. Το πλέον πιθανό είναι να δοθεί μία παράταση χρόνου για το συγκεκριμένο ζήτημα, προκειμένου να αποτυπωθούν και οι όποιες συνέπειες από τη συμμετοχή των πιστών στις λειτουργίες την προσεχή Κυριακή. Για την τέλεση μυστηρίου στην ύπαιθρο δεν απαιτείται η ύπαρξη Αγίας Τράπεζας, καθώς αυτή μπορεί να αντικατασταθεί, εάν απαιτηθεί, και από το αντιμήνσιο, τη λεγόμενη «φορητή» Αγία Τράπεζα. Η μη απαίτηση ύπαρξης Αγίας Τράπεζας διευκολύνει πολύ τη λήψη μίας απόφασης υπέρ της τέλεσης των μυστηρίων εκτός εκκλησίας.  

Εξυπακούεται, βέβαια, ότι αλλάζει και όλος ο τρόπος της οργάνωσης των κοσμικών δεξιώσεων που ακολουθούν τα μυστήρια αυτά. Στο βαλς, στους παραδοσιακούς χορούς, και όπου η επαφή είναι στενή, θα υπάρχει… απαγορευτικό. Ακόμα και στο χαιρετισμό των νεονύμφων από τους καλεσμένους. Ο παραδοσιακός ασπασμός θα αντικατασταθεί με μία γενική δια χειροκροτήματος αποχώρηση των νεονύμφων!

Πρώτα η υγεία 

Πρωτεύον είναι η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας. Όπως τόνισε ο μητροπολίτης Σύρου, Τήνου και Μυκόνου Δωρόθεος Πολυκανδριώτης, «η Εκκλησία κενώθηκε θυσιαστικά όχι για να “υποταχθεί” στην Πολιτεία, με την οποία οι ρόλοι είναι διακριτοί και ξεκάθαροι, δήθεν διεκπεραιώνοντας τις “εντολές” της, αλλά, αποκλειστικά και μόνον», επισημαίνει ο κ. Δωρόθεος, «για να διακονήσει, όπως άλλωστε πάντοτε πράττει, το καλώς νοούμενο συμφέρον του ποιμνίου Της και όλων των Ελλήνων, συμβάλλουσα στη διαφύλαξη του κοινού καλού, της προστασίας, δηλαδή, της δημόσιας υγείας». 

«Κρας-τεστ»  για την Εκκλησία 

Με δεδομένο ότι οι εκκλησίες είναι πλέον ανοικτές για ατομική λατρεία, και από την προσεχή Κυριακή, 17 Μαΐου, ανοίγουν στους πιστούς και για τη Λειτουργία, μοιραία επανέρχεται το ζήτημα της Θείας Κοινωνίας, για την οποία η Εκκλησία επιμένει να αρνείται ότι μπορεί να μεταδώσει τον ιό. Και μαζί επανέρχεται και η σχετική αμηχανία τόσο της κυβέρνησης όσο και της επιστημονικής κοινότητας. 

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Βραδυνής της Κυριακής», η αμηχανία της κυβέρνησης πηγάζει από την ανησυχία και τον προβληματισμό για το ενδεχόμενο μετάδοσης του κορωνοϊού Covid-19 κατά τη μετάληψη των πιστών. Στην απευκταία αυτή περίπτωση η αύξηση των κρουσμάτων θα αρχίσει να καταγράφεται μετά το πρώτο δεκαήμερο, δηλαδή στην ουσία περί τα τέλη του μηνός – αρχές Ιουνίου, περίοδο κατά την οποία θα ετοιμάζεται βήμα βήμα η επανεκκίνηση της Οικονομίας με ατμομηχανή τον Τουρισμό. Η κυβέρνηση δεν θα επιθυμούσε σε καμία περίπτωση να ζημιωθεί η καλή εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί το ισχυρότερο χαρτί restart της Οικονομίας τόσο σε επενδυτικό όσο και τουριστικό επίπεδο.

Ο καθηγητής της Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics και σύµβουλος της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του Covid-19, Ηλίας Μόσιαλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του είπε σχετικά με τη Θεία Κοινωνία, ότι η γνώμη του «είναι πως θα πρέπει να αποφευχθεί με τη σημερινή της μορφή, μέχρι να έχουμε ασφαλές εμβόλιο». «Θα πρέπει να εξεταστεί», πρότεινε ο κ. Μόσιαλος, «εάν μπορεί να γίνει με διαφορετικό και ασφαλή τρόπο». Και εδώ ανέφερε το παράδειγμα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου Λαμπρινιάδη, ο οποίος «έχει καλέσει τους πιστούς να γίνουν οι ίδιοι Κοινωνία και να γίνουν δωρητές αίματος και πλάσματος. Αυτή είναι μία έμπρακτη απόδειξη αγάπης για τον συνάνθρωπό μας», κατέληξε ο καθηγητής. Άλλωστε, και η ίδια η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, υπογράμμισε ότι «οι ειδικοί έχουν τοποθετηθεί για τους τρόπους μετάδοσης του ιού, και αυτοί περιλαμβάνουν και το σάλιο».

Χωριστά ο άρτος από τον οίνο  στα πρώτα χριστιανικά έτη 

Η Θεία Ευχαριστία αποτελεί το κυρίαρχο μυστήριο των χριστιανικών εκκλησιών. Τους πρώτους χρόνους, το «σώμα» το προσέφερε ο επίσκοπος, ενώ το «αίμα» με το «άγιο ποτήριο» ο διάκονος. Οι πιστοί όταν λάμβαναν τον άρτο ήσαν ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε να μην πέσουν ψιχία, ενώ τηρείτο συγκεκριμένη στάση των χειρών κατά την παράδοση, ήτοι το αριστερό χέρι σφιχτά κάτω από το δεξί. Αργότερα αναφέρεται η «κράση», δηλαδή η ανάμιξη ύδατος και οίνου, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα στην Ορθοδοξία. Κατά τη χριστιανική παράδοση αποτελεί «θεοσύστατο μυστήριο», διότι στον Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς προεικόνισε το μυστήριο, όπως περιγράφεται χαρακτηριστικά στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός χαρακτηρίζει τη μεταβολή του άρτου και του οίνου σε «σώμα και αίμα» Χριστού ως «ανερμήνευτον και ανεξερεύνητον».