Από την «Βραδυνή της Κυριακής»: Μεγάλη εβδομάδα μόνο στις μητροπόλεις

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος, μία ιστορία 187 ετών (από το 1833), που είναι ορατό το ενδεχόμενο, έως βέβαιον, ότι το Πάσχα οι εκκλησίες θα παραμείνουν κλειστές, και όσες ενδεχομένως λειτουργήσουν εκτάκτως, δεν θα δέχονται πιστούς! Να σημειωθεί ότι ακόμα και το θλιβερό και μαύρο Πάσχα του ΄41, Απρίλιος τέτοιες ημέρες, με τους Γερμανούς ναζί κατακτητές να έχουν εισβάλει στη Θράκη και τη Μακεδονία και την Αθήνα να τους περιμένει βουβή και σιωπηλή, οι εκκλησίες λειτούργησαν μεγαλοβδομαδιάτικα… 

Η παράξενη αυτή και πρωτόγνωρη φέτος, για την Ιστορία της Ελλάδος, Μεγάλη Σαρακοστή έχει ακόμη μία πρωτιά. Για πρώτη φορά η 12μελής Διαρκής Ιερά Σύνοδος συσκέφθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης! Αναγνωρίζουσα εμμέσως την ευκολία μεταδοτικότητας του κορωνοϊού δεν εξέπληξε αποφασίζοντας να διατηρήσεις κλειστές τις εκκλησίες έως την Κυριακή των Βαΐων, όπου και θα επανεξετάσει τη θέση της.         

Μεγαλοβδόμαδο 

χωρίς εκκλησιασμό 

Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στις 11 Απριλίου, με βάση τα νέα δεδομένα από την εξάπλωση του κορωνοϊού 

Κλειστές, λοιπόν, οι Εκκλησίες έως και την Κυριακή των Βαΐων. Σύμφωνα, όμως, με αποκλειστικές πληροφορίες της «Βραδυνής της Κυριακής», είναι ορατό το ενδεχόμενο να λειτουργήσουν τη Μεγάλη Εβδομάδα όλοι οι Καθεδρικοί Ναοί των 82 μητροπόλεων της χώρας, με τους επιχώριους επισκόπους να χοροστατούν, ελάχιστους ιερείς και μετρημένους ψάλτες, πάντα κεκλεισμένων των θυρών, έτσι ώστε τοπικά ραδιόφωνα και τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί να μεταδώσουν εικόνα στους εκατοντάδες χιλιάδες πιστούς που θα παραμείνουν σε περιορισμό στα σπίτια τους. 

Το αν αυτό θα συμβεί, δηλαδή να επιτραπεί να λειτουργήσουν οι Μητροπόλεις των νομών, πάντα χωρίς πιστούς, θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας και την κρίσιμη εισήγηση που θα γίνει την εβδομάδα πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, από τον καθηγητή Τσιόδρα προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο. Οι ιεράρχες ευελπιστούν πως θα υπάρξει μια ομαλοποίηση της καμπύλης εξάπλωσης, με συγκρατημένο αριθμό θανάτων, που θα επιτρέψει την κατ΄ εξαίρεση αυτή λειτουργία. 

Μία λειτουργία, όμως, χωρίς πιστούς, για την οποία υπάρχουν ισχυρές, αλλά όχι πλειοψηφικές, διαφωνίες από μητροπολίτες. Ένας εξ αυτών, ο άγιος Κυθήρων, σε αποκλειστικές δηλώσεις του στη εφημερίδα μας (βλ. παραπλεύρως), εξηγεί γιατί δεν νοούνται ναοί χωρίς πιστούς.        

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος συμμερίζεται τις θεολογικές και δογματικές επιφυλάξεις των μητροπολιτών Κυθήρων και Μεσογαίας, αλλά προτάσσει αυτή τη στιγμή την υγεία των πιστών, καθώς είναι πεπεισμένος για τη μεταδοτικότητα του ιού, ειδικά σε χώρους μαζικών συναθροίσεων. Άλλωστε, στο ερώτημα της «Βραδυνής της Κυριακής» για το πώς θα κάνουμε Πάσχα χωρίς εκκλησίες, ο εκπρόσωπος Τύπου της ΔΙΣ, μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στέφανος, ήταν αποστομωτικός: «Όπως κάνουμε τόσους αιώνες χωρίς αγάπη μέσα στον κόσμο μας»…     

Γι’ αυτό και προέταξε και ζήτησε να συμφωνηθεί να μην λειτουργήσουν οι εκκλησίες έως τις 11 Απριλίου, ενώ ακολούθως να υπάρξει εξαίρεση για τους Ιερούς Καθεδρικούς Ναούς να λειτουργήσουν κατ΄ εξαίρεση και κεκλεισμένων των θυρών.  Κάτι, άλλωστε, που και η αρμόδια υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως έχει αναφέρει, δηλαδή ότι υπάρχει πρόθεση να εισακουσθεί ένα αίτημα για λειτουργίες κεκλεισμένων των θυρών στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδος. 

Επιτάφιος 

και Ανάσταση 

Στην περίπτωση λειτουργίας των Καθεδρικών Ναών τη Μεγάλη Εβδομάδα, ένα κρίσιμο ζήτημα είναι τι θα συμβεί με την περιφορά του Επιταφίου και την Ανάσταση, που και οι δύο τελούνται στο ύπαιθρο. Όσον αφορά την περιφορά του Επιταφίου, το πλέον ορατό ενδεχόμενο είναι να γίνει εντός του μητροπολιτικού ναού από τον οικείο δεσπότη, ελάχιστους ιερείς και τους ψάλτες. Έτσι γινόταν, άλλωστε, και τα πολύ παλαιά χρόνια. Εξάλλου, Επιτάφιος δεν είναι το ιερό κουβούκλιο, αλλά ένα κεντημένο ύφασμα με την αναπαράσταση της ταφής του Κυρίου, το οποίο και τοποθετείται εντός του προηυτρεπισμένου κουβουκλίου, το οποίο καταχρηστικά αποκαλούμε Επιτάφιο.      

Με την Ανάσταση, όμως, τα πράγματα δυσκολεύουν, καθώς είθισται τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο ιερέας να εξέρχεται του ναού για να ψάλλει το Χριστός Ανέστη. Εδώ αποφεύγεται, μέχρι στιγμής, να υπάρξει απόφαση. Προβλέπεται η Ανάσταση να γίνει και εντός της εκκλησίας, προ της Ιεράς Πύλης του ναού, αλλά θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα υπάρξουν εξαιρέσεις από μητροπολίτες που θα εξέλθουν για να αναφωνήσουν το Χριστός Ανέστη.  

Σεραφείμ: «Εκφράζω τη διάπυρη ευχή, η Εκκλησία και η Πολιτεία να συναποφασίσουν, ούτως ώστε οι ιεροί ναοί να ανοίξουν για τους πιστούς, και είναι βέβαιο ότι δεν θα επιτρέψει ο Κύριος να κλονιστεί η υγεία του Χριστεπώνυμου πληρώματος» 

ΚΥΘΗΡΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ: «ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΝ ΟΙ ΝΑΟΙ»! 

Την ευχή να ανοίξουν οι εκκλησίες για τους πιστούς το Πάσχα εξέφρασε, με αποκλειστική του δήλωση προς τη «Βραδυνή της Κυριακής», ο μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ. «Πάσχα χωρίς εκκλησίασμα είναι άνθρωπος χωρίς ψυχή», τονίζει ο μητροπολίτης, ενώ σε άλλο σημείο της δηλώσεώς του επισημαίνει ότι οι λειτουργίες «δεν είναι θέαμα για να το δούμε από την τηλεόραση». 

Να υπενθυμίσουμε ότι προ δύο εβδομάδων, ο κ. Σεραφείμ εκλήθη στο Α.Τ. Κυθήρων, καθώς παρά την αστυνομική απαγόρευση λειτούργησε με ανοιχτές τις θύρες του Μητροπολιτικού Ναού του Εσταυρωμένου Κυθήρων στους Γ΄ Χαιρετισμούς. Οι απόψεις του, δογματικές και σύμφωνες με τα πατερικά κείμενα, συσπειρώνουν μια μεγάλη μερίδα του εκκλησιαστικού κόσμου, θεολόγων, ιερέων και πιστών. 

Η αποκλειστική δήλωση του μητροπολίτη Κυθήρων έχει ως εξής: «Πάσχα χωρίς εκκλησίασμα είναι άνθρωπος χωρίς ψυχή και βοσκός χωρίς πρόβατα, ή, για να χρησιμοποιήσω μια εικόνα από τη καθημερινή μας ζωή, το καλύτερο και πλουσιότερο τραπέζι χωρίς συνδαιτυμόνες, με μόνο τον νοικοκύρη. Το Ορθόδοξο Χριστιανικό Πάσχα είναι εορτών εορτή και πανήγυρις πανηγύρεων. Είναι οι πιο κατανυκτικές ακολουθίες του χρόνου, οι ιερές ακολουθίες του Νυμφίου, του Μυστικού Δείπνου και των Αγίων και Αχράντων Παθών, της Σταυρώσεως και του Ιερού Επιταφίου. Είναι και οι πιο λαμπρές και κορυφαίες εορτές της Αναστάσεως του Χριστού και όλης της Λαμπροβδομάδας. Δεν είναι θέαμα για να το δούμε από την τηλεόραση. Είναι συγκλονιστικά βιώματα και μέθεξη καρδιάς. Οι πιστοί συναρπάζονται ψυχή και σώματι μέσα στην αγία αυτή ατμόσφαιρα. Και κοινωνώντας τα Άγια Μυστήρια γίνονται σύσσωμοι και σύναιμοι Χριστού. Και έτσι βιώνουμε το Μέγα Μυστήριο της Εκκλησίας μας, κεφαλή της οποίας είναι ο Χριστός, ο Νυμφίος της Εκκλησίας, που θυσιάστηκε γι’ αυτή. Εκφράζω τη διάπυρη ευχή, η Εκκλησία και η Πολιτεία με τη χάρη του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Χριστού να συναποφασίσουν, ούτως ώστε οι ιεροί ναοί να ανοίξουν για τους πιστούς και είναι βέβαιο ότι δεν θα επιτρέψει ο Κύριος να κλονιστεί η υγεία του Χριστεπώνυμου πληρώματος».    

Μεσογαίας Νικόλαος: 

«Μόνο ο Χότζα»! 

«Μόνο ο Χότζα είχε απαγορεύσει τη θεία λατρεία», επισημαίνει σε αιχμηρή και σκληρή επιστολή του προς την υπουργό Παιδείας ο μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Νικόλαος. Και προσθέτει χαρακτηριστικά: «Ούτε το σοβιετικό καθεστώς το έκανε»! Η επιστολή εστάλη με αφορμή τη νέα υπουργική απόφαση για τη λατρεία κεκλεισμένων των θυρών. «Απαγόρευση της θείας λατρείας δεν έχει γίνει ποτέ, ακόμη και από τα επισήμως ταυτιζόμενα με τον αθεϊσμό καθεστώτα, πλην του Εμβέρ Χότζα στην Αλβανία. Το σοβιετικό καθεστώς πολέμησε τη θρησκευτικότητα, εδίωξε την Εκκλησία, γκρέμισε ναούς, εξόντωσε κληρικούς, δεν απαγόρευσε, όμως, τη λατρεία κεκλεισμένων των θυρών. Η κυβέρνησή μας το έκανε!», τονίζει κατηγορηματικά ο μητροπολίτης Μεσογαίας. Να σημειωθεί ότι ανήμερα της Σταυροπροσκυνήσεως, στον Μητροπολιτικό Ναό Αναστάσεως Σπάτων έψαλε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, καθηγητής Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας.      

ΦΑΝΑΡΙ: ΚΛΕΙΣΤΟΝ ΜΕΧΡΙ ΝΕΩΤΕΡΑΣ 

Σε αναστολή κρατά το Οικουμενικό Πατριαρχείο όλες τις λειτουργίες των εκκλησιών όλων των επαρχιών του ανά την υφήλιο, περιλαμβανομένης και της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. «Επειδή τα κρούσματα από τον ιό Covid-19 πολλαπλασιάζονται δραματικά σε όλο τον κόσμο, με πολλά θύματα, και επειδή, γι᾿ αυτό, συνεχίζεται –και δικαίως– η επιβολή αυστηρών περιοριστικών μέτρων σχεδόν σε όλες τις χώρες, η απαγορευτική απόφαση ισχύει μέχρι νεωτέρας, ανάλογα προς την πορεία της πανδημίας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Επισημαίνεται ότι όσον αφορά τη χώρα μας η συνέχιση της απαγόρευσης αφορά και την Εκκλησία Κρήτης, όπως και τη Μητρόπολη Δωδεκανήσου.  

ΜΕ ΕΙΔΙΚΟ ΧΕΙΡΙΣΜΟ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ 

Με ειδικό πρωτόκολλο θα μεταφερθεί, φέτος, το Άγιον Φως από τα Ιεροσόλυμα. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Βραδυνής της Κυριακής», εφόσον η τελετή Αφής πραγματοποιηθεί, η διαδικασία μεταφοράς θα έχει αυστηρούς υγειονομικούς ελέγχους. Το Φως θα φέρει στην Ελλάδα με ειδική ναυλωμένη πτήση ο έξαρχος του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα, ο οποίος είναι και ο μόνος που θα εξέλθει του αεροσκάφους, θα παραδώσει το Φως και θα επανέλθει. Με την άφιξή του στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», το Άγιον Φως θα παραλάβει ο αρμόδιος υφυπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Βλάσης και δεν θα υπάρξει τελετή υποδοχής με τιμές αρχηγού κράτους. Παραμένει να διευκρινιστεί εάν θα χρησιμοποιηθεί το πρωθυπουργικό ή άλλο αεροσκάφος. 

Να επιτραπεί στους ιερείς να λειτουργήσουν με τους ιεροψάλτες, αλλά χωρίς την παρουσία πιστών τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος, ζητεί με επιστολή του προς τον πρωθυπουργό ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος (ΙΣΚΕ). «Γνωρίζοντας ότι πρώτο μέλημα της κυβερνήσεως είναι η υγεία των πολιτών και δια τον λόγο αυτόν επιβλήθηκαν τα ανωτέρω μέτρα, δεν θέλουμε επ’ ουδενί να δεχθούμε ότι αρνείστε την σωτηριώδη αποστολή της Εκκλησίας σ’ ένα Ορθόδοξο κράτος, στο οποίο άλλωστε εκλέγεσθε από πιστούς Ορθοδόξους Χριστιανούς», τονίζουν με νόημα οι κληρικοί όλης της χώρας. Και όσον αφορά την παρουσία και κάποιων υπαλλήλων για να ανοίξουν οι ναοί (νεωκόροι), ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι «με τρία ή τέσσερα άτομα δεν είναι δυνατόν σ’ ένα Ναό μεγάλης χωρητικότητας να μεταδοθεί ο ιός, αφού θα κρατούνται οι αποστάσεις. Μπορεί εύκολα να ελεγχθεί η υγεία των ανωτέρω σε τοπικό επίπεδο». 

Από την Έντυπη Έκδοση