Βασιλιάς και… επίσημα: Το Κοινοβούλιο, η εμπιστοσύνη στην πρωθυπουργό, τα αξιώματα – Όλες οι εξουσίες του Καρόλου

Και επισήμως… Βασιλιάς θα ανακηρυχτεί σήμερα, Σάββατο ο Κάρολος στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Διαδοχής στο Λονδίνο, ενώ χθες ο ίδιος προχώρησε σε ένα ιστορικό διάγγελμα προς τον λαό του, υποσχόμενος «αφοσίωση».

Το Συμβούλιο Διαδοχής θα συνεδριάσει σήμερα στις 10:00 (τοπική ώρα, 12:00 ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου και η ανακήρυξή του Καρόλου ως βασιλιά θα αναγνωσθεί δημόσια μία ώρα αργότερα από τον εξώστη αυτής της κατοικίας και στη συνέχεια, την επομένη, σε όλες τις επαρχίες του Ηνωμένου Βασιλείου.

Χθες, ντυμένος με μαύρο κοστούμι, λευκό πουκάμισο και μαύρη γραβάτα, ο Κάρολος απήυθυνε την D-Day +1, την επόμενη ημέρα του θανάτου της Ελισάβετ, το πρώτο διάγγελμά του ως Βασιλιάς προς τον λαό του, σηματοδοτώντας μία νέα εποχή για την πολύπαθη Βρετανία.

Ο νέος μονάρχης, φανερά συγκινημένος, αποχαιρέτισε και απέτισε φόρο τιμής στη μητέρα του, λέγοντας ότι αποτελούσε πάντοτε πηγή έμπνευσης για την οικογένειά του.

Επίσης, τόνισε ότι η Βασίλισσα Ελισάβετ υπήρξε πάντοτε αφοσιωμένη στον βρετανικό λαό, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στη θητεία της, στεκόμενος στις αξίες και στις αρχές της. Αρχές, που, όπως είπε, εμπνέουν και τον ίδιο, καθώς αναλαμβάνει τα νέα του καθήκοντα. «Η ζωή μου θ’ αλλάξει» είπε χαρακτηριστικά σε μία προσωπική αναφορά για την άνοδό του στον θρόνο σε ηλικία 74 ετών, ενώ ανακήρυξε πρίγκιπα και πριγκίπισσα της Ουαλίας το ζεύγος Ουίλιαμ και Κέιτ Μίντλετον.

«Γνωρίζω ότι ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ προκαλεί μεγάλη θλίψη σε πολλούς από σας. Κι εγώ μοιράζομαι αυτή την αίσθηση της απώλειας χωρίς όρια», είπε, ενώ κατέληξε με εμφανή συγκίνηση ως εξής: «Στην αγαπημένη μου μαμά, το μόνο που θέλω να πω, απλά, είναι: Ευχαριστώ. Είθε οι άγγελοι να στέκονται στο πλευρά σου βασίλισσα Ελισάβετ».

«Μιλάω με αισθήματα βαθιάς λύπης. Η βασίλισσα ήταν μία έμπνευση, η μητέρα μου ήταν μία έμπνευση. Η ζωή της βασίλισσας Ελισάβετ ήταν μία ωραία ζωή και το πένθος για εκείνη είναι βαθύ. Η Βασίλισσα Ελισάβετ είχε δεσμευθεί να αφιερώσει τη ζωή της στην υπηρεσία των πολιτών, ήταν μία βαθιά προσωπική δέσμευση. Έκανε θυσίες για την υπηρεσία της. Η αφοσίωση και η ευλάβεια της ποτέ δεν αμφιταλαντεύτηκαν», τόνισε.

«Σε όλη της ζωή της, είδαμε αυτή τη διαρκή αγάπη για την παράδοση μαζί με αυτή την ατρόμητη αγκαλιά στην πρόοδο που μας κάνει σπουδαίους ως έθνη», είπε και πρόσθεσε: «Η στοργή, ο θαυμασμός και ο σεβασμός που ενέπνευσε έγιναν το σήμα κατατεθέν της βασιλείας της».

Στη συνέχεια, αναφερόμενος στα νέα του καθήκοντά, είπε: «Η ζωή μου φυσικά θα αλλάξει καθώς αναλαμβάνω τις νέες μου ευθύνες. Δεν θα μπορώ πλέον να δίνω τόσο πολύ από τον χρόνο και τις ενέργειές μου σε φιλανθρωπίες και θέματα για τα οποία νοιάζομαι τόσο βαθιά. Αλλά ξέρω ότι αυτό το σημαντικό έργο θα συνεχιστεί στα έμπιστα χέρια άλλων. Αυτή είναι επίσης μια εποχή αλλαγής για την οικογένειά μου. Βασίζομαι στη στοργική βοήθεια της αγαπημένης μου συζύγου Καμίλα. Σε αναγνώριση της δικής της πιστής δημόσιας υπηρεσίας από τον γάμο μας πριν από 17 χρόνια, γίνεται η βασιλική σύζυγός μου. Γνωρίζω ότι θα προσφέρει για τις απαιτήσεις του νέου της ρόλου τη σταθερή αφοσίωση στο καθήκον, στο οποίο βασίζομαι τόσο πολύ».

«Με την Κάθριν δίπλα του, ο νέος μας Πρίγκιπας και Πριγκίπισσα της Ουαλίας, ξέρω, θα συνεχίσουν να εμπνέουν και να καθοδηγούν».

Στην ομιλία του ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ αναφέρθηκε και στον μικρότερο γιο του – τον δούκα του Σάσεξ – και τη σύζυγό του. «Εκφράζω την αγάπη μου για τον πρίγκιπα Χάρι και τη Μέγκαν καθώς συνεχίζουν να θεμελιώνουν τη ζωή τους στο εξωτερικό».

Οι εξουσίες του μονάρχη

Μπορεί ο ρόλος του βασιλιά στη Βρετανία να έχει κυρίως τελετουργικό ρόλο και να μην παρεμβαίνει στις πολιτικές υποθέσεις, όμως ως αρχηγός του κράτους διατηρεί κάποιες συνταγματικές εξουσίες.

Ρόλος στο Κοινοβούλιο

Το κοινοβούλιο είναι η ανώτατη νομοθετική αρχή στη Βρετανία και περιλαμβάνει τη Βουλή των Κοινοτήτων, τη Βουλή των Λόρδων και το Στέμμα -άλλος όρος για την μοναρχία.

Το Στέμμα είναι η πιο παλιά συνιστώσα του βρετανικού συστήματος διακυβέρνησης, αλλά οι εξουσίες του έχουν εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου και σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό τιμητικές.

Διορισμός κυβέρνησης

Την επομένη των βουλευτικών εκλογών, ο μονάρχης καλεί τον αρχηγό του κόμματος που κέρδισε τις περισσότερες έδρες βουλευτών στην Βουλή των Κοινοτήτων να αναλάβει την πρωθυπουργία και να σχηματίσει κυβέρνηση.

Έναρξη κοινοβουλευτικής περιόδου ή διάλυση του κοινοβουλίου

Ο μονάρχης κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου κάθε χρόνο σε μια τελετή γεμάτη παραδόσεις, που ονομάζεται η Ομιλία του Θρόνου, και προχωράει στην ανάγνωση των σχεδίων της κυβέρνησης για τους επόμενους 12 μήνες.

Αυτό το μεγάλο ετήσιο γεγονός αρχίζει εν γένει με την άφιξη του μονάρχη στο Ουέστμινστερ, με πομπή από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Φορώντας το αυτοκρατορικό στέμμα, ο βασιλιάς ή η βασίλισσα εισέρχεται στην Βουλή των Λόρδων.

Ο αξιωματούχος του κοινοβουλίου που είναι γνωστός ως “Black Rod” πηγαίνει τότε να καλέσει τους βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων, όπου αυτοί του κλείνουν συμβολικά την πόρτα στο πρόσωπο, σε μια ένδειξη ανεξαρτησίας από τη μοναρχία.

Το Στέμμα διαλύει με την ίδια επισημότητα το κοινοβούλιο πριν από τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών.

Βασιλική έγκριση

Όταν ένα σχέδιο νόμου εγκρίνεται από την Βουλή των Κοινοτήτων και την Βουλή των Λόρδων, αυτό επιδίδεται στον μονάρχη για να επικυρωθεί και να αποκτήσει την ισχύ νόμου.

Αν και ο βασιλιάς μπορεί να αρνηθεί να επικυρώσει ένα νομοσχέδιο, στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για μια τυπική διαδικασία.

Ο τελευταίος μονάρχης που αρνήθηκε να δώσει την έγκρισή του ήταν η βασίλισσα Άννα, το 1708.

Εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ δεχόταν τους πρωθυπουργούς μία φορά την εβδομάδα, σε μια ακρόαση κατά τη διάρκεια της οποίας αυτοί την ενημέρωναν για τα σχέδιά τους και τις ανησυχίες τους. Η συνάντηση αυτή γινόταν όλο και περισσότερο μέσω τηλεδιάσκεψης προς το τέλος της βασιλείας της.

“Μου λένε τι συμβαίνει ή αν έχουν προβλήματα, και μερικές φορές μπορώ επίσης να τους βοηθήσω με τον έναν ή τον άλλο τρόπο”, δήλωνε η εκλιπούσα βασίλισσα σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε το 1992, σημειώνοντας ότι “αυτοί γνωρίζουν ότι μπορώ να είμαι αμερόληπτη”.

Αξιώματα

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να διορίσει Λόρδους στο κοινοβούλιο, αλλά η εξουσία αυτή ασκείται μόνον βάσει της γνώμης των υπουργών της κυβέρνησης.

Ο βασιλιάς απονέμει επίσης προσωπικά τον τίτλο του ιππότη, τιμώντας αυτούς που είχαν σημαντική συμβολή στην βρετανική κοινωνία, σε όλους τους τομείς.

Η κυβέρνηση παραδίδει στον μονάρχη κάθε χρόνο κατάλογο με τους υποψηφίους προς έγκριση για δημόσιες τιμές.

Συνταγματικές κρίσεις

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να ασκήσει τα βασιλικά του προνόμια “σε περίπτωση σοβαρής συνταγματικής κρίσης”- τότε εξουσιοδοτείται να διαφωνήσει με την γνώμη των υπουργών, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην σύγχρονη εποχή.

Επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας

Ως κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ο βασιλιάς έχει την εξουσία να διορίζει επισκόπους και αρχιεπισκόπους, αλλά ακόμη και σε αυτό, αυτή του η εξουσία ασκείται σύμφωνα με τη γνώμη εκκλησιαστικής επιτροπής.