Ακίνητα: 3 χρόνια χωρίς φόρο-Ποιους θα αφορά

Νέο τοπίο στην κατοχή, τις μεταβιβάσεις και την εκμετάλλευση ακινήτων για πάνω από 6 εκατ. φορολογούμενους δημιουργούν οι κυβερνητικές παρεμβάσεις, που θα ξετυλίγονται σε δόσεις εντός του 2024.

Στην κορυφή της ατζέντας βρίσκονται εκπτώσεις και αλλαγές στο ημερολόγιο πληρωμών του ΕΝΦΙΑ, επέκταση και αυτόματη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών, φοροαπαλλαγές για ενοικιοστάσια σε κλειστά σπίτια, επέκταση τη αναστολής του ΦΠΑ, νέος ΚΑΔ για Airbnb, και προκάτ δηλώσεις Ε9. Αναλυτικότερα το πακέτο περιλαμβάνει:

Πληρωμές, εκπτώσεις και διορθώσεις στον ΕΝΦΙΑ. Νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά θα αποσταλούν φέτος στους φορολογούμενους τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ, με στόχο η πληρωμή του φόρου να ξεκινήσει στο τέλος Απριλίου, αντί στο τέλος Μαΐου, και να ολοκληρωθεί το Φεβρουάριο του 2025, δηλαδή να εξοφληθεί σε 11 μηνιαίες δόσεις έναντι 10 που προβλέπει το ισχύον καθεστώς.

Το συνολικό ποσό που θα καταβάλουν πάνω από 6 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων ξεπερνά τα 2,2 δισ. ευρώ, ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι η εισπραξιμότητα κινείται σε ποσοστό 80%, δηλαδή 8 στους 10 πληρώνουν το φόρο στην ώρα τους.

Πριν από την έκδοση των εκκαθαριστικών οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τσεκάρουν την εικόνα της ακίνητης περιουσία τους όπως αποτυπώνεται στο Ε9, και εφόσον εντοπίσουν λάθη, κενά ή παραλείψεις θα πρέπει να τα διορθώσουν με την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης έως το τέλος Μαρτίου, για να αποφύγουν τυχόν πρόσθετες χρεώσεις στο φόρο.

Ο φετινός φορο-λογαριασμός για περισσότερους από 1 εκατ. ιδιοκτήτες θα είναι μειωμένος κατά 10%, καθώς ενεργοποιείται η διάταξη για «κούρεμα» του φόρου σε όσους το 2023 είχαν ασφαλίσει τις κατοικίες για φυσικές καταστροφές.

Για να «κλειδώσουν» την έκπτωση οι δικαιούχοι θα πρέπει να εισέλθουν στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα και να επικυρώσουν τα στοιχεία που έχουν αναρτηθεί για τις ασφαλισμένες κατοικίες.

Η έκπτωση ισχύει εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και αφορά το προηγούμενο έτος, με ελάχιστη διάρκεια τους 3 μήνες.

Αν η διάρκεια ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση είναι αναλογική. Αυτό σημαίνει ότι για ασφάλιση διάρκειας 12 μηνών ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται 10%, για 9 μήνες η έκπτωση ανέρχεται σε 7,5%, για 6 μήνες σε 5% και για 3 μήνες σε 2,5%, ενώ δεν ισχύει καμία μείωση για διάστημα μικρότερο των τριών μηνών το χρόνο.

Σημειώνεται ότι η έκπτωση στο φόρο υπολογίζεται στο συνολικό ποσό του κύριου και του τυχόν «συμπληρωματικού» φόρου που επιβαρύνουν το ασφαλισμένο ακίνητο.

Αντικειμενικές τιμές παντού και εξομοίωση με εμπορικές. Μέσα στο 2024 θα αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενική αξία 2.167 περιοχές της χώρας, που αντιστοιχούν στο 1,5% της επικράτειας, και έτσι τα ακίνητα σε όλη τη χώρα θα έχουν ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας.

Με την επέκταση του συστήματος θα μπει τέλος στον κατά προσέγγιση και συχνά αυθαίρετο προσδιορισμό της τιμής και στις προστριβές μεταξύ των φορολογουμένων και φορολογικών Αρχών, για την αξία των κτισμάτων, των οικοπέδων και των αγροτεμαχίων.

Παράλληλα, δρομολογείται η καθιέρωση μηχανισμού αυτόματης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, με τις εμπορικές τιμές.

Το νέο πληροφοριακό συστήματος θα καταγράφει τις τάσεις στην Κτηματαγορά, με συγκέντρωση στοιχείων για τις αξίες των ακινήτων και δεδομένων για τα χαρακτηριστικά τους, και με βάση αυτά, θα αναπροσαρμόζει αυτόματα τις αντικειμενικές αξίες στα επίπεδα των εμπορικών τιμών.

Έτσι, οι όποιες αυξομειώσεις στις αγοραίες τιμές θα περνούν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες, επηρεάζοντας αντίστοιχα τους δεκάδες φόρους και τα τέλη, που επιβαρύνουν τα ακίνητα και υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία, όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι φόροι μεταβιβάσεων, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών κ.ά.

Η ευθυγράμμιση θα γίνεται ανά τακτικά χρονικά διαστήματα σε ορίζοντα διετίας, με την πρώτη εφαρμογή του μέτρου να αναμένεται το 2025.

«Παγώνει» για ακόμη ένα χρόνο ο ΦΠΑ. Επεκτείνεται μέχρι το τέλος του 2025 η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές. Η αναστολή αφορά τα αδιάθετα ακίνητα του κατασκευαστή, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί, και είναι είτε ιδιόκτητα ακίνητά του, είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει ο ίδιος με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Η ρύθμιση για την αναστολή ΦΠΑ δεν επηρεάζει την αγορά πρώτης κατοικίας, δεδομένου ότι αυτή απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ.

Φορο-απαλλαγή για όσους «βγάλουν στο ενοίκιο» κλειστά σπίτια. Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τριετή απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που είχαν κλειστά ή διέθεταν τα ακίνητά τους μέσω Airbnb για ολόκληρο το 2023, και τα διαθέσουν για ενοικίαση. Οριστικές αποφάσεις για το είδος και τη διάρκεια της απαλλαγής αναμένεται να ληφθούν τους επόμενους μήνες.

Νέα «ταυτότητα» για Airbnb. Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση θα πρέπει να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας με βάση νέο ΚΑΔ και θα φορολογούνται με το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ είναι υπόχρεοι από το πρώτο ακίνητο σε καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, Τέλους Επιτηδεύματος και ΦΠΑ.

Αυτόματο Ε9 για γονικές παροχές και δωρεές. Μέχρι το φθινόπωρο θα επεκταθεί η συμπλήρωση του Ε9, μέσω της πλατφόρμας myProperty, και για τους φορολογούμενους που μεταβιβάζουν ακίνητα με γονική παροχή ή δωρεά, ενώ σήμερα το μέτρο αφορά μόνο τους φορολογούμενους που πωλούν και αγοράζουν ακίνητα.