Ηχηρό «καμπανάκι» Λαγκάρντ για ύφεση στην ΕΕ – «Έρχονται» και νέες επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων

Ηχηρό «καμπανάκι» για το ράλι του πληθωρισμού χτύπησε η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, μετά την απόφαση της Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκιά της στο υψηλότερο επίπεδο της 10ετίας.

Η ίδια, μάλιστα, δήλωσε ανήσυχη για το ενδεχόμενο και νέας ύφεσης της ΕΕ, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ύστερα από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, επισημαίνοντας πως «ο πληθωρισμός εξακολουθεί να κυμαίνεται σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα» και προαναγγέλλοντας και νέες επιθετικές αυξήσεις στο μέλλον.

Άλλωστε, είναι χαρακτηριστικό πως για πρώτη φορά μετά από μήνες περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση ειδικά στην Ευρωζώνη, προειδοποιώντας με έμφαση ότι «ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλός» και γι’ αυτό «είναι πιθανόν να παραμείνει σε επίπεδα πάνω από τον στόχο» (δηλ. 2%), την ίδια περίοδο που η οικονομική ανάπτυξη προβλέπεται να συνεχίσει να επιβραδύνει μέσα στους επόμενους μήνες του έτους.

Όπως ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου μετά τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, «υπό αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενδέχεται να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια της», αν και οι πιθανότητες της ύφεσης ενισχυθούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

«Με τις σημερινές μας αποφάσεις κάναμε περαιτέρω πρόοδο για να απομακρύνουμε τη διευκολυντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Ολοκληρώσαμε τη δουλεια μας, ολοκληρώσαμε την ομαλοποίηση της πολιτικής; Όχι, έχουμε ακόμα δρόμο να καλύψουμε» δήλωσε χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και συμπλήρωσε:«Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αποφασίσει την πορεία και τον ρυθμό των επόμενων αυξήσεων των επιτοκίων με βάση τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας, ενώ θα κοιτάμε την κάθε συνεδριαση ξεχωριστα, δεδομένης της μεγάλης αβεβαιότητας στο οικονομικό περιβάλλον».

Όσον αφορά στις βασικές ανησυχίες της ΕΚΤ, η Κριστίν Λαγκάρντ εξήγησε ότι οι σημερινές αποφάσεις οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις ανησυχίες για την ύφεση και την αύξηση του πληθωρισμού στην Ευρώπη: «Ανησυχούμε για τον κίνδυνο ύφεσης, κυρίως για τους ανθρώπους που έχουν χαμηλό εισόδημα και που υποφέρουν από τον αυξανόμενο πληθωρισμό. Οι άνθρωποι για αυτό ανησυχούν, για τον πληθωρισμό. Η αύξηση των τιμών αφορά πλέον όλο και περισσότερους τομείς.Άλλωστε, η υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου έχει συμβάλει στις επίμονες πληθωριστικές πιέσεις. Και οι πιέσεις στις τιμές ενέργειας και τροφίμων επιμένουν».

Ωστόσο, διευκρίνησε πως οι αποφάσεις της ΕΚΤ δεν θα έχουν άμεσο αποτέλεσμα «δηλαδή τις αμέσως επόμενες εβδομάδες» αλλά εξέφρασε την αισιοδοξία της για την αποτελεσματικότητα των αποφάσεων:«Εμείς θέλουμε να πετύχουμε τη νομισματική σταθερότητα. Αυτή είναι η δουλειά μας. Το τι θα κάνουν οι αγορές είναι άλλο θέμα».

Αναφορικά με τα μέτρα στήριξης για την ενέργεια, η δημοσιονομική στήριξη έναντι των αυξημένων τιμών ενέργειας, όπως είπε χαρακτηριστικά, «πρέπει να είναι προσωρινή και στοχευμένη, προκειμένου να μην τροφοδοτεί τον πληθωρισμό» σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πάντως, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σημείωσε πως υπάρχουν και θετικά στοιχεία στην παρούσα φάση και πρέπει να αξιολογηθούν με ιδιαίτερη σημασία: η μείωση των τιμών εμπορευμάτων και οι θετικοί ρυθμοί στην αγορά εργασίας.

«Ένα ενθαρρυντικό στοιχείο είναι η πρόσφατη μείωση των τιμών των εμπορευμάτων», ανέφερε και μάλιστα αντίθετα με τις προβλέψεις της ΕΚΤ αλλά και των διεθνών αναλυτών για περαιτέρω αύξηση και αυτό το γεγονός αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις, ενώ υπογράμμισε πως ένα θετικό σημείο στην ευρωπαϊκή οικονομία είναι η αγορά εργασίας, με τον δείκτη ανεργίας να παραμένει σε ιστορικά χαμηλά: «Η αγορά εργασίας συνέχισε σε θετικούς ρυθμούς, καθώς αυξάνονται οι θέσεις εργασίας». Προειδοποίησε όμως ότι «η οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη έχει ρίξει ρυθμούς το γ’ τρίμηνο», επηρεαζόμενη και από τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και «η οικονομική επιβράδυνση (ενδέχεται) να οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των ανέργων τους επόμενους μήνες».

Επιπλέον, η επικεφαλής της ΕΚΤ εξήγησε παράλληλα ότι το Δ.Σ. της κεντρικής τράπεζας θα αποφασίσει την πορεία και τον ρυθμό των επόμενων αυξήσεων των επιτοκίων, «με βάση τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας, ενώ θα κοιτάμε την κάθε συνεδρίαση ξεχωριστά, δεδομένης της μεγάλης αβεβαιότητας στο οικονομικό περιβάλλον» αλλά ταυτόχρονα θα εξετάζει τρία βασικά στοιχεία για τις επόμενες αποφάσεις του:

1. Τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό, τις προοπτικές για την οικονομία και την πιθανότητα μιας ύφεσης στη ζώνη του ευρώ.
2. Τα μέτρα που έχει ήδη λάβει μέχρι σήμερα, όπως τις αυξήσεις των επιτοκίων που έχει ήδη πραγματοποιήσει
3. Το γεγονός ότι η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής χρειάζεται χρόνο και αυτό είναι κάτι που θα ενσωματώνεται στις αποφάσεις της τράπεζας.

Τέλος, αναφορικά με την απόφαση της ΕΚΤ να τροποποιήσει τους όρους της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO III) η κυρία Λαγκάρντ υπογράμμισε πως η τροποποίηση του TLTRO III στις μέρες της πανδημίας, έγινε προκειμένου να δοθούν κίνητρα στις τράπεζες να πράξουν το αντίθετο από αυτό που κανονικά θα έκαναν. Δηλαδή, τον περιορισμό του δανεισμού.

«Θέλαμε να υποστηρίξουμε τον δανεισμό και επομένως να ενθαρρύνουμε τις τράπεζες προσφέροντάς τους όρους που ήταν πολύ ελκυστικοί. Ωστόσο μας εξέπληξε τελείως η άνευ προηγουμένου άνοδος του πληθωρισμού σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», δήλωσε η κυρία Λαγκάρντ.

Ο δεύτερος λόγος ήταν να μειωθεί το μέγεθος του συνολικού ισολογισμού του Ευρωσυστήματος και ο τρίτος να αυξηθεί το σύνολο των εξασφαλίσεων που θα είναι διαθέσιμες στο μέλλον: «Αυτό που κάνουμε είναι να προσβλέπουμε για την εποχή μετά την 23η Νοεμβρίου, συνεπώς δίνουμε χρόνο σε όλους να προσαρμοστούν και να προετοιμαστούν».

Γι’ αυτό άλλωστε σήμερα η ΕΚΤ αποφάσισε να τροποποιήσει τους όρους στις πράξεις αναχρηματοδότησης (TLTROs) προκειμένου μετά τις πρόσφατες μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων να μην παρατηρηθεί το φαινόμενο «εναπόθεσης» κεφαλαίων των ευρωπαϊκών τραπεζών στους λογαριασμούς της ΕΚΤ κερδίζοντας έσοδα, αντί να τα κατευθύνουν στην πραγματική οικονομία.

Επίσης, διευκρίνησε σε σχετικές ερωτήσεις πως δεν έχει γίνει συζήτηση για τη μείωση του χαρτοφυλακίου των ομολόγων που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγόρασε την περίοδο της κρίσης αλλά είναιένα θέμα που απασχολεί τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου: «Θα επιδιώξουμε να κανουμε την συζητηση αυτή και θα αποφασίσουμε τους βασικούς όρους για τη μείωση του χαρτοφυλακιου τον Δεκέμβριο και τότε θα κάνουμε γνωστές τις αποφάσεις μας».