Κεφαλογιάννης : Προσωρινή συμφωνία, χρηματοδότησης μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης

Στο ισχυρό πολιτικό μήνυμα, που στέλνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ενεργειακής μετάβασης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο, εστίασε ο εισηγητής Μανώλης Κεφαλογιάννης (ΕΛΚ, Ελλάδα), κατά τη τοποθέτησή του στο Συμβούλιο για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.

«Υιοθετήσαμε μια ρεαλιστική προσέγγιση, που θα μας επιτρέψει να μεταβούμε σε μια νέα πράσινη εποχή, χωρίς να αφήσουμε κανέναν στο περιθώριο», είπε ο κ. Κεφαλογιάννης.

Πιο αναλυτικά, σε προσωρινή συμφωνία κατέληξαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης για την ελάττωση των κοινωνικών επιπτώσεων του οικολογικού επαναπροσανατολισμού της οικονομίας.

Σημειώνεται ότι το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), ύψους 17,5 δισ. ευρώ, είναι ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ για τη στήριξη των περιφερειών κατά τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών τους, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συμφώνησαν να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου ώστε να χρηματοδοτούνται επίσης οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, τα πανεπιστήμια και τα δημόσια ερευνητικά ιδρύματα, η ψηφιακή καινοτομία και οι δραστηριότητες στους τομείς της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης.

Θα χρηματοδοτηθούν επίσης επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την παραγωγή θερμότητας για τηλεθέρμανση με βάση ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και την “έξυπνη” και βιώσιμη τοπική κινητικότητα.

Ο παροπλισμός ή η κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, οι δραστηριότητες που συνδέονται με προϊόντα καπνού και οι επενδύσεις που σχετίζονται με την παραγωγή, την επεξεργασία, τη μεταφορά, τη διανομή, την αποθήκευση ή την καύση ορυκτών καυσίμων δεν θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω του ΤΔΜ.

Με πρωτοβουλία του Κοινοβουλίου, θα θεσπιστεί ένας «Μηχανισμός Πράσινης Ανασυγκρότησης», εάν αυξηθούν οι πόροι του ΤΔΜ μετά την 31 Δεκεμβρίου 2024.

Οι πρόσθετοι πόροι θα κατανεμηθούν μεταξύ των κρατών μελών, ενώ τα κράτη μέλη που κατορθώνουν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις τους θα λαμβάνουν αυξημένη χρηματοδότηση.

Για τα άλλα βασικά μέτρα που συμφωνήθηκαν, στα εδαφικά τους σχέδια δίκαιης μετάβασης, τα κράτη μέλη πρέπει να επικεντρωθούν στη στήριξη των εξόχως απόκεντρων περιφερειών και των νησιών και να διαθέσουν συγκεκριμένα ποσά από τις εθνικές τους πιστώσεις.

Οι προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν στήριξη σύμφωνα με τους προσωρινούς κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις που έχουν θεσπιστεί για την αντιμετώπιση εξαιρετικών περιστάσεων.

Θα μπορούν να μεταφερθούν πόροι από άλλα ταμεία συνοχής, σε εθελοντική βάση.

Το ποσοστό χρηματοδότησης της ΕΕ (συγχρηματοδότηση) που θα παρασχεθεί σε επενδύσεις ορίζεται σε 85% κατ’ ανώτατο όριο για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, 70% για τις περιφέρειες μετάβασης και 50% για τις περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες.

Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αναμένεται τώρα να εγκρίνουν το περιεχόμενο της συμφωνίας.