Νέο ΕΣΠΑ : Στόχος η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων εντός του Ιουλίου

Του Γιάννη Χαλκιαδάκη…

Στην τελική ευθεία, οι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν για την έγκριση του ελληνικού σχεδίου αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων, με στόχο την ολοκλήρωση τους εντός του Ιουλίου, ώστε το αργότερο μέχρι το τέλος του χρόνου να έχουν «βγει στον αέρα» οι πρώτες προσκλήσεις-προγράμματα που θα χρηματοδοτηθούν από τα κονδύλια της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.

Βέβαια, η χώρα μας, επιθυμεί την ταχεία έγκριση του προγράμματος, ώστε να συμπέσει με την έγκριση του Ταμείου Ανάκαμψης που αναμένεται τον Ιούλιο.

Άλλωστε, για αυτό το λόγο, ταξίδεψαν στις Βρυξέλες, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης (φωτό) και ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος.

Πραγματοποιώντας σειρά συναντήσεων με ανώτερα στελέχη της Kομισιόν, όπου συζήτησαν όλες τις πτυχές του εθνικού σχεδίου, παρέχοντας εξηγήσεις για τα σημεία που υπάρχουν παρατηρήσεις επί του πρώτου draft που έχει κατατεθεί.

Παράλληλα, η προσπάθεια της ελληνικής πλευράς, είναι να υπάρξουν οι λιγότερες δυνατές αποκλίσεις από το πρώτο προσχέδιο, ώστε και να επισπευστεί η διαδικασία έγκρισης των επόμενων δύο.

Υπενθυμίζεται πως κάθε χώρα της ΕΕ, είναι υποχρεωμένη να υποβάλλει στις κοινοτικές αρχές, διαδοχικά τρία προσχέδια και εγκρίνεται το τελευταίο στο οποίο θα πρέπει να έχουν ενσωματωθεί οι συστάσεις της όλων των γενικών διευθύνσεων της Κομισιόν που εμπλέκονται με το ΕΣΠΑ.

Μάλιστα, στις Βρυξέλλες κατά τις επαφές των κ.κ. Τσακίρη και Σκάλκου επιτεύχθηκε για την ελληνική πλευρά η δημιουργία ενός «ταμείου» χρηματοδότησης με κοινοτικά κονδύλια των λεγόμενων «αδύναμων δικαιούχων» και συγκεκριμένα των φορέων της αυτοδιοίκησης για την ωρίμανση έργων.

Σημειώνεται πως η τελευταία, είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί δικαιούχοι, είτε λόγω έλλειψης μελετών, είτε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, που μέχρι σήμερα προέρχεται από το δημόσιο.

Ταυτοχρόνως, από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων υπάρχει η αισιοδοξία ότι ο στόχος της έγκρισης εντός του Ιουλίου, είναι εφικτός, ώστε στη συνέχεια να ακολουθήσει η αποστολή Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων, για τα οποία, επίσης θα πρέπει να αποσταλούν διαδοχικά, τρία προσχέδια.

Τελικά και εφόσον εγκριθούν όλα τα προγράμματα, θα ψηφιστεί ο εφαρμοστικός νόμος του νέου ΕΣΠΑ και θα αρχίσει σταδιακά η διαδικασία των προσκλήσεων, που όπως προαναφέρθηκε εκτιμάται προς το τέλος του χρόνου.

Ωστόσο, μια σημαντική διαφοροποίηση της νέας ΠΠ είναι η αύξηση της ευελιξίας των Προγραμμάτων στη μεταφορά πόρων, αφού κατά τον σχεδιασμό ή την αναθεώρηση, το κράτος-μέλος μπορεί να διαθέσει το 5% των πόρων σε εργαλεία κεντρικής διαχείρισης και μπορεί να μεταφέρει έως το 20% των πόρων ενός ταμείου σε άλλο ταμείο για το ΕΤΠΑ, το Ταμείο Συνοχής και το ΕΚΤ+.

Όσον αφορά την ωρίμανση των έργων, μπορεί να μεταφέρει επιπλέον έως 15% των πόρων από τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες στις περιφέρειες μετάβασης ή στις περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες.

Τέλος, σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, δεν τίθεται θέμα αλλαγής των τομεακών προγραμμάτων αλλά και ουσιαστικής τροποποίησης των προϋπολογισμών τους, ενώ οι όποιες αλλαγές «αποφασιστούν» από την πλευρά της Κομισιόν, εκτιμάται ότι δεν θα είναι σημαντικές.

Πιο αναλυτικά, στα γνωστά τομεακά προγράμματα της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου προστίθενται για το ΕΣΠΑ 2021 – 2027, νέα προγράμματα για την Πολιτική Προστασία, τη Δίκαιη Μετάβαση, ένα αυτόνομο και οριζόντιο Πρόγραμμα για τον Ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ διαχωρίζονται τα προγράμματα των Υποδομών Μεταφορών και του Περιβάλλοντος και της Ενέργειας.

Συγκεκριμένα, τα Τομεακά Προγράμματα «Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία», έχουν προϋπολογισμό 4.117.370.989 ευρώ. Ο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός»: 637.898.862 ευρώ.

Το «Περιβάλλον –Ενέργεια-Κλιματική Αλλαγή»: 3.769.210.516 ευρώ.

Οι «Υποδομές Μεταφορών»: 2.313.798.223 ευρώ. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού-Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»: 4.410.656.859 ευρώ. Πολιτική Προστασία»: 756.956.959 ευρώ.

«Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση»: 1.617.716.955 ευρώ.

Το πρόγραμμα αυτό, αφορά τις περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης από το λιγνίτη (Δυτική Μακεδονία, Μεγαλόπολη) καθώς και τις ενεργειακές ανάγκες των νησιών. «Αλιεία και Θάλασσα»: 468.744.879 ευρώ. «Τεχνική Βοήθεια»: 433.944.275 ευρώ.

Αναφορικά, με τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), αυτά παραμένουν και στη νέα περίοδο δεκατρία, ενώ ενισχύονται από 17% έως 85%.

Η κατανομή έχει «Ανατολική Μακεδονία και Θράκη»: 604.933.191 ευρώ

«Κεντρική Μακεδονία»: 1.363.116.124 ευρώ. «Δυτική Μακεδονία»: 373.042.135 ευρώ. «Θεσσαλία»: 524.275.431 ευρώ, «Ήπειρος»: 403.288.795 ευρώ. «Βόρειο Αιγαίο»: 373.042.135 ευρώ.

«Νότιο Αιγαίο»: 357.360.855 ευρώ. «Κρήτη»: 534.357.651 ευρώ

«Ιόνια Νησιά»: 272.219.935 ευρώ. «Στερεά Ελλάδα»: 403.288.795 ευρώ

«Δυτική Ελλάδα»: 594.850.970 ευρώ. «Αττική»: 2.025.044.839 ευρώ.

«Πελοπόννησος»: 388.165.465 ευρώ.