«Σωσίβιο» η εξαγορά πλασματικών ετών

13+1 απαντήσεις για δημόσιους, ιδιωτικούς υπαλλήλους και ελεύθερους επαγγελματίες

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ

Τα πλασματικά έτη ασφάλισης ανοίγουν το δρόμο για την ταχύτερη έξοδο στη σύνταξη, με διαφορετικές «ταχύτητες» να ισχύουν σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Με τον τρόπο αυτό, υπολογίζεται πως οι ασφαλισμένοι μπορούν να αποφύγουν τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας που μπαίνουν σε εφαρμογή από τη νέα χρονιά για όσους δεν προλάβουν να θεμελιώσουν μέχρι το τέλος του έτους συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Η «Βραδυνή της Κυριακής» δημοσιεύει απαντήσεις στα συνηθέστερα ερωτήματα των ασφαλισμένων για τα πλασματικά έτη. Παράλληλα, σε αναλυτικούς πίνακες παρουσιάζει τα πλασματικά έτη που μπορούν να εξαγοραστούν σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

1.Τι αλλάζει για τα όρια ηλικίας από τη νέα χρονιά; 

Απάντηση: Από την 1η Ιανουαρίου πλήρης σύνταξη καταβάλλεται στα 67 ή εναλλακτικά στα 62 με 40 έτη ασφάλισης. 

Ωστόσο, διασώζονται όσοι έχουν ήδη προλάβει να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή θα θεμελιώσουν δικαίωμα μέσα στις επόμενες 13 ημέρες. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι μπορούν να παρατείνουν την παραμονή τους στην αγορά εργασίας και να αποχωρήσουν ανά πάσα στιγμή, χωρίς να απειλούνται από ανατροπές στο Ασφαλιστικό. 

2.Ποιους ασφαλισμένους συμφέρει η εξαγορά πλασματικών ετών;

Απάντηση: Η εξαγορά πλασματικών ετών συμφέρει όλους τους ασφαλισμένους που μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα, για να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας που ήδη αναφέρθηκε. 

3.Ποια πλασματικά έτη μπορούν να εξαγοραστούν;

Απάντηση: Οι ασφαλισμένοι έχουν διαφορετικές επιλογές όσον αφορά στα πλασματικά έτη. Ειδικότερα, μπορούν να επιλέξουν το χρόνο για τα τέκνα, για τις σπουδές, τα κενά ασφάλισης κ.ά. Ειδικά για τους άντρες παρέχεται η δυνατότητα εξαγοράς της στρατιωτικής θητείας. 

4.Πόσα πλασματικά έτη μπορούν να αναγνωρίσουν οι ασφαλισμένοι; 

Απάντηση: Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα μπορούν να αναγνωρίσουν τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης έως 7 πλασματικά έτη ασφάλισης. Την ίδια στιγμή, οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να αναγνωρίσουν μέχρι 5 έτη από τα παιδιά και έως 7 έτη από τις υπόλοιπες κατηγορίες.

5.Πόσο κοστίζει η εξαγορά των πλασματικών ετών στον ιδιωτικό τομέα; 

Απάντηση: Διαμορφώνεται στο 20% επί των μεικτών αποδοχών του προηγούμενου μήνα από την υποβολή της αίτησης.

6.Πόσο κοστίζει η εξαγορά των πλασματικών ετών στο δημόσιο τομέα; 

Απάντηση: Για τους δημοσίους υπαλλήλους το κόστος εξαγοράς υπολογίζεται από την 1η Ιανουαρίου 2020 στο 20% του συνόλου των αποδοχών. Βέβαια, αν οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν υποβάλει αίτημα τα προηγούμενα έτη, τότε το κόστος διαμορφώνεται:

– Για όσους υπέβαλαν έως την 31/12/2016, στο 6,67% επί των τότε συντάξιμων αποδοχών.

– Για όσους υπέβαλαν από την 1/1/2017 έως την 31/12/2017, στο 10% επί των τότε συντάξιμων αποδοχών.

– Για όσους υπέβαλαν από την 1/1/2018 έως την 31/12/2018, στο 13,33% επί των τότε συντάξιμων αποδοχών.

– Για όσους υπέβαλαν από την 1/1/2019 έως την 31/12/2019, στο 16,67% επί των τότε συντάξιμων αποδοχών.

7.Τι προβλέπεται για τους ελεύθερους επαγγελματίες ; 

Απάντηση: Για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα πλασματικού χρόνου, καταβάλλουν την εισφορά που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική κατηγορία που έχουν επιλέξει κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

8.Πώς γίνεται η εξόφληση των πλασματικών ετών; 

Απάντηση: Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με δόσεις. Η επιλογή της εξόφλησης με παρακράτηση από τη σύνταξη γίνεται μόνο στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει να υποβάλει την αίτηση εξαγοράς μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης.

9.Υπάρχουν περιθώρια για έκπτωση στην εξαγορά των πλασματικών ετών; 

Απάντηση: Παρέχεται έκπτωση 2% για κάθε αναγνωριζόμενο έτος σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του συνολικού ποσού εξαγοράς. 

10.Υπάρχουν πλασματικά έτη που αναγνωρίζονται χωρίς εξαγορά; 

Απάντηση: Ναι. Πρόκειται για την τακτική ανεργία του ΟΑΕΔ (έως 300 ημέρες) και την επιδότηση ασθένειας (έως 300 ημέρες). Προσοχή: οι πλασματικοί χρόνοι που χρησιμοποιούνται με δωρεάν αναγνώριση δεν χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης και την προσαύξηση αυτού.

11.Τι ισχύει για τον πλασματικό χρόνο των τέκνων; 

Απάντηση: Μπορούν να εξαγοραστούν έως πέντε έτη. Ειδικότερα, εξαγοράζονται ένας χρόνος για το πρώτο παιδί, δύο χρόνια για το δεύτερο παιδί και άλλα δύο χρόνια για το τρίτο παιδί. 

12.Πότε πρέπει να υποβληθεί η αίτηση αναγνώρισης; 

Απάντηση: Για όλους τους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμούν να κατοχυρώσουν, και το αργότερο μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης. 

Σε εγκύκλιο προβλέπεται πως ο αναγνωριζόμενος, με την αίτηση αυτή, χρόνος ασφάλισης μπορεί να αναχθεί σε οποιοδήποτε προηγούμενο έτος, προς θεμελίωση ή κατοχύρωση των τότε ισχυουσών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης. Αυτά ισχύουν και για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης.

13.Πώς επηρεάζεται η σύνταξη; 

Απάντηση: Η εξαγορά πλασματικών ετών σε χαμηλό κόστος επηρεάζει τη σύνταξη αναλόγως με τα συνολικά έτη ασφάλισης αλλά και τις αποδοχές του ασφαλισμένου. Η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και δεν υφίσταται ένας ενιαίος κανόνας.

14.Οι πλασματικοί χρόνοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για προσαύξηση της σύνταξης; 

Απάντηση: Όχι, οι πλασματικοί χρόνοι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για προσαύξηση και μόνο, της σύνταξης. Η λειτουργία τους είναι πρώτα για την κατοχύρωση και κατόπιν για την προσαύξηση της σύνταξης. 

Αυτό, πρακτικά, σημαίνει πως πλασματικοί χρόνοι που εξαγοράζονται με σκοπό μόνο την προσαύξηση δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ενώ το ποσό που δαπανάται για την εξαγορά, δεν επιστρέφεται. Για τον σκοπό αυτό, οι εξαγορές των πλασματικών ετών καλό είναι να γίνονται κοντά στη σύνταξη, και μόνο εφόσον ο ασφαλισμένος είναι σίγουρος ότι θα επιτελέσουν τη λειτουργία κατοχύρωσης δικαιώματος.