Μεγάλη Δευτέρα: Τι συμβολίζει και ποιο τροπάριο ψάλλεται

Ξεκίνησε και φέτος η Μεγάλη Εβδομάδα και σήμερα είναι η Μεγάλη Δευτέρα…

Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ιωσήφ του παγκάλου (γιου του Ιακώβ) που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά, που την καταράστηκε με έναν του λόγο ο Χριστός και ξεράθηκε.

Τη Μεγάλη Δευτέρα, όπως και το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων αλλά και τη Μεγάλη Τρίτη, ψάλλεται η Ακολουθία του Νυμφίου. Τα τροπάρια που ψέλνονται είναι το του Νυμφίου «ιδού ο Νυμφίος έρχεται» και το «Τον Νυμφώνα σου βλέπω».

Η Μεγάλη Δευτέρα και ο «πάγκαλος Ιωσήφ»

Ο «Πάγκαλος» Ιωσήφ ήταν ο μικρότερος υιός του Ιακώβ, ο οποίος έκανε ενάρετη ζωή, αλλά τον ζήλευαν τα αδέρφια του και θέλησαν να τον εκδικηθούν.

Έτσι, τον έριξαν σ’ ένα λάκκο και χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο, και προσπάθησαν να πείσουν το πατέρα τους ότι τον έφαγε κάποιο θηρίο. Ωστόσο, όταν είδαν ότι δε μπορούν να τον εξαπατήσουν, πούλησαν τον Ιωσήφ σε εμπόρους κι εκείνοι τον έδωσαν στον αρχιμάγειρα του Φαραώ Πετεφρή, βασιλιά της Αιγύπτου.

Εκεί ο Ιωσήφ αρνήθηκε να ενδώσει στις ερωτικές επιθυμίες της συζύγου του Πετεφρή, η οποία εξοργισμένη τον κακολόγησε στον Φαραώ και εκείνος τον φυλάκισε. Ωστόσο, όταν ο Φαραώ είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν ερμηνευτή, ο Ιωσήφ του είπε ότι θα έρθουν στη χώρα 7 χρόνια ευφορίας και 7 χρόνια λιμού.

Ο Φαραώ ευχαριστήθηκε με την προειδοποίηση του Ιωσήφ και του έδωσε αξιώματα κι εκείνος προστάτευσε το λαό του στα δύσκολα χρόνια του λιμού και μάλιστα προσκάλεσε στην Αίγυπτο και τα αδέρφια του να μείνουν μαζί του.

Η Μεγάλη Δευτέρα και η άκαρπη συκιά

Στη λειτουργία της Μεγάλης Δευτέρας περιλαμβάνεται και η ιστορία της άκαρπης συκιάς που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε.

Ο Ιησούς Χριστός περπατώντας στους δρόμους της Ιερουσαλήμ, την επομένη ημέρα της εισόδου του, είδε μια μεγάλη συκιά με καταπράσινο φύλλωμα και την πλησίασε με σκοπό να κόψει ένα σύκο, όμως διαπίστωσε ότι η συκιά όμως δεν είχε καθόλου καρπούς.

Τότε ο Ιησούς απευθυνόμενος στο δέντρο είπε : «Μηκέτι εκ σου καρπός γένηται εις τον αιώνα και εξηράνθη παραχρήμα η συκή» και η συκιά την ίδια στιγμή ξεράθηκε και γι’ αυτό λέγεται καταραμένη συκιά ή ξηρανθείσα συκιά.

Η ιστορία της άκαρπης συκιάς συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων της εποχής και την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν φαινομενικά ενάρετοι, αλλά πρακτικά άκαρποι από καλά έργα.