Μητσοτάκης – Ερντογάν: Το Ενεργειακό, «κυρίως πιάτο», στο γεύμα του Βοσπόρου

Το ενεργειακό ζήτημα θα είναι το κύριο μενού στη συνάντηση που θα έχει την Κυριακή, στις 13.00 μ.μ., ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη.

Στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και κάτω από τις νέες συνθήκες που συνδιαμορφώνουν οι αποφάσεις της Ευρώπης για απεξάρτηση από τη ρωσική Ενέργεια μέχρι το 2030, το τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα και εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ενεργειακού χάρτη που επαναχαράσσεται.

Πρόκειται για μία συνάντηση που την ήθελαν και οι δύο πλευρές. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη την Κυριακή το πρωί, για να συνεορτάσει την Κυριακή της Ορθοδοξίας στο Φανάρι, με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, και προσκλήθηκε από τον Τούρκο πρόεδρο σε γεύμα σε μία από τις προεδρικές κατοικίες, στο «αρχοντικό του Βαχντετίν», στην ανατολική όχθη του Βοσπόρου. Τον Έλληνα πρωθυπουργό θα συνοδεύουν, μεταξύ άλλων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου και η διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Ελένη Σουρανή. 

«Στο σημερινό τοπίο ασφαλείας, η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν ιδιαίτερη ευθύνη για την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Αυτό θα είναι και ένα βασικό πλαίσιο στη συζήτηση», αναφέρει πηγή του Μεγάρου Μαξίμου στη «Βραδυνή της Κυριακής», δίνοντας μία πρόγευση της ατζέντας με την οποία πάει ο Κυριάκος Μητσοτάκης να συναντήσει τον Ταγίπ Ερντογάν. Και συμπληρώνει η ίδια πηγή: «Υπάρχουν θέματα και σημεία της λεγόμενης θετικής ατζέντας, τα οποία μπορούν να προχωρήσουν και να βελτιώσουν το κλίμα ανάμεσα στις δύο χώρες προς όφελος των δύο λαών». Σε αυτά τα κοινού συμφέροντος θέματα εντάσσονται τα Ενεργειακά, και αναμένεται, καθώς η ενεργειακή κρίση έχει χτυπήσει «κόκκινο», να διερευνηθούν τρόποι συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Όπως η μεταφορά του αζερικού αερίου μέσω του ΤΑΡ, του αγωγού που ξεκινά από το Αζερμπαϊτζάν, περνά μέσω της Γεωργίας και της Τουρκίας, για να φτάσει στην Ελλάδα και καταλήγει στην Ιταλία. Μία πιθανή αύξηση της ροής θα ήταν μία λύση.

Στο προσκήνιο μπαίνει ξανά και ο αγωγός East Med. Οι δίαυλοι επικοινωνίας που έχει ανοίξει ο Ερντογάν με την ισραηλινή ηγεσία, δίνουν νέα δεδομένα. Την προηγούμενη Τετάρτη είχε επισκεφτεί την Άγκυρα ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ, και σύμφωνα με πληροφορίες ο Τούρκος Πρόεδρος εξέφρασε την επιθυμία της Άγκυρας να κατασκευαστεί αγωγός φυσικού αερίου που να συνδέει την Τουρκία, το Ισραήλ και την Ευρώπη. 

Από την ελληνική πλευρά δεν μένει απαρατήρητη αυτή η κινητικότητα. Μάλιστα, στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής στις Βερσαλλίες, ο κ. Μητσοτάκης είχε ένα τετ α τετ με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, με τον οποίο συζήτησαν για την επίσκεψή που θα έχουν και οι δύο στην Τουρκία, καθώς ο κ. Σολτς θα συναντηθεί με τον κ. Ερντογάν στις 14 Μαρτίου. 

Ο πρωθυπουργός, πάντως, όπως ο ίδιος έχει τονίσει, προσέρχεται στη συνάντηση με ρεαλιστικές και μετρημένες προσδοκίες. 

Και αυτό, γιατί οι διαφωνίες με την Τουρκία δεν προσδοκά το Μέγαρο Μαξίμου ότι θα ξεπεραστούν. Είναι γνωστές οι τουρκικές αιτιάσεις για μία σειρά θεμάτων, τις οποίες η Ελλάδα απορρίπτει και αντικρούει σε όλα τα επίπεδα και με κάθε ευκαιρία. Όπως γνωστές είναι και οι ελληνικές θέσεις. 

«Όμως, το ότι διαφωνούμε, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συζητάμε. Οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να παραμείνουν ανοικτοί σε όλα τα επίπεδα και να αποκλιμακωθεί η ένταση», σημειώνει συνεργάτης του πρωθυπουργού στη «Βραδυνή της Κυριακής». 

Η αντίληψη που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Ελλάδα και Τουρκία, παρά τις διαφορές τους, αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις σε σειρά από ζητήματα. Το ζητούμενο είναι να επικρατήσει η λογική της επίλυσης ζητημάτων και όχι της επιβάρυνσης της συζήτησης με άλλα.

Στο τραπέζι και θέματα Τουρισμού

Στην ατζέντα των συζητήσεων θα είναι και ο Τουρισμός και το Προσφυγικό. Από την άλλη, η ελληνική πλευρά δε θέλει να μπει στο τραπέζι το ζήτημα των αποστρατικοποιήσεων. Δεν πρόκειται να εστιάσει στα Ελληνοτουρκικά, αλλά θα κινηθεί προς την ανάλυση της κατάστασης στην Ουκρανία και στο ΝΑΤΟ. 

Στο Μέγαρο Μαξίμου προσμετρούν ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει αλλάξει δραματικά την ασφάλεια στην Ευρώπη, αλλά έχει, ταυτόχρονα, διατρανώσει την απερίφραστη καταδίκη της διεθνούς κοινότητας σε κάθε μορφή επεκτατισμού και αναθεωρητισμού. Έτσι, θεωρούν ότι ο κ. Ερντογάν έχει αντιληφθεί ότι την παρούσα στιγμή δεν μπορεί να προτάσσει εδαφικές διεκδικήσεις ή να θέτει ζητήματα αποστρατικοποίησης. Ο κ. Μητσοτάκης θα εμμείνει στις σταθερές και καθαρά διατυπωμένες θέσεις της Ελλάδος, οι οποίες εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο. Αυτό που θέτει η ελληνική πλευρά είναι ότι η βασική εκκρεμότητα που υπάρχει ανάμεσα στις δύο χώρες αφορά στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.