Επιδημίες που σημάδεψαν την ανθρωπότητα…

Καμιά αρρώστια δεν τρόμαζε τόσο τους ανθρώπους στο παρελθόν, όσο η πανώλη. Το όνομά της μονάχα έφτανε για να προκαλέσει τη φρίκη. Για αιώνες ολόκληρους η ανθρωπότητα έτρεμε κάθε φορά που ενέσκηπτε η φοβερή αυτή ασθένεια σε μια περιοχή.

Η Επιστήμη ήταν ανίκανη να την αναχαιτίσει. Σήμερα, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Τα ελάχιστα πανωλικά κρούσματα μας αφήνουν σχεδόν ασυγκίνητους.

Μα, η ιατρική των αρχαίων έμενε άπραγη μπροστά στον Μαύρο Θάνατο, καθώς κανείς δε γνώριζε ούτε την προέλευσή του ούτε τον τρόπο μετάδοσής του. Η “Ιλιάδα” του Ομήρου και ο “Οιδίπους Τύραννος” του Σοφοκλή περιγράφουν την επιδημία πανώλης στο στρατόπεδο των Ελλήνων μετά την οργή του Απόλλωνα εναντίον τους.

Όμως, η πιο περίφημη περιγραφή είναι εκείνη του Θουκυδίδη, ο οποίος περιγράφει την επιδημία της πανούκλας που θέρισε την Αθήνα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, το 430 π.Χ. Ιδού ένα σχετικό απόσπασμα:

«Ενώ βρισκόταν κανείς εντελώς υγιής, ένιωθε πρώτα μια δυνατή φωτιά στο κεφάλι του και συγχρόνως τα μάτια του κοκκίνιζαν και φλογίζονταν. Η γλώσσα του και ο λάρυγγάς του μάτωναν κατόπιν, ενώ η ανάσα του μύριζε άσχημα και αηδιαστικά. Τόση ήταν η φλόγα που πύρωνε μέσα στο κορμί τους, ώστε οι άρρωστοι δεν μπορούσαν να υποφέρουν επάνω τους ούτε το ελαφρύτερο ρούχο. Κυκλοφορούσαν γυμνοί στην ύπαιθρο κι έβρισκαν αγαλλίαση να βουτούν μέσα σε κρύα νερά. Πολλοί από αυτούς έπεφταν στα πηγάδια για να ανακουφιστούν…»

Οι άρρωστοι πέθαιναν σωριασμένοι ο ένας πάνω στον άλλον, μέσα στους ναούς και γύρω από τις πηγές, όπου μαζεύονταν για να σβήσουν το πύρωμα του κορμιού τους. Στους δρόμους, τεράστιες φωτιές ξεπηδούσαν, στις οποίες καίγονταν τα πτώματα των νεκρών.

Επίσης, περίφημη είναι η περιγραφή της πανώλης, που αφάνισε τη Φλωρεντία το 1347 μ.Χ., την οποία είχε συντάξει ο μέγας Ιταλός συγγραφέας Βοκάκιος στο έργο του “Δεκαήμερο”:

«Πόσοι ανδρείοι άντρες, πόσες ωραίες γυναίκες, πόσοι υγιείς νέοι γευμάτισαν το πρωί με τους συγγενείς, τους συντρόφους και τους φίλους τους και το βράδυ δείπνησαν με τους νεκρούς προγόνους τους!…»