Γιατί προσφέρουμε τη συγνώμη μας λάθος

Οι απολογίες δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Για να έχουν ισχύ, τόσο γι’ αυτόν που τις διατυπώνει όσο και για εκείνον που τις αποδέχεται, πρέπει να… έχουν κόστος. Και για να γίνει κατανοητό το επιστημονικό αυτό συμπέρασμα ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η αλήθεια είναι ότι οι έρευνες γύρω από το μεγάλο ζήτημα της συγνώμης είναι λιγοστές. Αιτία γι’ αυτό το γεγονός είναι ότι δεν είναι εύκολο να σχεδιαστούν και ότι εμπεριέχουν πολλά ζητήματα ηθικής που τις καθιστούν ενίοτε και απαγορευτικές. «Προσπάθησα κάποτε να διεξάγω μια μελέτη πάνω στην αδικία που βίωσε ένας εργαζόμενος σε ένα εργαστήριο, αλλά τα στοιχεία ήταν τόσα πολλά και περίπλοκα λόγω ζητημάτων ηθικής που τελικά δεν προχώρησα», δηλώνει στο BBC η Σίντι Φραντζ, ψυχολόγος στο κολέγιο Oberlin της αμερικανικής πολιτείας του Οχάιο.

Επειδή όμως κάτι είναι δύσκολο, δεν σημαίνει ότι είναι και ακατόρθωτο. Ως εκ τούτου ο συνάδελφος της προαναφερθείσας, Γιοσούκ Οτσούμπ, από το πανεπιστήμιο Kobe της Ιαπωνίας πραγματοποίησε μια σειρά ερευνών για τη συγνώμη σε όλο τον κόσμο και παρουσίασε πρόσφατα την πολυσέλιδη αναφορά του, η οποία κατέληγε στο εξής συμπέρασμα: όταν απολογούμαστε είναι καλό να πληρώνουμε με ένα δώρο που κοστίζει. Για παράδειγμα αν μια εταιρεία αδικεί τους εργαζόμενους της θα πρέπει να τους προσφέρει κάποια κουπόνια δώρων ή σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων αυτός που δεν φέρθηκε σωστά θα πρέπει να θυσιάζει κάτι προς όφελος εκείνου που στεναχώρησε.

Κι αν κάποιος πει ότι δεν πρόκειται για ένα καινοτομικό επιστημονικό συμπέρασμα αλλά για κοινή λογική, πρέπει να τονιστεί ότι η μικρή διαφορά με τις μεγάλες συνέπειες είναι ότι ο Οτσούμπ τονίζει ότι το κόστος της συγνώμης δεν είναι για να χαρεί ο αποδέκτης αλλά για να πονέσει αυτός που την προσφέρει! Για τον Ιάπωνα επιστήμονα το συμπέρασμα αυτό αφορά εξίσου τις ομάδες και τον καθένα από εμάς ξεχωριστά, ενώ δεν διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα, αφού η μελέτη του πραγματοποιήθηκε με τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα σε ΗΠΑ, Νότια Κορέα, Ολλανδία, Ινδονησία, Χιλή, Ιαπωνία και Κίνα.

Σε ένα κεφάλαιο αυτής προσέφερε μάλιστα ως παράδειγμα της διαπίστωσης του την απόφαση μιας πολύ γνωστής τραγουδίστριας της Ιαπωνίας, η οποία απολογήθηκε για μια παράνομη σχέση της στους θαυμαστές της ξυρίζοντας την υπέροχη μακριά κόμη της. Κατά αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τον Οτσούμπ, η συμπατριώτισσα του έδειξε ότι υπολογίζει την καριέρα της και τους θαυμαστές της και ότι «είναι απίθανο να κάνει πάλι κάτι που θα απειλήσει αυτή τη σχέση».

Η ουσία μιας συγνώμης δηλαδή δεν είναι απλά να απολογηθεί κάποιος και να εξηγήσει τι συνέβη στο παρελθόν, αλλά να αποδείξει ότι εκτιμά τη σχέση του με το άλλο άτομο και ότι έχει πάρει το μάθημα του. Η συγνώμη, σύμφωνα με την επικεφαλής του τμήματος επικοινωνίας του πανεπιστημίου της Hawaii, Άμι Εμπεσού Χάμπαρντ, πρέπει να αποδέχεται την ευθύνη, να αναγνωρίζει τη ζημία και να υπόσχεται εξαιρετική συμπεριφορά στο μέλλον.

Τέλος μια άλλη πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Marketing της Αμερικανικής Ένωσης Μάρκετινγκ υποστηρίζει ότι όταν θέλουμε να ζητήσουμε συγνώμη θα πρέπει πρώτα να πούμε ευχαριστώ. Για παράδειγμα ευχαριστώ για την κατανόηση ή ευχαριστώ για την υπομονή σου, αντί για το απλό και τετριμμένο συγνώμη που άργησα…

Πηγή: bbc.com