Ο «αόρατος» ρόλος της CIA στην απελευθέρωση των ομήρων και το… Κατάρ

Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»

Ο πόλεμος στη Γάζα κάνει παύση και η Μέση Ανατολή παίρνει μια βαθιά ανάσα υπό το άγρυπνο βλέμμα του υπόλοιπου κόσμου, ο οποίος παρακολουθεί τις τελευταίες ώρες την σταδιακή απελευθέρωση 50 ομήρων (με τους πρώτους 24 ομήρους να απελευθερώνονται χθες, Παρασκευή) από το σύνολο των 240, με αντάλλαγμα την επιστροφή τριπλάσιου αριθμού Παλαιστινίων κρατουμένων, υπό την προϋπόθεση ότι ουδείς εξ αυτών είναι καταδικασμένος για φόνο.

Και ενώ στο διάστημα της ανθρωπιστικής εκεχειρίας των τεσσάρων ή πέντε ημερών, καθημερινά επιτρέπεται η είσοδος 300 φορτηγών γεμάτων βοήθεια στη Γάζα, το ερώτημα που απασχολεί άπαντες είναι αν η παραπάνω συμφωνία με διαμεσολαβητή το Κατάρ μπορεί να ανοίξει το δρόμο σε μία πιο μόνιμη ειρήνη.

{“@context”:”http://schema.org”,”@type”:”VideoObject”,”name”:”Ελεύθεροι 24 όμηροι της Χαμάς και 39 Παλαιστίνιοι, γυναίκες και παιδιά – Πανηγυρισμοί από τους συγγενείς, συγκινητικές εικόνες”,”description”:”Νέα δεδομένα διαμορφώνονται στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς μετά την συμφωνία για εκεχειρία και απελευθέρωση ομήρων. Η Χαμάς -στο πλαίσιο της συμφωνίας- απελευθέρωσε σήμερα 24 ομήρους, 13 Ισραηλινούς, 10 Ταϊλανδούς κι έναν Φιλιππινέζο. Με την άφιξή τους στο Ισραήλ άρχισε και η απελευθέρωση 39 Παλαιστινίων κρατουμένων.”,”thumbnailUrl”:”https://imthumbs.glomex.com/dC1ibHU1bnRqdHo4bDUvMjAyMy8xMS8yNC8xOS81MF80NF82NTYwZmU5NDJjNjEzLmpwZw==/profile:player-960×540″,”duration”:”PT3M28S”,”uploadDate”:”2023-11-24T19:53:22.000Z”,”embedUrl”:”https://player.glomex.com/integration/1/iframe-player.html?integrationId=40599v17l28y0qoz&playlistId=v-cx7av27teeh5″,”provider”:{“@type”:”Organization”,”name”:”glomex GmbH”,”logo”:{“@type”:”ImageObject”,”url”:”https://player.glomex.com/[email protected]”,”width”:136,”height”:146}}}

Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι κατηγορηματικός στο ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί (χρειάζεται, εξάλλου, να διατηρήσει ενωμένη την κυβέρνησή του και την πρωθυπουργία του ως ασπίδα απέναντι στις πολλές δικαστικές του διώξεις), και οι αναλυτές εκτιμούν ότι το Ισραήλ εξακολουθεί να απέχει πολύ από τον στόχο της πλήρους καταστροφής της Οργάνωσης που έχει επισήμως θέσει.

Και ενώ για τη Χαμάς είναι μία περίοδος ανασυγκρότησης των δυνάμεών της, για τη Δύση είναι βέβαιο ότι εκλαμβάνεται σαν ένα παράθυρο ευκαιρίας για διπλωματικές πιέσεις στο «κόκκινο», με στόχο τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την ανακούφιση των τραυματιών και των εκτοπισμένων.

Σύμφωνα πάντως, με κάποιες πηγές, ακόμη και αν ο πόλεμος τέλειωνε σήμερα, η καταστροφή στη Γάζα είναι τόσο μεγάλη, που ήδη θα απαιτηθούν κρουνοί χρημάτων, πολύ περισσότερων από το 1 δισ. δολάρια που δαπανήθηκαν μετά τον 11ήμερο πόλεμο του 2001, για την ανοικοδόμησή της.

Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία που επιτεύχθηκε και προβλέπει τη σταδιακή απελευθέρωση 50 ομήρων της Χαμάς (30 παιδιών, οκτώ μητέρων και ακόμη 12 γυναικών), με τη σταδιακή επιστροφή 150 Παλαιστίνιων κρατουμένων, επίσης πρωτίστως γυναικών και παιδιών, και επισκέψεις του Ερυθρού Σταυρού στους ομήρους που δεν θα έχουν ακόμα απελευθερωθεί και την παροχή φαρμακευτικής βοήθειας, υπήρξε προϊόν έντονης πίεσης από την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν.

Είχαν προηγηθεί πέντε εβδομάδες εντατικής δραστηριότητας ενός «μυστικού πυρήνα» βοηθών του Αμερικανού προέδρου, οι οποίοι ενεπλάκησαν σε σειρά διαπραγματεύσεων με τη συμμετοχή του Κατάρ στο ρόλο του βασικού διαμεσολαβητή, της Αιγύπτου και του Ισραήλ.

Οι προσπάθειές τους σκόνταβαν, κατά διαστήματα, σε σειρά εμποδίων, όπως οι διακοπές των τηλεπικοινωνιών στη Γάζα και διαφωνίες της τελευταίας στιγμής, όπως ότι η Χαμάς δεν είχε δώσει τα ονόματα αυτών που κρατά, αλλά κατέστη εφικτή με την αόρατη βοήθεια της CIA και της Μοσάντ, την ώρα που στις ΗΠΑ οι Δημοκρατικοί εμφανίζονταν ολοένα και περισσότερο διχασμένοι απέναντι στην επιλογή του Μπάιντεν να συμπαραταχθεί με το Ισραήλ, καθώς ο φόρος αίματος στη Γάζα, μεγαλώνει.

Μέχρι σήμερα, εξάλλου, περίπου 14.000 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους, ανάμεσά τους περισσότερα από 5.000 παιδιά, ενώ 1,7 εκατ. άτομα είναι εσωτερικά εκτοπισμένα, δικαιολογώντας απόλυτα, γιατί οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζει χαμηλά ποσοστά αναφορικά με τους χειρισμούς του στην κρίση της Γάζας, ενώ σε λίγο θα αρχίσει η εκστρατεία για την επανεκλογή του.

Να σημειωθεί ότι στο Κατάρ ζει ο επικεφαλής της Χαμάς, αλλά η χώρα διατηρεί καλές σχέσεις και με την Ουάσινγκτον, ενώ η Αίγυπτος, που διαθέτει το μοναδικό πέρασμα στη Λωρίδα της Γάζας, το οποίο δεν ελέγχεται από το Ισραήλ, είναι ιστορική μεσολαβήτρια στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

Και ενώ η εφαρμογή της συμφωνίας κρατά όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, αν και ισχνά, οι φόβοι για οξεία επισιτιστική κρίση εντείνονται κάθε ώρα που περνά, αφού πρόκειται για μία περιοχή του κόσμου όπου το 80% βασιζόταν στη διεθνή βοήθεια πολύ πριν ξεσπάσει ο νέος πόλεμος, μετά την επίθεση-σοκ της Χαμάς στο Νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου.

Ο ρόλος του Κατάρ στην απελευθέρωση των ομήρων

Την ίδια στιγμή, εξάλλου, ο πόλεμος στο Ισραήλ αναβάθμισε τη θέση του Κατάρ, κυρίως για το ρόλο που διαδραματίζει στις διαπραγματεύσεις για τους ομήρους που κρατάει η Χαμάς.

Το Κατάρ κατέχει σημαντική θέση στον Περσικό Κόλπο, διότι από τη μία έχει καλές σχέσεις με το Ιράν, με το οποίο «μοιράζεται» το ίδιο μεγάλο κοίτασμα υδρογονανθράκων, αποτελεί βασικό εταίρο της Τουρκίας, έχει πολύ καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και ανταγωνιστικές σχέσεις με Σαουδική Αραβία – Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – Αίγυπτο.

Η στρατιωτική βάση Αλ Ουντεΐντ στο Κατάρ είναι αμερικανική, η μεγαλύτερη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ενώ περισσότερους από 3.000 στρατιώτες έχει η Τουρκία σε δύο βάσεις στο Εμιράτο. Έτσι, εκτός από αναβαθμισμένο ενεργειακό ρόλο, έχει και σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο, ενώ αποτελεί και σημαντικό επενδυτή για την Τουρκία. Αναφορικά με τη Χαμάς, η πολιτική ηγεσία της ισλαμικής οργάνωσης εδρεύει στο Κατάρ.

Τελικά, οι εξελίξεις με την απελευθέρωση των ομήρων αναβαθμίζουν ακόμη περισσότερο το ρόλο του.

Δυσοίωνες οι προβλέψεις και φόβοι για πολύ σύντομη εκεχειρία

Πάντως, οι πρόσφατες δηλώσεις του Ισραηλινού υπουργού Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, ότι οι σφοδρές μάχες θα ξεκινήσουν ξανά μετά τη σύντομη εκεχειρία και ότι αυτές προβλέπεται ότι θα κρατήσουν για τουλάχιστον δύο μήνες ακόμη, δεν σβήνουν μόνο τις ελπίδες για παράτασή της, αλλά περιπλέκουν περισσότερο την επόμενη μέρα στη Γάζα.

H κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν κατέθεσε, πρόσφατα ένα σχέδιο που προβλέπει τη συγκρότηση ειρηνευτικής δύναμης για τη Λωρίδα της Γάζας, η οποία θα αναλάβει την εγγύηση της ασφάλειας στην περιοχή μετά το πέρας της σύγκρουσης Ισραήλ και Χαμάς.

Διαφορετική, όμως, είναι η προσέγγιση του Τελ Αβίβ, αφού ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει ξεκαθαρίσει, πολλές φορές, σε δηλώσεις του, ότι είναι το Ισραήλ που θα έχει την «ευθύνη ασφαλείας» στη Λωρίδα της Γάζας για κάποιο «απροσδιόριστο» χρονικό διάστημα μετά τη λήξη της σύγκρουσης.

Όπως και να ‘χει, ούτε ένας διεθνής συνασπισμός με επικεφαλής τις ΗΠΑ και με τη συμμετοχή χωρών της Ε.Ε. και μουσουλμανικών κρατών είναι εφικτός, αφού Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες δεν θέλουν να βρεθούν ανάμεσα σε απελπισμένους Παλαιστίνιους και εξοργισμένους Ισραηλινούς, ενώ και οι αραβικές χώρες δεν θα δεχτούν μία τέτοια εξέλιξη.

Συνεπώς, η μόνη μακροπρόθεσμη λύση για να αντιμετωπιστεί η ανάγκη του Ισραήλ για ασφάλεια και οι ελπίδες των Παλαιστινίων για αυτοδιάθεση είναι να εργαστούν από κοινού για μία πολιτική λύση στη σύγκρουση, που για την ώρα εξακολουθεί να μοιάζει έτη φωτός μακριά.

{“@context”:”http://schema.org”,”@type”:”VideoObject”,”name”:”Εκπομπή State of the Union: θα λειτουργήσει η ανθρωπιστική παύση στη Γάζα;”,”description”:”Όλες οι εξελίξεις από την εκπομπή του γραφείου Βρυξελλών.”,”thumbnailUrl”:”https://i1thumbs.glomex.com/dC1ieGFxd2R0cHhzYjUvMjAyMy8xMS8yNC8xNS8xNF8wOV82NTYwYmRjMThjYmQyLmpwZw==/profile:player-960×540″,”duration”:”PT6M55S”,”uploadDate”:”2023-11-24T15:24:19.000Z”,”embedUrl”:”https://player.glomex.com/integration/1/iframe-player.html?integrationId=40599v17l28y0qoz&playlistId=v-cx751tz64mvl”,”provider”:{“@type”:”Organization”,”name”:”glomex GmbH”,”logo”:{“@type”:”ImageObject”,”url”:”https://player.glomex.com/[email protected]”,”width”:136,”height”:146}}}